Pavle Đurišić (Abjad Kiril Serbia: Павле Ђуришић, pelafalan dalam bahasa Serbo-Croatian:[pâːvledʑǔriʃitɕ]; 9 Juli 1909 – April 1945) adalah seorang perwira reguler Tentara Kerajaan Yugoslavia di Montenegro yang menjadi panglima Chetnik (vojvoda) dan kerap memimpin pasukan Chetnik di Montenegro selama Perang Dunia II. Dia mulai terkenal ketika menjadi salah satu komandan utama dalam pemberontakan melawan penjajahan Italia di Montenegro pada Juli 1941, tetapi pada akhirnya ia berkolaborasi dengan Italia dalam melawan komunis Partisan Yugoslavia. Pada tahun 1943, pasukannya melakukan beberapa aksi pembantaian terhadap penduduk Muslim di Bosnia, Herzegovina dan Sandžak, dan berpartisipasi dalam serangan Kasus Putih anti-Partisan bersama pasukan Italia. Đurišić ditangkap oleh Jerman pada Mei 1943, berhasil melarikan diri lalu ditawan lagi.
Setelah penyerahan Italia, Jerman membebaskan Đurišić dan ia mulai bekerja sama dengan Jerman dan pemerintah boneka di Serbia. Pada tahun 1944, ia membentuk Korps Sukarelawan Montenegro dengan bantuan Jerman dan pemimpin negara boneka Serbia, Milan Nedić, serta pemimpin Gerakan Nasional Yugoslavia, Dimitrije Ljotić. Pada akhir 1944, panglima Jerman di Montenegro memberinya Salib Besi Kelas 2. Đurišić terbunuh setelah Pertempuran Padang Lijevče, setelah ditangkap oleh anggota Angkatan Bersenjata Negara Merdeka Kroasia di dekat Banja Luka di mana ia dijebak oleh Kroasia dan pemimpin separatis Montenegro Sekula Drljević. Beberapa pasukan Đurišić juga terbunuh dalam pertempuran tersebut juga dalam serangan oleh Partisan saat mereka menarik diri menuju barat. Sisa pasukannya berusaha mundur ke Austria; tetapi mereka dipaksa untuk menyerah kepada Partisan dan dibunuh di daerah Kočevski Rog di selatan Slovenia pada bulan Mei dan Juni 1945. Đurišić adalah seorang pemimpin Chetnik yang sangat ulung; kehebatannya dalam bertempur diakui oleh sekutu dan seterunya.
Daftar bacaan
Buku
Barić, Nikica (2011). "Relations between the Chetniks and the Authorities of the Independent State of Croatia, 1942–1945". Dalam Ramet, Sabrina P.; Listhaug, Ola. Serbia and the Serbs in World War Two. London, United Kingdom: Palgrave Macmillan. hlm. 175–200. ISBN978-0-230-27830-1.
Bojović, Jovan R., ed. (1987). Kolašinski četnički zatvor, 1942–1943: Zbornik radova sa naučnog skupa održanog u Kolašinu 14. i 15. maja 1984 [Kolašin Chetnik Prison 1942–1943, Proceedings from the Scientific Conference in Kolašin on 14 and 15 May 1984] (dalam bahasa Serbo-Kroasia). Titograd, Yugoslavia: Historical Institute of Montenegro. OCLC605992247.
Caccamo, Francesco; Monzali, Luciano (2008). L'occupazione italiana della Iugoslavia, 1941–1943 [The Italian Occupation of Yugoslavia, 1941–1943] (dalam bahasa Italia). Florence, Italy: Le Lettere. ISBN978-88-6087-113-8.
Cohen, Philip J. (1997). The World War II and Contemporary Chetniks: Their Historico-Political Continuity and Implications for Stability in the Balkans. Zagreb, Croatia: CERES. ISBN978-953-6108-44-2.
