Էլդար Ռյազանով

Էլդար Ռյազանով; ռուս.՝ Эльдар Александрович Рязанов
Ծնվել է	նոյեմբերի 18, 1927[…]
Ծննդավայր	Սամարա, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ
Մահացել է	նոյեմբերի 30, 2015 (88 տարեկան)
Մահվան վայր	Մոսկվա, Ռուսաստան
Գերեզման	Նովոդեվիչյան գերեզմանոց
Քաղաքացիություն	ԽՍՀՄ և Ռուսաստան
Մայրենի լեզու	ռուսերեն
Կրթություն	Մոսկվայի Գերասիմովի անվան կինեմատոգրաֆիայի ինստիտուտ (1950)
Մասնագիտություն	կինոռեժիսոր, սցենարիստ, դերասան, գրող, բանաստեղծ, դրամատուրգ, հաղորդավար, հեռուստահաղորդավար, մանկավարժ, ուսուցիչ, պրոդյուսեր և կինոպրոդյուսեր
Աշխատավայր	Սցենարիստների և ռեժիսորների բարձրագույն դասընթացներ
Ամուսին	Q124770843?
Պարգևներ և ; մրցանակներ	«Բարեկամության բանալի» շքանշան ; ; ; «Պատիվ և արժանապատվություն» «Նիկա» մրցանակ ՏԷՖԻ Նիկա Տրիումֆ և Q126918344?
Անդամություն	ԽՍՀՄ Գրողների միություն և ԽՍՀՄ կինեմատոգրաֆիստների միություն
Կայք	eldar-ryazanov.ru
	Ստորագրություն;
	Eldar Ryazanov Վիքիպահեստում

Էլդար Ալեքսանդրովիչ Ռյազանով, (ռուս.՝ Эльдар Александрович Рязанов, նոյեմբերի 18, 1927(1927-11-18)^[1]^[2]^[3]^[…], Սամարա, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ^[1] - նոյեմբերի 30, 2015(2015-11-30)^[3], Մոսկվա, Ռուսաստան), խորհրդային կինոռեժիսոր, սցենարիստ, բանաստեղծ, դրամատուրգ, մանկավարժ, ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստ (1984), ԽՍՀՄ պետական մրցանակի (1977) և Վասիլև եղբայրների անվան ՌՍՖՍՀ պետական մրցանակի (1979) դափնեկիր։

Կենսագրություն

Ծնողներ

Էլդար Ռյազանովը ծնվել է Սամարայում (որտեղ ապրում էին մոր ծնողները) Թեհրանում առևտրական ներկայացչության աշխատակից Ալեքսանդր Ռյազանովի և Սոֆիա Շուստերմանի ընտանիքում^[4]։

Հոր աշխատանքի պատճառով ընտանիքը տեղափոխվել է Մոսկվա^[5]։ 1930-ականների առաջին կեսին ծնողները բաժանվել են և մայրը ապագա կինոռեժիսորին յոթ տարեկանից դաստիարակաել է խորթ հոր՝ ճարտարագետ Լև Կոպի հետ^[6]։ Հայրը ամուսնացել է երկրորդ անգամ, ունեցել է դուստր։ 1938 թվականին նրան ձերբակալել են և դատապարտել հինգ տարվա ազատազրկման ուղղիչ-աշխատանքային ճամբարում։ Նա փախել է, և բռնվելուց հետո, ընդհանուր առմամբ աքսորում անցկացրել է 17 տարի։ Որդուն գտել է 1960-ական թվականներին, երբ Էլդարը արդեն ճանաչված ռեժիսոր էր^[7]։

Էլդար Ռյազանովը մանկուց սիրել է գրականությունը, ցանկացել է գրող դառնալ, երազել է ճանապարհորդությունների մասին։ Տասնամյա կրթությունն ավարտելուց հետո, պատերազմի տարիներին դիմել է Օդեսայի ծովագնացության ուսումնարան, բայց պատասխան չի ստացել։

Ուսում

Նա ուսանել է ՎԳԻԿ-ում՝ Գրիգորի Կոզինցևի մոտ, ապա զբաղվել փաստագրական ֆիլմերով՝ վավերագրական ֆիլմերի Կենտրոնական ստուդիայում։ Իր առաջին՝ «Գարնանային ձայներ» ֆիլմը նկարահանել է 1955-ին, իսկ մեկ տարի անց նկարահանվեց «Կառնավալային գիշեր»-ը։ Ռյազանովի լավագույն ֆիլմերից է «Զգուշացիր ավտոմեքենայից»-ը (1966)։ Մեծ ժողովրդականություն են վայելում նաև նրա հետևյալ ֆիլմերը՝ «Գուսարական բալլադ», «Իտալացիների անհավանական արկածները Ռուսաստանում», «Ծերունի ավազակները», «Ճակատագրի հեգնանք կամ բաղնիքդ անուշ», «Ծառայողական սիրավեպ»։

