Ti sasao a Filipino, segun kada Adelaar ken Himmelmann (2005)
Iti lingguistika, ti sasao a Filipino ket ti insingasing idi 1991 babaen ni Robert Blust nga amin dagiti pagsasao ti Filipinas ken akin-amianan a Sulawesi—malaksid ti Sama–Bajaw (sasao dagiti "Dagiti Sitano ti Baybay") ken dagiti sumagmamano a pagsasao ti Palawan—ket mangporma ti subpamilia ti sasao nga Austronesio. Urayno ti Filipinas ket asideg iti sentro ti Austronesio a panagpadakkel manipud iti Formosa, adda laeng bassit a linguistiko a pagdumadumaan dagiti agarup a 150 a pagsasao ti Filipinas, a mangisingasing a ti nasapsapa a dibersidad ket napunasen babaen ti pannakaiwaras ti puonan ti moderno a sasao a Filipino.[1][2]
Ti sasao a Filipino ket mangbukel ti kaduogan a saan a sasao a Formosano iti pamilia ti pagsasao nga Austronesio, nga agraman kadagiti nadumaduma a pagsasao a mangpreserba ti proto-Austronesio a schwa ken asonante ti d–r a napukaw iti sasao a Sunda–Sulawesi.
Pannakaidasig
Manipud iti agarup nga amianan agingga iti abagatan, da Adelaar ken Himmelmann (2005) ket bingayenda dagiti sasao a Filipino kadagiti sumaganad a grupo:
Iti pay maipatinayon, dagiti pagsasao ti Umiray Dumaget, Manide ken Inagta Alabat ket saanda a naidasig iti kaunegan ti pamilia ti sasao a Filipino.
Panangiyasping iti bokabulario
Ti tsart ti panangiyasping a pagbaetan dagiti nadumaduma a sasao a Filipino manipud iti amianan agingga iti abagatan nga umuna ti Proto-Austronesio para iti panangiyasping.
Dagiti tattao a Negrito ti Filipinas ket agsasaoda kadagiti nadumaduma pagsasao. Addaanda iti ad-adu a pannakaipada kadagiti kaarruba a pagsasao ngem iti tunggal maysa kaniada, ken nailista laeng ditoy a kas maysa a katulong iti pananginagan.
Lobel (2013)
Ni Lobel (2013)[3] ket ilistana dagiti sumaganad nga etnolingguistiko a grupo ti Nangisit a Filipino (kas dagiti Negrito ti Filipinas).
(Ni Lobel (2010)[4] ket ilistana dagiti sumaganad a pagsasao a Negrito a naisasao idiay akindaya nga aplaya ti Isla ti Luzon, nailista manipud iti amianan angingga iti abagatan.)
Iti pay maipatinayon, da Robinson ken Lobel (2013)[5] ket isuppiatda a ti Agta ti Dupaningan, Agta ti Pahanan, Agta ti Casiguran, Agta ti Nagtipunan, Agta ti Dinapigue, ken ti Paranan ket saan a tagikua ti sanga ti Akin-amianan a Kordiliera, ngem imbes ket a ti baro a sanga a tinawtawaganda iti Akin-amianan a daya a Luzon, nga inkeddengda a kangrunaan a sanga ti grupo ti Akin-amianan a Luzon (Kordiliera).
Agta ti Dicamay: naisasao idiay Karayan Dicamay idiay akinlaud a bangir ti Sierra Madre idiay asideg ti Jones, Isabela; naireporta a pinaawan dagiti nagtataeng nga Ilokano idi baetan ti 1957 ken 1974 (Headland 2003:7)
^Lobel, Jason William. 2010. Manide: An Undescribed Philippine Language. Oceanic Linguistics, Vol. 49, no. 2.
^Robinson, Laura C. and Jason William Lobel (2013). "The Northeastern Luzon Subgroup of Philippine Languages." Oceanic Linguistics 52.1 (2013): 125-168.
^Reid, Lawrence A. 1994. Possible Non-Austronesian Lexical Elements in Philippine Negrito Languages. Oceanic Linguistics, Vol. 33, No. 1 (Hun. 1994), pp. 37-72.
^Wimbish, John. 1986. The languages of the Zambales mountains: a Philippine lexicostatistic study. In Work Papers of the Summer Institute of Linguistics, University of North Dakota Session, vol. 30:133-142.
Fay Wouk and Malcolm Ross (ed.), The history and typology of western Austronesian voice systems. Australian National University, 2002.
K. Alexander Adelaar and Nikolaus Himmelmann, The Austronesian languages of Asia and Madagascar. Routledge, 2005.