Κειμήλια Μικρασιατών : χρυσοκέντητος ενεπίγραφος επιτάφιος του 1682 από τον μητροπολιτικό ναό Αγκύρας.
Η Ιερά Μητρόπολις Αγκύρας είναι μια επισκοπή του Οικουμενικού Πατριαρχείου , η οποία ήταν ενεργή από το 325 έως το 1922 με έδρα την Άγκυρα της Μικράς Ασίας στη σημερινή Τουρκίας. Από το 2018, τον τίτλο του Μητροπολίτη Αγκύρας, υπερτίμου και εξάρχου πάσης Γαλατίας φέρει ο Ιερεμίας Καλλιγιώργης, πρώτος μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή του 1922.[ 2]
Ιστορία
Η επισκοπή Αγκύρας ιδρύθηκε το 325, αρχικά υπό την Μητρόπολη Καισαρείας και από το 451 άμεσα υπό το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως. Τον 7ο αιώνα είχε 8 επισκοπές και τον 10ο αιώνα 6. Μετά την κατάληψη της περιοχής από τους Σελτζούκους , οι επισκοπές μειώθηκαν σταδιακά και τον 13ο αιώνα δεν έμεινε καμία.
Άδεια γάμου από την Μητρόπολη Αγκύρας (1903)
Η Μητρόπολη συνόρευε βόρεια με τις Μητροπόλεις Προύσης , Νικαίας και Νεοκαισαρείας , ανατολικά με την Μητρόπολη Καισαρείας , νότια με τις Μητροπόλις Ικονίου και Φιλαδελφείας , και στα δυτικά με τις Μητροπόλεις Φιλαδελφείας, Προύσης και Νικαίας. Κύριες πόλεις της Μητρόπολης ήταν οι Δορύλαιο (Eskisehir ), Κοτύαιον (Kütahya ), Αναστασιούπολις (Beypazarı ), Ηλιούπολις (Ilahan ), Ιουστινιανάπολις (Sivrihisar ), Γόρδιον (Polatlı ), Μιζός (Ayaş ) και Κοπτόλοφος (Kırıkkale ).
Μετά την ήττα της Ελλάδας στον Ελληνοτουρκικό πόλεμο και την ανταλλαγή πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας το 1922, δεν έμεινε καθόλου Ορθόδοξο ποίμνιο στο έδαφος της Μητρόπολης.
Επισκοπικός κατάλογος
Ο Κλήμης, επίσκοπος Αγκύρας (4ος αιώνας)
Όνομα
Έτη
Σημειώσεις
Θεόδωρος
Κλήμης
~ 312
Παγκράτιος
Μάρκελλος
314 – 335
επαύθη ως αιρετικός
Βασίλειος
336 – 348
Μάρκελλος
348 – 350
β΄ θητεία
Βασίλειος
350 – 360
εξορίστηκε για φιλο-αρειανικές απόψεις
Αθανάσιος
360 – 373
Αραβιανός
πριν το 394[ 11] – 400
Λεόντιος
~ 404
Θεόδοτος
~ 431
συμμετείχε στη Σύνοδο της Εφέσου , Νεστοριανός
Ευσέβιος
πριν το 446 – μετά το 451
συμμετείχε στη Σύνοδο της Χαλκηδόνας
Αναστάσιος
~ 458
Δωρόθεος Α΄
– 513
εκτελέστηκε το 513
Ελπίδιος
~ 536
Δομιτιανός
~ 537
Δωρόθεος Β΄
~ 550
Φροντίνος
~ 562
Παύλος
~ 582 – 595
Πλάτων
~ 680
συμμετείχε στην ΣΤ΄ Οικουμενική Σύνοδο
Στέφανος Α΄
~ 692
συμμετείχε στην Πενθέκτη Σύνοδο
Βασίλειος Β΄
~ 787
συμμετείχε στην Ζ΄ Οικουμενική Σύνοδο
Θεόδουλος
~ 869/870
Δανιήλ Α΄
~ 879/880
Θεοφύλακτος
~ 892
Γαβριήλ
~ 907 – 912
Ιωάννης
~ 997
Θεόφιλος
αρχές 11ου αιώνα
Μιχαήλ Α΄
~ 1032
Νικόλαος
~ 1037
Νικήτας
~ 1038
Μιχαήλ Β΄
~ 1043 – 1058
επί Μιχαήλ Κηρουλάριου
Νικήτας
1082 ή 1102
παραιτήθηκε επί Πατριάρχη Νικολάου Γ΄
Στέφανος Β΄
~ 1156
Χριστοφόρος
~ 1232 ~ 1233
Γρηγόριος
πριν τον Μάρτιο 1256[ 35] – 1260
Βαβύλας
πριν τον Ιούνιο 1294[ 37] – μετά το 1320
Μακάριος
1397 – 1405
Κωνσταντίνος
