Share to:

 

Բրատսկ (քաղաք)

Բրատսկ
Տեսակքաղաք
Երկիր Ռուսաստան[1]
ՎարչատարածքԲրատսկ քաղաքի մունիցիպալ կազմավորում[1]
ԲԾՄ450 մետր և 443 մետր
Մակերես428 կմ²
Ձևավորում1955
Անվանված էԵղբայրներ և Բուրյաթներ
Քարտեզ
Քարտեզ

Բրատսկ (ռուս.՝ Братск), քաղաք Ռուսաստանի Դաշնության Իրկուտսկի մարզում, գտնվում է Անգարա գետի մոտ, Բրատսկի ջրամբարից ոչ հեռու։

Ստուգաբանություն

Քաղաքի անունն առաջին հայացքից հնչում է ռուսական «եղբայր» («брат», բրատ) նշանակությամբ, սակայն իրականում այն գալիս է Բուրյաթների հին անունից՝ «եղբայրական մարդիկ» (ռուս.՝ братские люди, բրատսկիե լյուդի) նշանակությամբ։

Պատմություն

Առաջին եվրոպացիները այստեղ են ժամանել 1623 թվականին՝ տեղական բուրյաթ բնակչությունից հարկեր հավաքելու նպատակով։ Մշտական բնակության հաստատումն սկսվել է 1631 թվականին Օկա և Անգարա գետերի միախառնման վայրում օստրոգի (բերդաքաղաք) կառուցմամբ[2]։ 17-րդ դարի ամրոցից մի քանի փայտե աշտարակներ այժմ ցուցադրվում են Մոսկվայի Կոլոմենսկոյե թանգարան-արգելոցում։

Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ընթացքում Սիբիրում արդյունաբերական ակտիվությունն աճել է, երբ խորհրդային արդյունաբերությունը տեղափոխվել է Ուրալյան լեռներից արևելք գտնվող երկրներ։ Պատերազմի ավարտից հետո զարգացումը դանդաղել է, քանի որ ռեսուրսներ են պահանջվել Ռուսաստանի եվրոպական հատվածը վերականգնելու համար։

1947 թվականին Բրատսկի մերձակայքում կառուցվել է Գուլագ Անգարա աշխատանքային ճամբարը, այստեղ տեղավորել են շուրջ 44000 բանտարկյալի Թայշեթից դեպի Ուստ-Կուտ Բրատսկով անցնող (ներկայիս Բայկալ-Ամուրյան երկաթուղային մայրուղու արևմտյան հատված) երկաթուղու կառուցման համար[3]։

Քաղաքի արագ զարգացումը սկսվել է 1952 թվականին Անգարա գետի ամբարտակի և հիդրոէլեկտրակայանի կառուցման մասին հայտարարությամբ։ 4500 մեգավատանոց Բրատսկի հիդրոէլեկտրակայանը կառուցվել է 1954-1966 թվականներին՝ քաղաք բերելով բազմաթիվ աշխատողների։

Քաղաքի արդյունաբերական զարգացումները կապված են ալյումինի ձուլարանի և ցելյուլոզային գործարանի հետ։

Քաղաքի կարգավիճակ Բրատսկին շնորհվել է 1955 թվականին[4]։

Աշխարհագրություն

Կլիմա

Բրատսկն ունի մերձարկտիկական կլիմա (ըստ Կյոպպենի կլիմաների դասակարգման Dfc): Ձմեռները շատ ցուրտ և երկար են, հունվարին -23,4 °C (-10,1 °F) - -15,7 °C (3,7 °F) միջին ջերմաստիճանով, ամռանը միջին կամ միջին տաք +13.3 °C (55.9 °F) ջերմաստիճաններում))։ Հուլիսին +23,8 °C (74,8 °F): Տեղումները միջին քանակի են, ամռանը դրանք շատ ավելին են, քան մյուս եղանակներին։

