Цітмар Мерзебургскі

Цітмар Мерзебургскі
ням.: Thietmar von Merseburg
Дата нараджэння	25 ліпеня 975
Дата смерці	1 снежня 1019 (44 гады)
Месца смерці	Мерзебург, Германія
Месца пахавання	Merseburg Cathedral[d]
Грамадзянства	Германія[1]
Бацька	Siegfried I von Walbeck[d]
Маці	Kunigunde von Stade[d]
Род дзейнасці	гісторык, пісьменнік, летапісец, каталіцкі святар, каталіцкі біскуп
Навуковая сфера	хроніка[2]
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Цітмар Мерзебургскі (лац.: Thietmar von Merseburg; 25 ліпеня 975 — 1 снежня 1018) — нямецкі храніст, епіскап Мерзебургскі (з 1009 г.). Сын саксонскага графа Зігфрыда фон Вальбека, сваяк імператараў «Свяшчэннай Рымскай імперыі» з Саксонскай дынастыі. Хроніка Цітмара (на лацінскай мове) ахоплівае перыяд ад праўлення імператара Генрыха I Птушкалова (912—936 гг.) да 1018 г. — важная гістарычная крыніца, асабліва п гісторыі нямецка-славянскіх адносін. У хроніке ўтрымліваюцца звесткі і па гісторыі Русі, руска-польскіх і руска-польска-печынежскіх адносінах. Найбольш каштоўныя звесткі ўяўляюць 2-я палова 6-й, 7-я і 8-я кнігі, дзе выкладаюцца падзеі, сучаснікам і нават відавочцам ці ўдзельнікам якіх ён быў. Цітмар — прыхільнік моцнай імператарскай (каралеўскай) улады, апалагет заваёўніцкай палітыкі ў адносінах да славянскіх народаў.

На замежных мовах

• Lappenberg, J.M. (ed.). Thietmari Chronicon a 919—1018. In: Annales, chronica et historiae aevi Saxonici, ed. Heinrich Pertz. MGH Scriptores (in Folio) 3. Hanover, 1839. 723—871.
• Wattenbach, Wilhem and Friedrich Kurze (eds.). Thietmari Merseburgensis episcopi Chronicon. MGH Scriptores rerum Germanicarum in usum scholarum separatim editi 54. Hanover, 1889.
• Die Chronik des Bischofs Thietmar von Merseburg und ihre Korveier Überarbeitung. Thietmari Merseburgensis episcopi chronicon. Hrsg. von Robert Holtzmann. Unveränd. Nachdr. der Ausg. Berlin, 1935. München: Monumenta Germaniae Historica 1980. — LV, 631 S. -(Monumenta Germaniae Historica. Scriptores. 6, Scriptores rerum Germanicarum, Nova Series; 9)
• Holtzmann, Robert (ed.). Die Chronik des Bischofs Thietmar von Merseburg und ihre Korveier Überarbeitung. MGH Scriptores rerum Germanicarum NS 9. Berlin, 1935.
• Jedlicki Marian Zygmunt. Kronika Thietmara. Poznan, 1953
• Mentzel-Reuters, Arno und Gerhard Schmitz. Chronicon Thietmari Merseburgensis. MGH. Munich, 2002. Images of the Dresden MS (prepared by Birgit Arensmann und Alexa Hoffmann), a search facility and Holtzmann's 1935 edition.
• Holtzman, Robert (ed.) and J.C.M. Laurent, J. Strebitzki und W. Wattenbach (trs.). Die Chronik des Thietmar von Merseburg. Halle, 2007 (1912). ISBN 978-3-89812-513-0.
• Chronik. Neu übertragen und erläutet von W. Trillmich, B., 1957.
• Титмар Мерзебургский. Хроника / Пер. с лат. И. В. Дьяконова. — М.: SPSL — «Русская панорама», 2005. — 254 с. — (MEDIÆVALIA: средневековые литературные памятники и источники). — 1 500 экз. — ISBN 5-93165-075-X.
• Титмар Мерзебургский. Хроника / Пер. с лат. И. В. Дьяконова. — 2-е издание, исправленное. — М.: SPSL — «Русская панорама», 2009. — 254 с. — (MEDIÆVALIA: средневековые литературные памятники и источники). — 1 500 экз. — ISBN 978-5-93165-222-1.
• Электронная версія
  • Предисловие (нявызн.). Восточная литература. Архівавана з першакрыніцы 9 лютага 2012. Праверана 18 лютага 2011.
  • Книга 1 (нявызн.). Восточная литература. Архівавана з першакрыніцы 9 лютага 2012. Праверана 18 лютага 2011.
  • Книга 2 (нявызн.). Восточная литература. Архівавана з першакрыніцы 9 лютага 2012. Праверана 18 лютага 2011.
  • Книга 3 (нявызн.). Восточная литература. Архівавана з першакрыніцы 9 лютага 2012. Праверана 18 лютага 2011.
  • Книга 4 (нявызн.). Восточная литература. Архівавана з першакрыніцы 9 лютага 2012. Праверана 18 лютага 2011.
  • Книга 5 (нявызн.). Восточная литература. Архівавана з першакрыніцы 9 лютага 2012. Праверана 18 лютага 2011.
  • Книга 6, часть 1 (нявызн.). Восточная литература. Архівавана з першакрыніцы 9 лютага 2012. Праверана 18 лютага 2011.
  • Книга 6, часть 2 (нявызн.). Восточная литература. Архівавана з першакрыніцы 9 лютага 2012. Праверана 18 лютага 2011.
  • Книга 7 (нявызн.). Восточная литература. Архівавана з першакрыніцы 9 лютага 2012. Праверана 18 лютага 2011.
  • Книга 8 (нявызн.). Восточная литература. Архівавана з першакрыніцы 9 лютага 2012. Праверана 18 лютага 2011.

• Доннерт, Э. Данные немецких источников раннего средневековья о славянах и программа восточной экспансии у Титмара Мерзебургского // Средние века. — 1965. — Выпуск 27. — С.
• Фортинский, Ф. Я. Титмар Мерзебургский и его хроника. — СПб., 1872.