~ 1450[ 39]
Μακάριος
~ 1460[ 39]
Γερμανός[ 39]
Γεράσιμος
~ 1561[ 39]
Ματθαίος
~ 1590[ 39]
Σαββάτιος
~ 1596[ 39]
Παρθένιος
24 Σεπτεμβρίου 1602 – 1631[ 39] †
Αρσένιος[ 39]
Γρηγόριος (αβέβαιος[ 39] )
Λαυρέντιος
11 Αυγούστου 1631 – 1655[ 39] †
Γερμανός
Ιούλιος 1655 – 1665[ 39]
Γεράσιμος Β΄
1668[ 39]
Σεραφείμ
από το 1670[ 39]
Αθανάσιος
1679[ 39]
Ιωακείμ
1698[ 39]
Μακάριος Β΄
~ 1710[ 39]
Μελέτιος
~ 1713[ 39]
Νεόφυτος
1721[ 39]
Ιωαννίκιος
~ 1725[ 45] ~ 1740[ 39]
Ανανίας
; – 1753[ 46]
Άνθιμος
1753[ 47] – 1765[ 39]
Σεραφείμ Πισιδίας
16 Δεκεμβρίου 1773[ 48] ~ 1783[ 49]
Ματθαίος Β΄
1783[ 39]
Μακάριος
1788[ 39]
Ιωαννίκιος Β΄
1788 – 12 Μαρτίου 1811[ 39]
κατόπιν Νικαίας
Σωφρόνιος
12 Μαρτίου 1811 – 1814[ 39] †
Μεθόδιος (Μπαρότσης)
Ιούνιος 1814 – 13 Μαΐου 1823[ 39]
φαίνεται ότι πρόκειται για τον μετέπειτα Πατριάρχη Αντιοχείας
Αγαθάγγελος
Μάιος 1823 – Σεπτέμβριος 1827[ 39]
κατόπιν Πατρών
Θεοδόσιος
Οκτώβριος 1827 – 1834
από Ζιχνών
Γεράσιμος Γ΄
1834 – Σεπτέμβριος 1836
από Καισαρείας , κατόπιν Εφέσου
Κύριλλος Β΄
Σεπτέμβριος 1836 – Αύγουστος 1838[ 39]
από Άρτης , παραιτήθηκε
Νικηφόρος
Αύγουστος 1838 – Ιούνιος 1845[ 39]
από Νύσσης
Ιερόθεος
Ιούνιος 1845 – Δεκέμβριος 1852[ 39]
παραιτήθηκε
Μελέτιος Β΄
Δεκέμβριος 1852 – 16 Οκτωβρίου 1860[ 39]
κατόπιν Φιλαδελφείας
Ιωαννίκιος Γ΄ (Οικονόμου)
17 Οκτωβρίου 1860[ 52] – 25 Μαΐου 1872
κατόπιν Δράμας
Χρύσανθος
25 Μαΐου 1872 – Αύγουστος 1877[ 39]
από Κασσανδρείας
Γεράσιμος Δ΄
3 Σεπτεμβρίου 1877 – 1 Φεβρουαρίου 1899
από Χαλεπίου
Νικόλαος (Σακκόπουλος)
1 Μαΐου 1899 – 19 Οκτωβρίου 1902[ 39]
από Βοδενών , κατόπιν Μαρωνείας
Σωφρόνιος Γ΄ (Νηστόπουλος)
19 Οκτωβρίου 1902[ 39] – 27 Μαρτίου 1910
από Στρωμνίτσης, κατόπιν Καισαρείας
Γερβάσιος (Σαρασίτης)
1 Απριλίου 1910 – 17 Νοεμβρίου 1922[ 39]
από Κορυτσάς, κατόπιν Αλεξανδρουπόλεως
Κωνσταντίνος
1922 – 1934[ 39]
Ιερεμίας (Καλλιγιώργης)
10 Ιουλίου 2018 – σήμερα
από Ελβετίας [ 2]
Παραπομπές
↑ 2,0 2,1 «Αγκύρας κ. Ἱερεμίας, Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως» . Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Μαΐου 2021. Ανακτήθηκε στις 19 Μαΐου 2021 .
↑ Πολάκης, Παρθένιος (1954). «Ἱστορικαὶ προϋποθέσεις τοῦ πρωτείου τοῦ Ἐπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως (Ζ´)» . Θεολογία ΚΕ´ (1): 124. http://www.ecclesia.gr/greek/press/theologia/index.asp . Ανακτήθηκε στις 8 Αυγούστου 2021 .
↑ von Miklosich, Franz Ritter· Müller, Joseph (1860). Acta patriarchatus Constantinopolitani 1315-1402 e codibus manu scriptis bibliothecae Palatinae Vindobonensis . Βιέννη: Gerold. σελ. 119.
↑ Failler, Albert (1993). «Un acte inédit du patriarche de Constantinople Jean XII (2 juin 1294)» . Revue des études byzantines 51 : 78. https://www.persee.fr/doc/rebyz_0766-5598_1993_num_51_1_1870 . Ανακτήθηκε στις 30 Ιανουαρίου 2024 .