Բրատսկի կլիմայական տվյալները
Ամիս հունվ փետ մարտ ապր մայ հուն հուլ օգոս սեպ հոկ նոյ դեկ Տարի
Ռեկորդային բարձր °C (°F) 3.8
(38.8) 		7.4
(45.3) 		14.9
(58.8) 		22.8
(73) 		34.2
(93.6) 		36.1
(97) 		35.2
(95.4) 		32.5
(90.5) 		27.5
(81.5) 		23.2
(73.8) 		12.0
(53.6) 		6.6
(43.9) 		36.1
(97)
Միջին բարձր °C (°F) −15.7
(3.7) 		−11.3
(11.7) 		−2.8
(27) 		5.3
(41.5) 		14.0
(57.2) 		20.2
(68.4) 		23.8
(74.8) 		20.9
(69.6) 		13.2
(55.8) 		4.3
(39.7) 		−5.4
(22.3) 		−12.9
(8.8) 		4.47
(40.04)
Միջին օրական °C (°F) −19.6
(−3.3) 		−16.3
(2.7) 		−8.5
(16.7) 		0.3
(32.5) 		8.2
(46.8) 		14.6
(58.3) 		18.6
(65.5) 		15.9
(60.6) 		8.9
(48) 		1.0
(33.8) 		−8.8
(16.2) 		−16.6
(2.1) 		−0.19
(31.66)
Միջին ցածր °C (°F) −23.4
(−10.1) 		−21.2
(−6.2) 		−14.1
(6.6) 		−4.8
(23.4) 		2.4
(36.3) 		8.9
(48) 		13.3
(55.9) 		10.9
(51.6) 		4.5
(40.1) 		−2.4
(27.7) 		−12.1
(10.2) 		−20.2
(−4.4) 		−4.85
(23.26)
Ռեկորդային ցածր °C (°F) −57.6
(−71.7) 		−49.8
(−57.6) 		−44.1
(−47.4) 		−35
(−31) 		−14.1
(6.6) 		−5.4
(22.3) 		−1.4
(29.5) 		−2.8
(27) 		−8.1
(17.4) 		−33.4
(−28.1) 		−46.6
(−51.9) 		−51.2
(−60.2) 		−57.6
(−71.7)
Տեղումներ մմ (դյույմ) 15.4
(0.606) 		11.6
(0.457) 		12.3
(0.484) 		16.2
(0.638) 		33.5
(1.319) 		50.7
(1.996) 		58.3
(2.295) 		66.4
(2.614) 		39.1
(1.539) 		25.4
(1) 		24.9
(0.98) 		19.1
(0.752) 		372.9
(14.68)
Միջ. տեղումների օրեր (≥ 0.1 mm) 5.2 3.9 4.2 4.8 7.7 8.3 8.3 9.2 7.7 8.1 8.3 6.7 82.4
% խոնավություն 82.4 81.6 72.1 64.8 63.8 67.7 69.4 75.5 71.5 75.8 81.7 84.2 74.21
Միջին ամսական արևային ժամ 79.1 114.8 192.2 243.0 258.9 264.0 306.9 237.2 153.0 108.5 77.0 52.7 2087,3
Աղբյուր #1: Météo climat stats[5] Météo Climat[6]
Աղբյուր #2: climatebase.ru (humidity and sunshine)[7]

Բնակչություն

Բնակչության թվաքանակը
1959[8]1962[9]1967[9]1970[10]1973[9]1975[11]1976[12]
51 455↗82 000↗122 000↗155 362↗175 000↗195 000→195 000
1979[13]1982[14]1985[15]1986[12]1987[16]1989[17]1990[18]
↗213 725↗227 000↗274 000↘245 000↗249 000↗255 705↗288 000
1991[12]1992[12]1993[12]1994[12]1995[15]1996[15]1997[19]
↗289 000→289 000→289 000↘288 000↘285 000↘284 000↘255 000
1998[15]1999[20]2000[21]2001[15]2002[22]2003[9]2004[23]
↗281 000↘252 500↗277 600↗278 800↘259 335↘259 300↘257 900
2005[24]2006[25]2007[26]2008[27]2009[28]2010[29]2011[30]
↘256 600↘254 900↘253 100↘252 000↘251 044↘246 319↗246 345
2012[30]2013[31]2014[32]2015[33]2016[34]2017[35]2018[36]
↘243 926↘241 273↘238 825↘236 313↘234 147↘231 602↘229 286
2019[37]2020[38]2021[39]
↘227 467↘226 269↘224 071

