اسفندی‌یار (پهلوی ساسانی: اِسْپَنْدی‌یار) از اشراف ایرانی از خاندان اسپهبدان بود. او فرمانروای استان آذربادگان ساسانیان بود. او فرزند سردار نیرومند ساسانی، فرخزاد هرمزد، برادرزاده رستم فرخ‌هرمزد، و نوه فرخ‌هرمزد بود.
تبارنامه
زندگی‌نامه
نام اسفندی‌یار نخستین‌بار در سال‌های ۶۴۲ تا ۶۴۳ میلادی آمده و گفته شده که او شاهزاده آذَربادَگان بود که در جایگاه رهبری یک ارتش بزرگ به همراه موتا دیلمی و وراز-تیروت[۱] با اعراب مسلمان در واجرود، روستایی در نزدیکی همدان جنگید و سپاه آن‌ها در این جنگ شکست خورد. چند سال پس از آن، در ۶۵۱ میلادی، اعراب به آذَربادَگان که دامنه فرمانروایی اسفندی‌یار و برادرش بهرام بود هجوم بردند. اسفندی‌یار یک بار دیگر نیز در برابر حملات اعراب ایستاد، ولی باز هم شکست خورد و این بار خودش هم دستگیر شد. در دوران دستگیری او، به سردار عرب، بکیر بن عبدالله گفت که اگر دنبال آن است که آذَربادَگان را به آسانی و با صلح بدست آورد، باید با او صلح کند. بر پایه گفتهٔ ابوعلی بلعمی، اسفندی‌یار گفته است که «اگر مرا بکشی همه آذَربادَگان به خونخواهی من بپا خواهند خواست، و در برابر تو خواهند جنگید». سردار عرب به گفتهٔ او گوش کرده و با او صلح کرد. با این حال، بهرام، برادر اسفندی‌یار، تسلیم نیروهای عرب نشد و به مقاومت ادامه داد. با این همه، اندکی پس از آن از اعراب شکست خورد و ناچار شد از آذَربادَگان بگریزد. چیز دیگری دربارهٔ اسفندی‌یار گفته نشده است.
جستارهای وابسته
منابع
- ↑ Parvaneh Poushariati, Decline and fall of the Sasanian Empire, I. B. Taurus, Londres et New York, 2011 شابک ۹۷۸۱۸۴۵۱۱۶۴۵۳, p. 469.