Մահացել է 89 տարեկանում՝ Մոսկվայում։ Մահվան պատճառը սրտի անբավարարությունն էր^[8]։

Առաջին աշխատանքները

1950 թվականին Էլդար Ռյազանովը գերազանց ավարտում է համալսարանը։ Այնուհետև Ռյազանովը հինգ տարի աշխատում է փաստագրական ֆիլմերի կենտրոնական ստուդիայում։ Նա տարբեր կինոամսագրերի համար նյութեր է նկարահանում։ 1955 թվականին Ռյազանովը ընդունվում է «Մոսֆիլմում» որպես ռեժիսոր և նկարահանում « Ձայներ» խորհրդային առաջին լայնէկրան ֆիլմը։

Շուտով Էլդար Ռյազանովը սկսում է նկարահանել կատակերգություններ ինչպիսին են՝ «Անհասցե աղջիկը» (1957) լիրիկական կատակերգությունը,, «Հուսարական բալլադ»(1962) հերոսային կատակերգությունը, «Իտալացիների անհավանական արկածները»(1973) էքսցենտրիկ կատակերգությունը և այլն։ Ռյազանովի որոշ ֆիլմերի շնորհիվ հայտնի դարձան շատ խորհրդային դերասաններ։

Ռեժիսորական գլխավոր հաջողություններ

Ռյազանովի հայտնի գորրծերից է «Զգուշացիր ավտոմեքենայից» (1966) Չնայած ֆիլմը ավտոմեքենա առևանգողի մասին է, բայց և տեսանելի են կենսական բախումներ, բնավորություններ, երկխոսություններ։

Նրա ամենաշատ դիտված ֆիլմերն են․ «Բախտի զիգզագը», «Ծերունի ավազակները», «Իտալացիների անհավանական արկածները Ռուսաստանում» (1973), «Ճակատագրի հեգնանքը» (1975) և այլն։

21-րդ դար

2002 թվականին Ռյազանովը դարձավ Ռուսական կինոարվեստի ակադեմիայի նախագահ 2005 թվականի հունվարի 23-ին բացվեց Էլդար Ռյազանովի կինոակումբը։ Ռյազանովի կինոակումբը դարձավ հայրենական կատակերգության կենտրոն։ Այն ունի երեք դահլիճ, որոնցից ամենամեծը նախատեսված է 500 հոգու համար, այնտեղ ցուցացադրվում են ֆիլմեր, անցկացվում են հանդիպումներ և համերգներ։

Էլդար Ռյազանովը դասավանդել է ռեժիսորների և սցենարիստների բարձրագույն դասընթացներ։ 1990 թվականին հիմնված Ռուսաստանի կինոռեժիսորների միության անդամ էր, իսկ 2010 Ռյազանովը դարձել է «КиноСоюз»-ի հիմնադիրներից մեկը։

Հիվանդություն և մահ

2010 և 2011 թվականներին Ռյազանովը սրտի վիրահատություն է տարել՝ ժամանակի մեծ մասն անցկացնելով հիվանդանոցներում։ 2014 թվականին Ռյազանովի մոտ հայտնաբերվեց ուղեղի արյան շրջանարության սուր խանգառում, իսկ 2015 թվականին Ռյազանովը կաթված ստացավ։ 2015 թվականի հոկտեմբերի 6-ին Ռյազանովը հոսպիտալացվեց՝ տեղափոխվելով վերակենդացման բաժին։ Տարեդարձը ռեժիսորը նշեց տանը՝ նոյեմբերի 18-ին, իսկ նույն ամսի 21-ին նորից հոսպիտալացվեց։ Ռյազանովը մահացել է սրտի անբավարարությունից նոյեմբերի 30-ի գիշերը՝ Մոսկվայում, 88 տարեկան հասակում։