Վարչական և տեղական ինքնակառավարման կարգավիճակ

Բրատսկ քաղաք

Բրատսկը համարվում է Բրատսկի շրջանի վարչական կենտրոնը, չնայած այդ շրջանի մաս չէ[40]։ Վարչատարածքային բաժանամամբ Բրատսկ քաղաքը համարվում է առանձին վարչական միավոր, որը կարգավիճակով հավասար է շրջաններին։ Որպես մունիցիպալ բաժին, Բրատսկ քաղաքը ներառված է որպես Բրատսկի քաղաքային շրջան[41]։

Տարածքային բաժանում

Վարչականորեն քաղաքը բաժանված է երեք շրջանի (բնակչությունը ըստ 2010 թվականի մարդահամարի)

  • Պադունսկի (Պադունսկի), 56205 բնակիչ
  • Աջափ (աջափ), 38550 բնակիչ
  • Կենտրոնական (Կենտրոնական), 151564 բնակիչ։

Քաղաքի բնակելի տարածքները, որոնցից մի քանիսը բաժանված են բաց տարածքով, ներառում են՝ Բիկեյը, Չեկանովսկին, Էներգետիկը, Գիդրոստրոյտելը, Օսինովկան, Պադունը, Պորոժսկի, Սոսնովին, Ստենիխան, Սուխոյը, Կենտրոնականը, Հարավային Պադունը։

Աղտոտվածություն

Բրատսկն ընդգրկվել է Դարբինների ինստիտուտի աշխարհի ամենաաղտոտված երեսուն վայրերի «Կեղտոտ երեսուն» (Dirty Thirty, Դրթի թրթի) ցուցակում[42]։

Մինչ վերջերս Բրատսկի ջրամբարը, որն ամենամեծն էր աշխարհում, խմելու ջրի աղբյուր էր հարակից շատ քաղաքների համար։ 1998 թվականին, ջրամբարի հատակին տոննաներով սնդիկ հայտնաբերելուց հետո, տեղադրվել են նախազգուշացումներ, որոնք հորդորում են տեղի բնակիչներին ամեն գնով խուսափել ջրամբարից։ Այնուամենայնիվ, Ռուսաստանում տնտեսական խնդիրների պատճառով ջրամբարը շարունակում է մնալ ձկների և շատ տեղական բնակիչների համար սննդի աղբյուր։ Ըստ Իրկուտսկի մարզի էկոլոգիայի դաշնային կոմիտեի (FCE) ղեկավար Յուրի Ուդոդովի, այս տարածաշրջանն ունի «մետաղական սնդիկի շրջակա միջավայր արտանետումների ամենաբարձր մակարդակը ամբողջ Սիբիրում»։ Մոտակա Usolye քիմիական գործարանի շրջակայքում սնդիկով աղտոտվածության աստիճանը հավասար է 1992 թվականին սնդիկի ընդհանուր համաշխարհային արտադրության կեսին։

Բրատսկը հայտարարվել է էկոլոգիական աղետի գոտի։ Բրատսկի ալյումինի գործարանն այնքան մեծ չափով էր աղտոտում շրջակայքը, որ 2001 թվականին Չիկանովսկին տարհանվել է՝ առողջության վատթարացման պատճառով[43]։

Քաղաքականություն

2013 թվականի նոյեմբերին քաղաքային խորհուրդը փոփոխություններ է մտցրել կանոնադրության մեջ՝ սահմանելու համար քաղաքապետի ուղղակի ընտրություններ, որոնք չեղյալ էին հայտարարվել 2011 թվականին[44]։

Նշանավոր մարդիկ

  • Եվգենի Բալայկին (ծնվ. 1988 թվականին), ասոցիացիայի ֆուտբոլիստ
  • Ռոման Բուգայով (ծնվ. 1989 թվականին), ասոցիացիայի ֆուտբոլիստ
  • Ֆեդոր Չուդինով (ծնվ. 1987 թվականին) պրոֆեսիոնալ բռնցքամարտիկ
  • Ալեքսանդր Կասյանով (ծնվ. 1983), բոբսլեյ
  • Վլադիմիր Կրասնով (ծնվ. 1990), թեթև ատլետ
  • Ջեսիկա Լոնգ Պարալիմպիկ ոսկե մեդալակիր
  • Մարինա Պանկովա(1963–2015), վոլեյբոլիստ, օլիմպիական և աշխարհի չեմպիոն
  • Սեմեն Պավլիչենկո (ծնվ. 1991), սահնակային սպորտ
  • Վալենտինա Պոպովա (ծնվ. 1972), ծանրամարտ, աշխարհի և Եվրոպայի չեմպիոն
  • Ալեքսանդրա Ռոդիոնովա (ծնվ. 1984), բոբսալդեր և լյուգեր
  • Ալեքսանդր Զուբկով (ծնվ. 1972), բոբսլեյ։

