Ուշադրություն։ Այս հոդվածը կարող է պարունակել անձնական տեսություններ, վարկածներ կամ կարծիքներ։ Հոդվածից պետք է հեռացնել բոլոր այն պնդումները, որոնք հիմնված չեն վստահելի աղբյուրների վրա։ Մանրամասների համար տես քննարկման էջը։
Ուշադրություն, այս հոդվածը կամ հոդվածի բաժինը փաստերի և տեղեկությունների ճշտման կարիք ունի։ Քննարկման էջում պետք է լրացուցիչ բացատրություններ լինեն
Գարդմանք, որոշ ուսումնասիրողների առաջ քաշած եզրույթ, որը վերաբերում է Ադրբեջանի կազմում մնացած հայկական էթնոսի պատմական բոլոր տարածքներին[1][2], որը բռնի հայաթափվել է 1989-1990 թվականներին[3][4][5][Ներկայացնել մեջբերում][6]։
Գարդմանքը հարուստ էր հայկական բազմաթիվ հուշարձաններով, որոնցից շատերը պահպանվել են մինչ այսօր՝ թեկուզ կիսավեր։
Գարդմանքի հուշարձանների ուսումնասիրություններով զբաղվել է Սամվել Կարապետյանը՝ իր հիմնած «Հայկական ճարտարապետությունն ուսումնասիրող հիմնադրամի» աջակցությամբ։ Նա հրապարակվել է Գարդմանքի հայկական հուշարձանների (տաճարներ, եկեղեցիներ, վանքեր, մատուռներ, գերեզմանոցներ) ուսումնասիրությունների արդյունքներն ու բնակավայրերի մասին տեղեկությունները[11]։
Լուսանկարներ
Գարդմանում հայտնաբերված գտածոներ
Կարաս, հայտնաբերվել է ԳարդմանիՇամխորում. մ.թ.ա.16-15-րդ դդ.։ Պահվում է Ադրբեջանի Պատմության թանգարանում։
Կախազարդ, հայտնաբերվել է ԳարդմանիՇամխոր բնակավայրում. մ.թ.ա. 3000-2000-ական թթ.։
Ծանոթագրություններ
↑Карапетян Сергей Арменакович, «Арцах, Гардман, Нахиджеван – триединая формула территориальной целостности Восточной Армении» сборник публикаций, Ереван 2008․ :Обшеизвестно, что раньше, в прошлом из поля зрения науки и политики выпала такая важная проблема, как правдивое и честное освещение социально–экономической и общественно–политической истории восточных краев Республики Армения – Арцаха, Гардмана, Нахиджевана и вообще армянского вопроса․ Не потому ли такой стойкий интерес к этой проблеме наблюдается сегодня? Как бы стремясь вернуть упущенное, благодаря так називаемой «перестройке и гласности», стали появляться публикации, посвященные, в частности, широкомы спектры арцахско–гардманско–нахиджеванской проблемы․․․․ ::Вот и в последнее времяя в Республике Армения все чаще приходится слышать или читат о том, что ее рукаводство еще в начале 20–х годов прошлого столетия, якобы предав национальные интересы армянцкого народа, позволило Азербайджану, не без помощи других заинтересованных сторон, сделать «неотьемлемой частью» своей территории Арцах, Гардман и Нахиджеван․․․․
↑«Արցախի և Գարդմանի տարածքային, տնտեսական և էթնիկական ամբողջականության իրավաքաղաքական հիմքերը», Պայքար ամսագիր, թիվ 1, Երևան 1997։