Wuppertal

Wuppertal Bratach a' bhaile Gearradh-arm no Seula
Suidheachadh
Dùthaich	A' Ghearmailt
Ceàrn	Ruhrgebiet
Sgìre	Nordrhein-Westfalen
Co-chomharran	51° 16 00' Tuath 07° 11 00' Ear
Feartan fiosaigeach
Farsaingeachd	168.41 km²
Àireamh-shluaigh	355,004 (2020)
Dlùths	2,107.97/km²
Àireamh fòn	+49 0202, 02058, 02053
Duilleag oifigeil	Duilleag Oifigeil

'S e baile mòr gnìomhachail faisg air Düsseldorf air an àirde an iar na Gearmailt a th' ann an Wuppertal (IPA: ˈvʊpɐtaːl). Tha e suidhichte ri taobh na h-Aibhne Wupper, aig 160 m os cionn ìre na mara, anns an raon gnìomhachais Ruhrgebiet, san stàit (Gearmailtis: Land) Nordrhein-Westfalen. Tha 355,004 duine a' fuireach ann.^[1]

Chaidh Wuppertal a chruthachadh ann an 1929 nuair a dh' aontachadh Beyenburg, Barmen, Cronenberg, Elberfeld, Langerfeld, Ronsdorf agus Vohwinkel ann an aon bhaile. Aig an toiseach-tòisichidh chanadh Barmen-Elberfeld ris, ach bhot muinntir an àite airson ainm ùr - Wuppertal - a tha a' ciallachadh Gleann Wupper. Chaidh na coimhearsnachd sin uile a chlàradh airson a' chiad turais anns na meadhan aoisean, mar a leanas: Cronenberg (1050), Barmen (1070), Elberfeld (1161), Ronsdorf (1246), Beyenburg (1298), Langerfeld (1304), agus Vohwinkel (1356). Bhuinneadh cha mhor a h-uile gin dhiubh do dh' Àrd-diùcachd Bherg.^[2] Thogadh campa-prìosain tràth an seo, air an robh KZ Kemna, a bha ag obrachadh eadar 1933 agus 1934. B' e àite far a phrìosanachadh daoine a bha an aghaidh Nàsachd.^[3] Sheas cuid a dhaoine na Gearmailt an aghaidh Adolf Hitler an seo ann an 1934, nuair a chuir buidheann de Crìosdaidhean ainmean dhan Barmer Theologische Erklärung (Gàidhlig: Foirgheall Diadhaireach Bharmen), a thuirt nach b' urrainn do Chrìosdaidhean a ghabhail ri Nàsachd idir.

• Friedrich Engels (1820–1895) Neach-teòiridh poileataigeach, feallsanaiche agus sgrìobhadair.^[4]
• Friedrich Bayer (1825–1880) Neach-stèidhichidh Bayer AG.^[5]
• Pina Bausch (1940–2009) Dannsair.^[6]

• Beersheba
• Košice
• Legnica
• Matagalpa
• Saint-Étienne
• Schwerin
• South Tyneside
• Tempelhof-Schöneberg

• Riaghaltas na Roinne

1. ↑ Statistisches Bundesamt
2. ↑ Köbler, Gerhard (1988). Historisches Lexikon der deutschen Länder. Munich:Verlag C. H. Beck, 639. ISBN 3406332900.
3. ↑ Mintert, David Magnus (2007). Das frühe Konzentrationslager Kemna und das sozialistische Milieu im Bergischen Land, Oilthigh Ruhr, Bochum.
4. ↑ Hunt, Tristram (2010). Marx's General: The Revolutionary Life of Friedrich Engels. Macmillan, ISBN 9780805092486.
5. ↑ Bayer AG
6. ↑ “Biography | Pina Bausch Foundation”. Fonndas Pina Bausch. Air a thogail 3s dhen Lùnasdal 2021.