Dwojołopjenaty pstruhačk

Dwojołopjenaty pstruhačk

Dwojołopjenaty pstruhačk (Maianthemum bifolium)
systematika
Domena	Eukaryoty
Swět	Rostlinstwo
rjadownja:	Krytosymjenjak (Magnoliopsida)
	Monokotyledony
rjad:	(Asparagales)
swójba:	(Asparagaceae)
podswójba:	Ruskusowe rostliny (Nolinoideae)
ród:	Pstruhački[1][2] (Maianthemum)
družina:	Dwojołopjenaty pstruhačk
wědomostne mjeno
Maianathemum bifolium
(L.) F.W.Schmidt
Wikipedija:Projekt za botaniku
p • d • w

Dwojołopjenaty pstruhačk (Maianthemum bifolium) je rostlina ze swójby całtkowych rostlinow (Convallariaceae), kotraž je nětko dźěl podswójby ruskusowych rostlinow (Nolinoideae) znutřka swójby hromakowych rostlinow (Asparagaceae). Dalše serbske mjena su dwěnka (wobkedźbuj zo je dwěnka tež mjeno orchideje), mužik a žónka, dwułopješko a dźiwje całtki.

Kćenja

Ilustracija

Dwojołopjenaty pstruhačk je wjacelětna rostlina, kotraž dosahuje wysokosć wot 5 hač do 20 cm.

Stołpik je horjeka cunje seršćikaće kosmaty a ma nad stołpikowym srjedźišćom najčasćišo dwě krótkošiškatej, wutrobojtej łopjenje, kotrejž docpěwatej dołhosć wot 10 cm a šěrokosć wot 5 cm a stej na delnim boku kiwkaće kosmatej.

Kćěje wot meje hač do junije. Kwětnistwo je wjelekćenjowa, na kóncu stejaca kić, kotraž docpěwa dołhosć wot 5 cm. Kćenja su běłe, štyriličbne, małe, šiškate, docpěwaja dołhosć wot 5 mm a steja po jednym w pažach šupiznojtych nošnych łopjenow. Kćenjowy stołpik je łopjenaty. Kćenjowe łopješka su swobodne, owalne, wróćozhibowane a docpěwaja dołhosć wot 3 mm. Kćenja ma šěsć próškowych łopješkow. Płódnik je horje stejacy.

Płód je kulojta, žołta hač do čerwjena jahoda z najčasćišo jenož 1 symjenjom a dosahuje wulkosć wot 6 mm.

Rostlina je jědojta. Młode rostliny ćěrja w prěnich lětach jenož jedne łopjeno, bjez toho zo bychu kćěłe. Po prěnim kćenju rostlina dale rosće z bóčnym pupkom z paže podzemskeho šupiznojteho łopjena. Kćenja wonjeja něžnje a wotdźěluja něšto nektara, z tym předewšěm přiwabjuja muchi.

Dwojołopjenaty pstruhačk je typiska sćinowa rostlina, kotraž bu wot insektow wopróšowana.

Wón rosće w lisćowych a jehłowych lěsach a so wostaji wapno.

Dwojołopjenaty pstruhačk je we wulkich dźělach Europy z wuwzaćom iberiskeje połkupy, Islandskeje, Irskeje, južneho Balkana a Małeje Azije, w sewjernej Aziji, hač do Japanskeje rozšěrjeny.

1. ↑ Pawoł Völkel: Prawopisny słownik hornjoserbskeje rěče. Hornjoserbsko-němski słownik. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2005, ISBN 3-7420-1920-1, str. 407.
2. ↑ W internetowym słowniku: Schattenblume

• GU Maxi-Kompaß Blumen, ISBN 3-7742-3852-9, strona 157 (němsce)
• GU Naturführer Blumen, ISBN 3-7742-1507-3, strona 158 (němsce)
• Seidel/Eisenreich: BLV Bestimmungsbuch Blütenpflanzen, ISBN 3-405-13557-5, stronje 96-97 (němsce)
• Spohn, Aichele, Golte-Bechtle, Spohn: Was blüht denn da? Kosmos Naturführer (2008), ISBN 978-3-440-11379-0, strona 130 (němsce)
• Filip Rězak: Němsko-serbski wšowědny słownik hornjołužiskeje rěče. L. A. Donnerhak, Budyšin 1920 (digitalizat). 

• Jurij Kral: Serbsko-němski słownik hornjołužiskeje rěče. Maćica Serbska, Budyšin 1927 (digitalizat).

Hlej wotpowědne dataje we Wikimedia Commons:
Dwojołopjenaty pstruhačk

• Dwojołopjenaty pstruhačk. W: FloraWeb.de. (němsce)
• Rozšěrjenska mapa za Němsku při Floraweb (němsce)