Dimitrijević, Bojan B. (2014). Vojska Nedićeve Srbije: Oružane snage srpske vlade, 1941–1945 [The Army of Nedić's Serbia: The Armed Forces of the Serbian Government, 1941–1945] (dalam bahasa Serbia). Belgrade, Serbia: Službeni Glasnik. ISBN978-86-519-1811-0.
Dimitrijević, Bojan (2019). Golgota Četnika [Golgotha of Chetniks] (dalam bahasa Serbia). Vukotić Media doo. ISBN978-86-89613-99-5.
Đurišić, Mitar (1997). Primorska operativna grupa [Littoral Operational Group] (dalam bahasa Serbia). Belgrade, Serbia and Montenegro: Vojnoistorijski institut. OCLC40762457.
Hoare, Marko Attila (2006). Genocide and Resistance in Hitler's Bosnia: The Partisans and the Chetniks 1941–1943. New York, New York: Oxford University Press. ISBN978-0-19-726380-8.
Judah, Tim (2000). The Serbs: History, Myth and the Destruction of Yugoslavia. New Haven, Connecticut: Yale University Press. ISBN978-0-300-08507-5.
Karchmar, Lucien (1987). Draža Mihailović and the Rise of the Četnik Movement, 1941–1945. New York, New York: Garland Publishing. ISBN978-0-8240-8027-3.
Ličina, Đorđe (1977). Tragom plave lisice [Tracing the Blue Fox] (dalam bahasa Kroasia). Zagreb, Yugoslavia: Centar za Informacije i Publicitet. OCLC6844262.
Maclean, Fitzroy (1957). Disputed Barricade: The Life and Times of Josip Broz-Tito, Marshal of Jugoslavia. London, United Kingdom: Jonathan Cape. OCLC328091.
Military Intelligence Division, War Department (1944). A Chronology, World War II (NOV 1944)(PDF). Washington, D.C.: Military Intelligence Division, War Department.
Minić, Miloš (1993). Oslobodilački ili građanski rat u Jugoslaviji, 1941–1945 ["Liberation" or "Civil War" in Yugoslavia, 1941–1945] (dalam bahasa Serbia). Novi Sad, Serbia and Montenegro: Agencija "Mir". ISBN978-86-82295-01-3.
Pajović, Radoje (1977). Kontrarevolucija u Crnoj Gori: Četnički i federalistički pokret, 1941–1945 [The Counter-revolution in Montenegro: The Chetnik and Federalist Movements, 1941–1945] (dalam bahasa Serbo-Kroasia). Cetinje, Yugoslavia: Obod. OCLC5351995.
Pajović, Radoje (1987). Pavle Đurišić (dalam bahasa Serbo-Kroasia). Zagreb, Yugoslavia: Centar za informacije i publicitet. ISBN978-86-7125-006-1.
Schmider, Klaus (2002). Partisanenkrieg in Jugoslawien, 1941–1944 [Partisan Warfare in Yugoslavia, 1941–1944] (dalam bahasa Jerman). Hamburg, Germany: Verlag E.S. Mittler & Sohn GmbH. ISBN978-3-8132-0794-1.
Vojnoistorijski institut (1956). Zbornik dokumenata i podataka o narodnooslobodilačkom ratu jugoslovenskih naroda [Collection of Documents and Statistics About the National Liberation War of the Yugoslav People]. III/8. Belgrade, Yugoslavia: Vojnoistorijski institut. OCLC21539169.
"Montenegro: Muslims condemn plan to unveil monument to WWII warlord". BBC. 20 June 2003.
"Montenegrin police destroy base for monument to controversial WWII leader". BBC. 7 July 2003.
Gudžević, Sinan (18 June 2010). "Na kapi zvezda, u glavi kokarda". e-Novine (dalam bahasa Serbo-Kroasia). Diarsipkan dari versi asli tanggal 2011-07-10. Diakses tanggal 2021-09-08.