Share to:

Euskal elizetako zurezko galeriak

Euskal elizetako zurezko galeriak
balkoia, solairuartea, Tribuna eta galeria
Irudi gehiago
Jatorrizko herrialdea	Lapurdi eta Nafarroa Beherea

Euskal elizetako zurezko galeriak edo tribunak, Lapurdi eta Nafarroa Behereko eliza batzuetako elementu arkitektoniko berezia dira^[1].

Ezaugarriak

Ohikoan lehenago eraikitako elizetan, XVII. eta XVIII. mendeetan eraiki ziren tribuna edo galeria hauek, zurez. Populazioaren hazkunde garai batean izan zen, eta premia sortu zen elizetan jende gehiago hartzekoa^[2]. Elizak berreraiki gabe, nabearen aldeetara egitura hauek egitea praktikoa suertatu zen, kasu batzuetan hiru solairu ere. Ontzigintzako arotz berezituen lana izan ohi zen sarri eraikuntza. XIX. mendean egindakorik ere bada, adibidez Hazparneko elizan^[3].

Elizetan emakumezko eta gizonezkoak banatzeko ohitura zegoenez garai hartan, sexu-banaketa ere aplikatu zen galeria hauetan, eta gizonezkoak bakarrik igotzen ziren bertara mezatan. Protestantismoaren kontrako Kontrarreforma garaiko zurruntasunak ere izan zezakeen eraginik honetan^[4].

Adibideak

Galeria bikainak dituzten elizen artean, honakoak (guztiek dute monumentu izendapena):

San Bixintxo eliza (Urruña)

San Bixintxo eliza (Ziburu)

San Bixintxo eliza (Uztaritze)

San Joan Bataiatzailearen eliza (Donibane Lohizune)

San Nikolas eliza (Getaria)

Jondoni Martine eliza (Sara)

Jasokundeko Andre Mariaren eliza (Bastida-Arberoa)

2014an, eliza multzo batek egitura hauengatik jaso zuten monumentu izendapen espezifiko bat^[5]. Honako hauek izan ziren:

Iruditegia

Urruña.
Baigorri.
Ezpeletakoan, pulpituari eusten diote galeriek.
Mugerra.
Senpereko organoa, beste balkoi bat galerietatik.
Itsasu.

Erreferentziak

↑ Arrizabalaga Alberdi, Juan Mari. (2011). «Zurezko arkitektura Euskal Herrian - Karmel 2011-1 (273)» Karmel Euskal Aldizkaria: 79-100. (Noiz kontsultatua: 2021-02-25).
↑ Clouzet-Llorens, Agnès. (1999-01-01). Les tribunes de bois des églises des Pyrénées occidentales aux XVIIe et XVIIIe siècles : Bigorre, Béarn, Pays basque. Toulouse 2 (Noiz kontsultatua: 2021-02-25).
↑ «Eglise Saint-Jean-Baptiste - Commune de Hasparren» www.hasparren.fr (Noiz kontsultatua: 2021-02-25).
↑ (Frantsesez) Narcisse, Jean-Claude. Introduction à l’histoire du Pays Basque. , 19 or. (Noiz kontsultatua: 2021-02-25).^{[Betiko hautsitako esteka]}
↑ (Frantsesez) WATTINNE, Philippe. «Côte Basque : Eglises classées monuments historiques - Heritage classified churches» www.golfrendezvous.com (Noiz kontsultatua: 2021-02-25).

Kanpo estekak

Datuak: Q105627926
Multimedia: Church galleries in Pyrénées-Atlantiques / Q105627926

Index: pl ar de en es fr it arz nl ja pt ceb sv uk vi war zh ru af ast az bg zh-min-nan bn be ca cs cy da et el eo eu fa gl ko hi hr id he ka la lv lt hu mk ms min no nn ce uz kk ro simple sk sl sr sh fi ta tt th tg azb tr ur zh-yue hy my ace als am an hyw ban bjn map-bms ba be-tarask bcl bpy bar bs br cv nv eml hif fo fy ga gd gu hak ha hsb io ig ilo ia ie os is jv kn ht ku ckb ky mrj lb lij li lmo mai mg ml zh-classical mr xmf mzn cdo mn nap new ne frr oc mhr or as pa pnb ps pms nds crh qu sa sah sco sq scn si sd szl su sw tl shn te bug vec vo wa wuu yi yo diq bat-smg zu lad kbd ang smn ab roa-rup frp arc gn av ay bh bi bo bxr cbk-zam co za dag ary se pdc dv dsb myv ext fur gv gag inh ki glk gan guw xal haw rw kbp pam csb kw km kv koi kg gom ks gcr lo lbe ltg lez nia ln jbo lg mt mi tw mwl mdf mnw nqo fj nah na nds-nl nrm nov om pi pag pap pfl pcd krc kaa ksh rm rue sm sat sc trv stq nso sn cu so srn kab roa-tara tet tpi to chr tum tk tyv udm ug vep fiu-vro vls wo xh zea ty ak bm ch ny ee ff got iu ik kl mad cr pih ami pwn pnt dz rmy rn sg st tn ss ti din chy ts kcg ve

Prefix: a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9

Portal di Ensiklopedia Dunia

Kembali kehalaman sebelumnya