Երկեր

Рязанов Э. А. Грустное лицо комедии. — М.: Молодая гвардия, 1977. — 272 с. — ISBN P 70803-311-241-77
Рязанов Э. А. Неподведённые итоги. — М.: Искусство, 1983.
Рязанов Э. А. Внутренний монолог. Стихи. // Библиотека «Огонёк» : приложение. — М.: Правда, 1988. — № 26. — ISSN 0132-2095.
Рязанов Э. А. Заэкранье. — М., Правда,1990. — 48 с., 150 000 экз. (Библиотека «Огонёк»)
Эльдар Рязанов. Предсказание. — М.: Вагриус, 1994.
Рязанов Э. А. Уходящая натура. Стихи. — М., ЯникО, 1995.
Рязанов Э. А. Ностальгия. — Нижний Новгород: Деком, 1997.
Рязанов Э. А. Четыре встречи с Владимиром Высоцким. — М.: Вагриус, 2004. — 302 с. — ISBN 5-475-00020-4
Рязанов Э. А. Неподведённые итоги. — Вагриус, 2005. — 640 с. — ISBN 5-9697-0117-3
Рязанов Э. А. Любовь — весенняя страна. — М.: Эксмо-Пресс, 2005. — 352 с. — ISBN 5-699-12269-9
Рязанов Э. А. Андерсен. Жизнь без любви. — М.: Эксмо-Пресс, 2006. — 320 с. — ISBN 5-699-18683-2
Рязанов Э. А. Служебный роман. — АСТ, 2007. — 715 с. — ISBN 978-5-17-043870-9
Рязанов Э. А. Чем живу и жив. — М.: Эксмо-Пресс, 2007. — 688 с. — ISBN 978-5-699-24337-2
Рязанов Э. А. Мчатся годы-непогоды. — М.: Эксмо-Пресс, 2007. — 608 с. — ISBN 978-5-699-24344-0
Рязанов Э. А. Старики-разбойники. — АСТ, Зебра Е, 2008. — 688 с. — ISBN 978-5-17-048780-6, ISBN 978-5-94663-535-6
Рязанов Э. А. Грустное лицо комедии, или Наконец подведённые итоги. — М.: ПРОЗАиК, 2010. — 640 с. — ISBN 978-5-91631-061-0
Рязанов Э. А. У природы нет плохой погоды: стихотворения. — М.: ЭКСМО, 2011. — 352 с. — ISBN 978-5-699-04681-2

Ծանոթագրություններ

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Рязанов Эльдар Александрович // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
↑ ^2,0 ^2,1 Encyclopædia Britannica
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ Елена Валиева «В Самаре хотят установить мемориальную доску и создать сквер в память об Эльдаре Рязанове»
↑ «Эльдар Рязанов: «Каждая картина — часть моей души»». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հունիսի 24-ին. Վերցված է 2015 թ․ դեկտեմբերի 1-ին.
↑ Надгробная плита матери, отчима и сводной сестры на Новодевичьем кладбище
↑ Шимановский Д. (06.06.2014). «Эльдар Рязанов: русский сын еврейской мамы». Isrageo.com. Վերցված է 2015 թ․ փետրվարի 24-ին.
↑ Կյանքից հեռացել է Էլդար Ռյազանովը

Աղբյուրներ

Сайт режиссёра Эльдара Рязанова
Сайт киноклуба «Эльдар» Արխիվացված 2015-12-03 Wayback Machine
Эльдар Рязанов Արխիվացված 2007-04-27 Wayback Machine на сайте Наш Фильм
Интервью Эльдара Рязанова «Известия», 5 декабря 2006
Интервью Эльдара Рязанова Московскому комсомольцу
Интервью Эльдара Рязанова «Эхо Москвы», 20 декабря 2009
Александр Владимиров. Не наш Рязанов
Эльдар Рязанов Արխիվացված 2008-08-04 Wayback Machine на сайте журнала «Сеанс»
СССР ТВ Արխիվացված 2010-10-27 Wayback Machine 20-летие Кинопанорамы 1982 год. Ведущий — Э. Рязанов

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Էլդար Ռյազանով» հոդվածին։

[_56a0adcf392eef03-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Рязанов Эльдар Александрович // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.

[_8b1a47ca13822aae-2] 2,0 ^2,1 Encyclopædia Britannica

[_972db34fae787799-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

[4] Елена Валиева «В Самаре хотят установить мемориальную доску и создать сквер в память об Эльдаре Рязанове»

[5] «Эльдар Рязанов: «Каждая картина — часть моей души»». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հունիսի 24-ին. Վերցված է 2015 թ․ դեկտեմբերի 1-ին.

[6] Надгробная плита матери, отчима и сводной сестры на Новодевичьем кладбище

[7] Шимановский Д. (06.06.2014). «Эльдар Рязанов: русский сын еврейской мамы». Isrageo.com. Վերցված է 2015 թ․ փետրվարի 24-ին.

[8] Կյանքից հեռացել է Էլդար Ռյազանովը

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]