Տնտեսություն և ենթակառուցվածքներ

Բրատսկի պետական համալսարան

Բրատսկին սպասարկում են Բայկալ-Ամուրյան երկաթուղային մայրուղին և Բրատսկի օդանավակայանը։ Անգարայից դեպի Իրկուտսկ գործում է ստորջրյա թևերով նավ (Hydrofoil): Հասարակական տրանսպորտը ներառում է ավտոբուսներ և տրոլեյբուսներ (միայն կենտրոնական տարածքում)։ Քաղաքի տնտեսությունը մեծապես կախված է ծանր արդյունաբերությունից, ներառյալ Ռուսաստանի խոշորագույն ալյումինե ձուլարաններից մեկը, սղոցարանը, քիմիական գործարանը և ածուխով աշխատող էլեկտրակայանը։ Բարձրագույն ուսումնական հաստատություններն են Բրատսկի պետական համալսարանը և Իրկուտսկի պետական համալսարանի մասնաճյուղը։

Քույր քաղաքներ

Ծանոթագրություններ

  1. ↑ 1,0 1,1 OKTMO 179/2016 — 2016.
  2. ↑ «Старый Братск 1620 - 1700 г. - Администрация города Братска». www.bratsk-city.ru (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2022 թ․ փետրվարի 17-ին. Վերցված է 2020 թ․ նոյեմբերի 30-ին.
  3. ↑ «gulag». www.gulag.memorial.de. Վերցված է 2020 թ․ նոյեմբերի 30-ին.
  4. ↑ Goroda Rossii (Repr. izd ed.). Moskva: Drofa. 2003. ISBN 5-7107-7399-9. OCLC 231980002.
  5. ↑ «Moyennes 1981-2010 Russie (Asie)» (ֆրանսերեն). Վերցված է 2019 թ․ նոյեմբերի 1-ին.
  6. ↑ «Météo Climat stats for Bratsk». Météo Climat. Վերցված է 2019 թ․ նոյեմբերի 1-ին.
  7. ↑ «Bratsk, Russia». Climatebase.ru. Վերցված է 2013 թ․ հունվարի 23-ին.
  8. ↑ «Всесоюзная перепись населения 1959 года. Численность городского населения РСФСР, её территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу» (ռուսերեն). Демоскоп Weekly. Արխիվացված է օրիգինալից 2013-05-28-ին. Վերցված է 2013-09-25-ին.
  9. ↑ 9,0 9,1 9,2 9,3 Народная энциклопедия «Мой город». Братск
  10. ↑ «Всесоюзная перепись населения 1970 года Численность городского населения РСФСР, ее территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу» (ռուսերեն). Демоскоп Weekly. Արխիվացված է օրիգինալից 2013-09-29-ին. Վերցված է 2013-09-25-ին.
  11. ↑ Российский статистический ежегодник, 1998 год
  12. ↑ 12,0 12,1 12,2 12,3 12,4 12,5 «Российский статистический ежегодник. 1994» (PDF) (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2016-06-24-ին. Վերցված է 2016-05-18-ին.
  13. ↑ «Всесоюзная перепись населения 1979 года Численность городского населения РСФСР, ее территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу» (ռուսերեն). Демоскоп Weekly. Արխիվացված օրիգինալից 2021-11-07-ին. Վերցված է 2013-09-25-ին.
  14. ↑ Народное хозяйство СССР 1922-1982 (Юбилейный статистический ежегодник)
  15. ↑ 15,0 15,1 15,2 15,3 15,4 «Российский статистический ежегодник. Госкомстат, Москва, 2001» (PDF) (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2014-11-16-ին. Վերցված է 2015-05-12-ին.
  16. ↑ Народное хозяйство СССР за 70 лет : юбилейный статистический ежегодник : [арх. 28 հունիսի 2016] / Государственный комитет СССР по статистике. — Москва : Финансы и статистика, 1987. — 766 с.
  17. ↑ «Всесоюзная перепись населения 1989 г. Численность городского населения РСФСР, ее территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу» (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2011-09-26-ին.
  18. ↑ Российский статистический ежегодник.2002 : Стат.сб. / Госкомстат России. – М. : Госкомстат России, 2002. – 690 с. – На рус. яз. – ISBN 5-89476-123-9 : 539.00.
  19. ↑ «Российский статистический ежегодник. 1997 год» (PDF) (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2016-11-22-ին. Վերցված է 2016-05-22-ին.
  20. ↑ «Российский статистический ежегодник. 1999 год» (PDF) (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2016-11-29-ին. Վերցված է 2016-06-14-ին.
  21. ↑ «Российский статистический ежегодник. 2000 год» (PDF) (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2016-11-25-ին. Վերցված է 2016-06-13-ին.
  22. ↑ «Всероссийская перепись населения 2002 года. Том. 1, таблица 4. Численность населения России, федеральных округов, субъектов Российской Федерации, районов, городских поселений, сельских населённых пунктов - райцентров и сельских населённых пунктов с населением 3 тысячи и более» (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2012-02-03-ին.
