ویکی‌پدیا:خط فارسی را پاس بداریم

این یک صفحهٔ اطلاعات است. این یکی از سیاست‌ها و رهنمودهای ویکی‌پدیا نیست؛ بلکه هدف آن توضیح جنبه‌های خاصی از هنجارها، آداب و رسوم، نکات فنی یا شیوه‌های ویکی‌پدیا است. ممکن است سطوح متفاوتی از اجماع و بررسی را منعکس کند.

این صفحه در یک نگاه: برای فارسی‌نویسی، صفحه‌کلید استاندارد فارسی را از اینجا دریافت کنید و فایل «زیپ» را باز کنید و محتویاتش را جایی ذخیره کنید. به محل ذخیره بروید و روی setup.exe دوکلیک کنید و مراحل نصب را انجام دهید.

برای نصب صفحه‌کلید استاندارد به وپ:فن مراجعه کنید.

ویکی‌پدیا برای ذخیره‌سازی و نمایش متن، از استاندارد بین‌المللی یونی‌کد استفاده می‌نماید. ممکن است مرورگر مورد استفادهٔ شما، قادر به نمایش حروف فارسی یونی‌کد نبوده، یا قلم نصب‌شده بر روی سیستم شما، با یونی‌کد سازگار نباشد. این اشکال در نسخه‌های قدیمی ویندوز مایکروسافت، مانند ویندوز ۲۰۰۰ رخ می‌دهد.

برای درست دیدن متن‌های فارسی، باید مرورگر خود را ارتقا داده، قلم‌های مناسب را بر روی سیستم خود نصب کنید.

پیش از معرفی استاندارد یونی‌کد، شرکت‌های گوناگون در کشورهای مختلف، هر کدام از شیوهٔ خاص کدگذاری خود برای ذخیره‌سازی متن‌ها بهره می‌بردند. در ایران نیز، از کدگذاری‌های مبتنی بر عربی، و نیز کدگذاری‌های خاص فارسی، مانند ISIR-3342 استفاده می‌شد. این شیوه‌ها محدودیت‌های بسیاری داشت، مثلاً امکان ذخیرهٔ چند زبان مختلف، به صورت همزمان وجود نداشت، و عملاً خیلی از نرم‌افزارهای ایرانی، تنها دوزبانه بودند.

ویکی‌پدیا با استفاده از یونی‌کد، قادر است به صورت همزمان متن‌هایی از تعداد بی‌شماری از زبان‌ها را ذخیره نموده و نمایش دهد؛ بنابراین اگر شما از یک نرم‌افزار آگاه از یونی‌کد و نیز قلم‌های مناسب استفاده نمایید، باید بتوانید این سایت را بدون هیچ مشکلی مشاهده کنید. در لینک نحوهٔ نمایش درست حروف پارسی و همچنین نمونهٔ غلط آن آورده شده است.

عدم نمایش درست خط فارسی (یا خط‌های دیگر)، ممکن است به دلایل زیر باشد:

1. درست نبودن قلم (font) مورد استفاده
2. درست نبودن سیستم ورودی متن (input method) یا همان چیدمان صفحه کلید (keyboard)

مشکل اول، با نصب قلم‌های استاندارد قابل حل است، و مشکل دوم، در ویندوز و لینوکس راه‌حل‌های متفاوتی دارد، در ویندوز با نصب نرم‌افزار مناسب، و در لینوکس‌های جدید، با افزودن زبان فارسی مشکل حل می‌گردد.

برای بررسی استاندارد بودن صفحه‌کلید، کافی است واژه ویکی‌پدیا را بنویسید. فاصلهٔ مجازی بین ویکی و پدیا، با فشردن کلید shift+space به‌دست می‌آید که این در صفحه‌کلید فارسی ویندوز موجود نیست.

برای نصب صفحه‌کلید استاندارد به ویکی‌پدیا:فارسی‌نویسی مراجعه کنید.

چینش صفحه‌کلید استاندارد فارسی در ویندوز، با چینش استاندارد ملی ایران، متفاوت است. در حالی که در توزیع‌های گنو/لینوکس این استاندارد صفحه کلید به صورت پیش‌فرض رعایت گردیده است. استاندارد ملی شماره ۹۱۴۷ ایران صورت زیر است:^[۱]

این استاندارد جایگزین استاندارد ملی ایران ۲۱۰۹^[۲] شد، که افزون بر آن دارای حالت استفاده از دگرساز راست است.

ویرایش‌گران ویکی‌پدیا، برای استفادهٔ صحیح و کامل از ویکی‌پدیا، استفاده از قلم‌ها و صفحه‌کلید استاندارد فارسی را پیشنهاد می‌نمایند.

مرورگر کروم بعد از به روزرسانی نسخهٔ ۵۱ امکان بررسی املای فارسی را دارد. برای فعال کردن این قابلیت کافی‌ست مراحل زیر را انجام دهید:

• در کروم chrome://help/ را در بخش نشانی اینترنتی وارد کنید و مطمئن شوید که نسخهٔ ۵۱ به بالا را دارید (اگر نباشد خودش به‌روز می‌کند).
• با رفتن به نشانی chrome://settings/languages با انتخاب گزینهٔ بررسی املا برای زبان فارسی می‌توانید از ابزار بررسی املا کروم استفاده کنید.

این ابزار برای ویکی‌پدیا، فقط در حالت ویرایش کاربرد دارد.

• فارسی‌نویسی
• دستور خط
• املای برخی واژه‌ها

• صفحه‌کلید بهداد (مبتنی بر جاوااسکریپت، بدون نیاز به نصب)
• شیوهٔ گام‌به‌گام نصب صفحه‌کلید فارسی در گنوم
• ابزارهای فارسی، شامل نصب‌کنندهٔ صفحه‌کلید استاندارد برای ویندوز
  • این نرم‌افزار صفحه کلید شما را به صفحه کلید استاندارد ایران تبدیل می‌کند.
• یک برنامه کوچک برای ویندوز که صفحه‌کلید را به فارسی صحیح تبدیل می‌کند (پیوند دیگر)
  • این نرم‌افزار صفحه کلید شما را به صفحه‌کلید استاندارد ایران تبدیل نمی‌کند.
  • در این کیبورد، بجای حرف «ی» عربی از «ی» فارسی استفاده شده و بجای «ک» عربی حرف «ک» فارسی قرار گرفته؛ همچنین برای وارد کردن نیم‌فاصله می‌توان از ترکیب «Shift + Z» استفاده کرد.
• غلط-نامه خوابگرد