A. G. Forman

Archibald George Forman CBE (1910-1967) ko ofisee laana ndiwoowa Angalteer, wonti hooreejo laana ndiwoowa gadano e nder laana ndiwoowa Gana.

Sarwiis laana ndiwoowa Ghana Forman jibinaa ko to Brentford ñalnde 20 lewru juko hitaande 1910. Ko o lietnaa gonɗo e laana ndiwoowa Royal Navy omo yahra e duuɓi 17, o wonti lietnaa e hitaande 1931, o woni lietnaa e hitaande 1933. O wonti lietnaa komanda e fuɗɗoode hitaande 1941, e oon sahaa o ardii HMS Airdale[5] e HMS Lookout ( G32), haaldaa e diisnondiral e hitaande 1942, o wonti Kumanda e darorɗe hitaande 1943, e oon sahaa o ardii HMS Garth (L20). E hitaande 1950 o waɗaa Komoor. Nde o woppi golle makko e nder laana ndiwoowa e lewru sulyee 1959,[6] o waɗtaa ɗiɗaɓo e laana ndiwoowa Ghana keso sosaa. Kwame Nkrumah, hooreejo leydi Ganaa e oon sahaa, rokki mo komisiyoŋ hooreejo leydi, hono ofisee laana ndiwoowa Ganaa e darnde Commodore, o toɗɗii mo hooreejo laana ndiwoowa.[7] Ɗum ko caggal nde laana ndiwoowa sosaa e hitaande 1959.[8]

Caggal nde Nkrumah heɓi tiitoonde Komanda Toowɗo e lewru suwee, o lomtii Komodor Forman e Lietnaa-Kolonel Daniel Hansen.[9] Ko o Kapiteen A. G. Forman o heɓi CBE e hitaande 1962.

Tuugnorgal

Jaak Woddis (1961). Afrik, mbaroodi finki. Lawrens e Wishart. p. 207. Ƴeewtaa ko ñalnde 11 mars 2013.
Innde makko ina wiyee D. A. Foreman e nder Festus Boahen Aboagye (1999). Konu Ghana: Ɗemngal juutngal e daartol konu mum teemedere, 1897-1999. Sedko. p. 345. Ɗemngal 978-9964-72-075-9. Ko ɗum kadi woni innde nde ndokkaa e lowre lowre Konu Ganaa. "Mawɓe konu laana ndiwoowa ɓennuɗo". Lowre laawɗunde. Doole leydi Ganaa. 25 abriil 2009. Archivaa e asli mum ñalnde 21 sulyee 2011. Heɓtinaa ko ñalnde 17 mars 2010. Deftere woɗnde ina rokka innde makko Forman, kono tan ina rokka mo alkule puɗɗaaɗe e doggol ngol 'D. A. Forman’ ina adii ‘D. A. Hansen’: S. Kojo Addae (2005). Daartol juutngol konu leydi Gana. Ministeer ndeenka leydi Gana. ISBN 978-9988-8335-1-0.
ADM 196/151/51, Deftere ngenndiire
BMD
"Cdr. Arkibald Joorji Forman DSC, RN". laana.net. 2 Duujal 2018.
Cdr. Archibald George Forman mo laana ndiwoowa
"Sarwisaaji kisal" (PDF). Ciimtol Komisariyaa Ngenndiijo ngam Naatgol 4 Faandaare 1. Laamu Gana. Oktoobar 2004. pp. 3 & 4. Moƴƴinaama e asli (pdf) ñalnde 16 Oktoobar 2006. Heɓtinaama ñalnde 12 Suwee 2007.
"Taariindi laana ndiwoowa Ghana". Lowre laawɗunde. Doole leydi Ganaa. Moƴƴinaama gila e asli mum ñalnde 27 lewru bowte hitaande 2007. Ƴeewtaa ñalnde 12 lewru juko hitaande 2007.
'Gen. Alexander yalti Ganaa: waylooji e laamu mawngu', The Times, 26 suwee 1961.
'Teddungal nyalde jibinannde', Times, 2 lewru juko hitaande 1962.
Ɓeydaari e jaaynde Londres, 2 lewru juko hitaande 1962, p.4311

Birooji konu Ko adii ɗum ko Laana ndiwoowa Gana sosaa ko e hitaande 1959 Mawɗo konu ndiyam 1959 – 1961 Lomtii... Daawuuda animle hansen