↑ 39,00 39,01 39,02 39,03 39,04 39,05 39,06 39,07 39,08 39,09 39,10 39,11 39,12 39,13 39,14 39,15 39,16 39,17 39,18 39,19 39,20 39,21 39,22 39,23 39,24 39,25 39,26 39,27 39,28 39,29 39,30 39,31 39,32 39,33 39,34 Moustakas 2002 , Auxiliary Catalogues .
↑ Omont, H. Liste des métropolitains et évêques grecs du Patriarcat de Constantinople vers 1725. – Révue de l'Orient latin, 1, 1893, 314 .
↑ Κατάλογος χειρογράφων κωδίκων της βιβλιοθήκης της κατά το αγιώνυμων όρος του Άθω ιεράς και μεγαλώνυμου Σκήτης της αγίας Θεομήτορος Άννης (μέρος Α') (PDF) . σελ. 100.
↑ Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης, Γεννάδιος (Απρίλιος 1917). «Η Ιερά Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή Μονή του Αγίου Διονυσίου του εν Ολύμπω» . Γρηγόριος ο Παλαμάς Α : 596. http://digital.lib.auth.gr/record/139963/files/5073_1.pdf . Ανακτήθηκε στις 2 Μαΐου 2022 .
↑ Χαμουδόπουλος, Μηνάς (1882). «Πατριαρχικαί πινακίδες» . Εκκλησιαστική Αλήθεια Β (ΙΣΤ): 248. https://books.google.de/books?id=7EkWAAAAYAAJ&hl=el&pg=PA248#v=onepage&q&f=false . Ανακτήθηκε στις 14 Οκτωβρίου 2022 .
↑ «Δημοπρασία βιβλίου Αγκύρας Σεραφείμ - 1783» . Ανακτήθηκε στις 21 Ιουνίου 2023 .
↑ Καλλίφρων, Βασίλειος Δ. (1867). Εκκλησιαστικά ή Εκκλησιαστικόν Δελτίον . Κωνσταντινούπολη. σελ. 186.
Πηγές
Kiminas, Demetrius (31 Μαρτίου 2009). The Ecumenical Patriarchate: A History of Its Metropolitanates with Annotated Hierarch Catalogs . Wildside Press LLC. ISBN 978-1434458766 . Ανακτήθηκε στις 13 Σεπτεμβρίου 2014 .
Le Quien, Michel (1740). Oriens Christianus, in quatuor Patriarchatus digestus: quo exhibentur ecclesiæ, patriarchæ, cæterique præsules totius Orientis (3 vols.) (στα Λατινικά). Paris: Ex Typographia Regia.
Karalevsky, C. (1914). «Ancyre – Métropole grecque» (στα γαλλικά). Dictionnaire d'Histoire et de Géographie ecclésiastiques . II . Paris, cols. 1538–1543. http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k6561037d/f793.image .
Μουστάκας, Κωνσταντίνος (18 Μαρτίου 2002). «Αγκύρας Μητρόπολις (Οθωμανική Περίοδος)» . Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού - Μικρά Ασία . Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού . Ανακτήθηκε στις 9 Αυγούστου 2017 .
Tudorie, Ionuț-Alexandru (2011). «Old and New in the Byzantine Imperial Coronation in the 13th Century» . Ostkirchliche Studien 60 . https://www.academia.edu/36256761/_Old_and_New_in_the_Byzantine_Imperial_Coronation_in_the_13th_Century_in_Ostkirchliche_Studien_60_2011_1_pp_69_109?email_work_card=title . Ανακτήθηκε στις 12 Απριλίου 2021 .
Ζήσης, Θεόδωρος (1978). «Ο Πατριάρχης Νικόλαος Δ' Μουζάλων» . Επιστημονική Επετηρίδα Θεολογικής Θεσσαλονίκης 23 : 233-330. https://www.imdlibrary.gr/publications/%ce%b5%cf%80%ce%b9%cf%83%cf%84%ce%b7%ce%bc%ce%bf%ce%bd%ce%b9%ce%ba%ce%ae-%ce%b5%cf%80%ce%b5%cf%84%ce%b7%cf%81%ce%af%ce%b4%ce%b1-%ce%b8%ce%b5%ce%bf%ce%bb%ce%bf%ce%b3%ce%b9%ce%ba%ce%ae%cf%82-%cf%83-15/ . Ανακτήθηκε στις 23 Δεκεμβρίου 2022 .
Αποστολόπουλος, Δημήτρης Γ. (1987). Η Νομική Συναγωγή Του Δοσιθέου. Μία Πηγή Και Ένα Τεκμήριο . Αθήνα: Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, Κέντρο Νεοελληνικών Ερευνών.
Laurent, V. (1963). Le Corpus des sceaux de l' empire Byzantin. V.1 (L'eglise) (στα Γαλλικά). Paris: Centre National de la Recherche Scientifique.