Euskal derbia

Euskal Derbia
1976ko Euskal Derbia: Errealeko Kortabarria eta Athletic Clubeko Iribar atezaina legez kanpokoa zen Ikurrina zeramatela Atotxa zelaira atera ziren.
Herrialdea	Euskal Herria
Taldeak	Athletic Club eta Erreala
Lekua	Anoeta, Donostia  Gipuzkoa San Mames, Bilbo  Bizkaia
Lehen partidua	Kopa: 1909ko apirilaren 4a, Club Ciclista 4 - Athletic Club 2 Liga: 1929ko abenduaren 10a, Erreala 1 - Athletic Club 1
Norgehiagoka kopurua	154 (liga + kopa)
Garaipenak (liga+kopa)	Athletic Club: 67 Berdinketak: 43 Erreala: 51
Partidu gehien	Alberto Bixio Gorriz (35 partidu)
Gol gehien	Jesus Mari Satrustegi (14 gol)
Athletic Clubeko gol kopuru handiena	Athletic Club 7:0 Erreala 1935eko otsailaren 3a
Errealeko gol kopuru handiena	Erreala 5:0 Athletic Club 1976ko abenduaren 5a 1995eko maiatzaren 28a

Euskal derbia Bizkaiko Bilbo hiriko Athletic Club eta Gipuzkoako Donostia hiriko Real Sociedad de Fútbol gizon-taldeen arteko futbol partidari eta lehiari (derbiari) deitzen zaio. Bi taldeak Euskal Herriko futbol talde esanguratsuenak dira. Urtean birritan jokatu ohi da, eta bien zaleek norgehiagoka hau ilusio bereziz bizi ohi dute.

Bi taldeak elkarren aurkariak izan dira Erreala sortu zenetik, 1909. urtetik hain zuzen. Zaleen arteko harremanak orokorrean baketsuak izan dira, baina ez taldeen zuzendarien artekoak. Behin baino gehiagotan harremanak hautsi dituzte beraien interes propioen erruz talde desberdinekin erabakiak hartzerakoan, jokalari berberak erosterakoan edota talde batetik bestera jokalari bat eramaterakoan.

Athletic-en eta Errealaren arteko lehen derbi ofiziala 1913ko abenduaren 6ean jokatu zen. Hala ere, ez zen haien arteko lehen partidua izan: hau lau urte aurretik gertatu zen, 1909ko azaroaren 7an.

Aipatzekoa da derbi honen partehartzaileak Espainiako txapeldunak izan diren bost talde euskaldunetako bi direla, eta horretaz gainera, Ligako txapelketa nazionala irabazi duten bakarrak direla. Europa mailan, Txapeldunen Ligan parte hartu duten euskal talde bakarrak izan dira. Athletic kluba, Real Madrilekin eta Bartzelona Futbol Klubarekin uneoro Espainiako goi-mailan mantendu da.

Beste talde euskaldunen arteko norgehiagokei ere euskal derbia deitzen zaie. Talde hauek Deportivo Alavés, Eibar, Osasuna, Real Unión, Barakaldo, Sestao River eta beste batzuk dira. Hala ere, partidu hauek ez daukate Athletic-en eta Errealaren arteko lehiak duen ospea.

1909ko apirilaren 4ean bi taldeen arteko lehenbiziko partidua Club Ciclista eta Athletic Club arteko Kopa kanporaketa izan zen, gipuzkoarrek 4-2 irabazi eta gainera azkenean urte hartako Kopa beregenatu zuten, izan ere urte hartan bertan Club Ciclista taldea Erreala taldean bilakatu zen.

1913ko urriaren 4ean Atotxa estadioaren inaugurazio partiduan ere, Erreala eta Athletic Cluba euskal derbian elkarren artean lehiatu ziren.

Ligan jokatutako lehenbiziko Athletic Kluba eta Errealaren arteko euskal derbi edo norgehiagoka 1929eko otsailaren 10ean jazo zen,^[1] orduan banako berdinketa eman zelarik: Errealarentzat gola Bienzobasek sartu zuen, aldiz Athleticentzat Bergaretxek.

Hurrengo urtean, hots, 1930an, bizkaitarrek euskal derbi batean aurkariaren zelaian lorturiko gol sorta handiena lortu zuten, Donostian aldeko 1-7 batekin irabaziz. Txolinen gol batek txuri urdinak 1-0 aurreratu zituen, baina Guillermo Gorostiza eta Iraragorrik bakoitzak hiruna gol sartu eta azkenik Unamunok azken gola sartuz, zuri gorriek garaile izan ziren.

Errealaren estatistiketan 1976-77 eta 1994-95 denboraldietan birritan Athletici sartutako bost gol sortak nabarmentzen dira.

Gipuzkoar derbia ere deitzen zaio.

1929-1936 artean Lehen Mailako Ligan honako euskal derbiak ere jokatu ziren.

• Athletic Klubaren webgunea
• Errealaren webgunea
• Osasunaren webgunea^{[Betiko hautsitako esteka]}
• Alavesen webgunea
• SD Eibarren webgunea
• Real Unionen webgunea