  23. ↑ «Российский статистический ежегодник. 2004 год» (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2016-11-29-ին. Վերցված է 2016-06-09-ին.
  24. ↑ «Российский статистический ежегодник, 2005 год» (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2016-07-30-ին. Վերցված է 2016-05-09-ին.
  25. ↑ «Российский статистический ежегодник, 2006 год» (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2016-07-30-ին. Վերցված է 2016-05-10-ին.
  26. ↑ «Российский статистический ежегодник, 2007 год» (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2016-03-05-ին. Վերցված է 2016-05-11-ին.
  27. ↑ «Российский статистический ежегодник, 2008 год» (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2017-02-05-ին. Վերցված է 2016-05-12-ին.
  28. ↑ «Численность постоянного населения Российской Федерации по городам, посёлкам городского типа и районам на 1 января 2009 года» (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2015-05-18-ին. Վերցված է 2014-01-02-ին.
  29. ↑ «Итоги Всероссийской переписи населения 2010 года по Иркутской области» (PDF) (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2013-09-21-ին. Վերցված է 2013-09-23-ին.
  30. ↑ 30,0 30,1 «Численность населения по муниципальным образованиям на 1 января 2012 года : стат. бюл. / Иркутскстат. – Иркутск, 2012. – 81 с.» (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2016-09-24-ին. Վերցված է 2016-09-24-ին.
  31. ↑ «Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2013 года. — М.: Федеральная служба государственной статистики Росстат, 2013. — 528 с. (Табл. 33. Численность населения городских округов, муниципальных районов, городских и сельских поселений, городских населённых пунктов, сельских населённых пунктов)» (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2013-10-12-ին. Վերցված է 2013-11-16-ին.
  32. ↑ «Таблица 33. Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2014 года» (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2014-08-10-ին. Վերցված է 2014-08-02-ին.
  33. ↑ «Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2015 года» (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2015-09-23-ին. Վերցված է 2015-08-06-ին.
  34. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2016 года
  35. ↑ «Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2017 года». 2017-07-31. Արխիվացված է օրիգինալից 2017-07-31-ին. Վերցված է 2017-07-31-ին.
  36. ↑ «Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2018 года». Արխիվացված է օրիգինալից 2018-07-26-ին. Վերցված է 2018-07-25-ին.
  37. ↑ «Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2019 года». Վերցված է 2019-07-31-ին.
  38. ↑ «Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2020 года» (ռուսերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2020-10-17-ին. Վերցված է 2020-10-17-ին.
  39. ↑ «Таблица 5. Численность населения России, федеральных округов, субъектов Российской Федерации, городских округов, муниципальных районов, муниципальных округов, городских и сельских поселений, городских населенных пунктов, сельских населенных пунктов с населением 3000 человек и более» (XLSX) (ռուսերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2022-09-01-ին. Վերցված է 2022-09-01-ին.
  40. ↑ McMahon, Thomas (1999). «Access to the Law in the Land of Oz». SSRN Electronic Journal. doi:10.2139/ssrn.3373826. ISSN 1556-5068.
  41. ↑ Zedgenizova, I.I. (2018 թ․ դեկտեմբերի 17). «Tourism Development Prediction Model For Irkutsk Oblast». Cognitive-Crcs. doi:10.15405/epsbs.2018.12.177. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (օգնություն)
  42. ↑ McCartor, Andrew; May, Ira (2011). «Addressing a Piece of the Toxic Soviet Legacy». Blacksmith Institute Journal of Health and Pollution. doi:10.5696/jhp.v1i2.24. ISSN 2156-9614.
  43. ↑ «The Blacksmith Institute». web.archive.org. 2006 թ․ հոկտեմբերի 26. Արխիվացված է օրիգինալից 2006 թ․ հոկտեմբերի 26-ին. Վերցված է 2020 թ․ նոյեմբերի 30-ին.
  44. ↑ «В Братске вернут прямые выборы мэра». irkutsk.sibnovosti.ru. Վերցված է 2020 թ․ նոյեմբերի 30-ին.

Արտաքին հղումներ

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Բրատսկ (քաղաք)» հոդվածին։
 ⛭ 
  Թեմատիկ կայքեր
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Չափորոշչային վերահսկողություն
LCCN: n95095999 · LNB: 000349475 · VIAF: 143229105 · WorldCat VIAF: 143229105
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 2, էջ 556)։
Index: pl ar de en es fr it arz nl ja pt ceb sv uk vi war zh ru af ast az bg zh-min-nan bn be ca cs cy da et el eo eu fa gl ko hi hr id he ka la lv lt hu mk ms min no nn ce uz kk ro simple sk sl sr sh fi ta tt th tg azb tr ur zh-yue hy my ace als am an hyw ban bjn map-bms ba be-tarask bcl bpy bar bs br cv nv eml hif fo fy ga gd gu hak ha hsb io ig ilo ia ie os is jv kn ht ku ckb ky mrj lb lij li lmo mai mg ml zh-classical mr xmf mzn cdo mn nap new ne frr oc mhr or as pa pnb ps pms nds crh qu sa sah sco sq scn si sd szl su sw tl shn te bug vec vo wa wuu yi yo diq bat-smg zu lad kbd ang smn ab roa-rup frp arc gn av ay bh bi bo bxr cbk-zam co za dag ary se pdc dv dsb myv ext fur gv gag inh ki glk gan guw xal haw rw kbp pam csb kw km kv koi kg gom ks gcr lo lbe ltg lez nia ln jbo lg mt mi tw mwl mdf mnw nqo fj nah na nds-nl nrm nov om pi pag pap pfl pcd krc kaa ksh rm rue sm sat sc trv stq nso sn cu so srn kab roa-tara tet tpi to chr tum tk tyv udm ug vep fiu-vro vls wo xh zea ty ak bm ch ny ee ff got iu ik kl mad cr pih ami pwn pnt dz rmy rn sg st tn ss ti din chy ts kcg ve
Prefix: a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9

Portal di Ensiklopedia Dunia

Portal : Agama
Agama
Portal : Bahasa
Bahasa
Portal : Biografi
Biografi
Portal : Budaya
Budaya
Portal : Ekonomi
Ekonomi
Portal : Elektronika
Elektronika
Portal : Film
Film
Portal : Filsafat
Filsafat
Portal : Geografi
Geografi
Portal : Indonesia
Indonesia
Portal : Ilmu
Ilmu
Portal : Lingkungan
Lingkungan
Portal : Masyarakat
Masyarakat
Portal : Matematika
Matematika
Portal : Militer
Militer
Portal : Mitologi
Mitologi
Portal : Musik
Musik
Portal : Olahraga
Olahraga
Portal : Pendidikan
Pendidikan
Portal : Politik
Politik
Portal : Sastra
Sastra
Portal : Sejarah
Sejarah
Portal : Seni
Seni
Portal : Teknologi
Teknologi
Kembali kehalaman sebelumnya