აშშ-ის ვიცე-პრეზიდენტების სია

ვიკიპედიის რედაქტორების გადაწყვეტილებით, სტატიას „აშშ-ის ვიცე-პრეზიდენტების სია“ მინიჭებული აქვს რჩეული სტატიის სტატუსი. აშშ-ის ვიცე-პრეზიდენტების სია ვიკიპედიის საუკეთესო სტატიების სიაშია.

დღემდე აშშ-ს ჯონ ადამსიდან მაიკ პენსამდე 48 ვიცე-პრეზიდენტი ჰყავდა. თავიდან ვიცე-პრეზიდენტი ხდებოდა ის პიროვნება, ვინც ამომრჩეველთა კოლეგიის ხმებში მეორე ადგილს დაიკავებდა. თუმცა 1800 წლის არჩევნებში ტომას ჯეფერსონის და აარონ ბურის მიერ თანაბარი ხმების მოპოვების გამო პრეზიდენტის ვინაობა წარმომადგენელთა პალატამ გადაწყვიტა. რათა მომავალში ასეთი შემთხვევები თავიდან აეცილებინათ კონსტიტუციაში მე-12 შესწორება შეიტანეს. ამ შესწორებით დღევანდელი სისტემა შეიქმნა, სადაც ამომრჩევლები ვიცე-პრეზიდენტს ცალკე აძლევენ ხმას.^[1]

კონსტიტუციის მიხედვით ვიცე-პრეზიდენტს მცირე უფლებები აქვს. მისი მთავარი ფუნქცია პრეზიდენტის პოსტის დაკავებაა, თუ თანამდებობა მოქმედი პრეზიდენტის ქმედუუნარობის, გადადგომის ან გარდაცვალების გამო განთავისუფლდება. ამ გზით 9 ვიცე-პრეზიდენტი გახდა პრეზიდენტი. ასევე ვიცე-პრეზიდენტი სენატის პრეზიდენტია, მაგრამ მას ხმის მიცემის უფლება მხოლოდ ხმების შუაზე გაყოფის შემთხვევაში აქვს.

კონსტიტუციაში 25-ე შესწორებამდე ვიცე-პრეზიდენტის თანამდებობა გამოთავისუფლების შემთხვევაში მომავალ არჩევნებამდე ვაკანტური რჩებოდა. კონსტიტუციის შესწორებამდე ასეთი 16 შემთხვევა მოხდა:7 გარდაცვალების, 1 თანამდებობიდან გადადგომის და 8 პრეზიდენტის პოსტის დაკავების გამო. ამ შესწორებით ვაკანტურ პოსტზე ახალ ვიცე-პრეზიდენტს პრეზიდენტი ნიშნავს და კონგრესის ორივე პალატა ამტკიცებს. ამის მიხედვით ორი ვიცე-პრეზიდენტია დანიშნული ჯერალდ ფორდი 1973 წელს და ნელსონ როკფელერი 1974 წელს.^[1]

დღემდე ვიცე-პრეზიდენტები 21 შტატიდან იყვნენ. ნახევარზე მეტი ხუთი შტატიდან იყო: ნიუ-იორკი (11), ინდიანა (6), მასაჩუსეტსი (4), კენტუკი (3) და ტეხასი (3). ვიცე-პრეზიდენტთა უმრავლესობამ პოსტი 50-60 წლის ასაკში დაიკავა და უმეტეს მათგანს პოლიტიკური გამოცდილება ჰქონდა, ვიდრე თანამდებობას დაიკავებდა.

      ფედერალისტი       დემოკრატ-რესპუბლიკელი       დემოკრატი       ვიგი       რესპუბლიკელი

#	სურათი	სახელი	მშობლიური შტატი	პოსტზე მოსვლა	პოსტიდან წასვლა	პარტია	პრეზიდენტი
1		ჯონ ადამსი	მასაჩუსეტსი	21 აპრილი, 1789[2]	4 მარტი, 1797	ფედერალისტური	ვაშინგტონი
2		ტომას ჯეფერსონი	ვირჯინია	4 მარტი, 1797	4 მარტი, 1801	დემოკრატიულ-რესპუბლიკური	ჯ. ადამსი
3		აარონ ბური	ნიუ-იორკი	4 მარტი, 1801	4 მარტი, 1805	დემოკრატიულ-რესპუბლიკური	ჯეფერსონი
4		ჯორჯ კლინტონი	ნიუ-იორკი	4 მარტი, 1805	20 აპრილი, 1812[3]	დემოკრატიულ-რესპუბლიკური	ჯეფერსონი/ მედისონი
		ვაკანტური		20 აპრილი, 1812	4 მარტი, 1813		მედისონი
5		ელბრიჯ ჯერი	მასაჩუსეტსი	4 მარტი, 1813	23 ნოემბერი, 1814[3]	დემოკრატიულ-რესპუბლიკური	მედისონი
		ვაკანტური		23 ნოემბერი, 1814	4 მარტი, 1817		მედისონი
6		დანიელ ტომპკინსი	ნიუ-იორკი	4 მარტი, 1817	4 მარტი, 1825	დემოკრატიულ-რესპუბლიკური	მონრო
7		ჯონ კელჰუნი	სამხრეთი კაროლინა	4 მარტი, 1825	28 დეკემბერი, 1832[4]	დემოკრატიულ-რესპუბლიკური/ დემოკრატიული	ჯ. კ. ადამსი/ ჯექსონი
		ვაკანტური		28 დეკემბერი, 1832	4 მარტი, 1833		ჯექსონი
8		მარტინ ვან ბურენი	ნიუ-იორკი	4 მარტი, 1833	4 მარტი, 1837	დემოკრატიული	ჯექსონი
9		რიჩარდ მენტორ ჯონსონი	კენტუკი	4 მარტი, 1837	4 მარტი, 1841	დემოკრატიული	ვან ბურენი
10		ჯონ ტაილერი	ვირჯინია	4 მარტი, 1841	4 აპრილი, 1841[5]	ვიგი	უ. ჰარისონი
		ვაკანტური		4 აპრილი, 1841	4 მარტი, 1845		ტაილერი
11		ჯორჯ დალასი	პენსილვანია	4 მარტი, 1845	4 მარტი, 1849	დემოკრატიული	პოლკი
12		მილარდ ფილმორი	ნიუ-იორკი	4 მარტი, 1849	9 ივლისი, 1850[5]	ვიგი	ტეილორი
		ვაკანტური		9 ივლისი, 1850	4 მარტი, 1853		ფილმორი
13		უილიამ კინგი	ალაბამა	4 მარტი, 1853[6]	18 აპრილი, 1853[3]	დემოკრატიული	პირსი
		ვაკანტური		18 აპრილი, 1853	4 მარტი, 1857		პირსი
14		ჯონ ბრეკინრიჯი	კენტუკი	4 მარტი, 1857	4 მარტი, 1861	დემოკრატიული	ბიუკენენი
15		ჰანიბალ ჰამლინი	მენი	4 მარტი, 1861	4 მარტი, 1865	რესპუბლიკური	ლინკოლნი
16		ენდრიუ ჯონსონი	ტენესი	4 მარტი, 1865	15 აპრილი, 1865[5]	დემოკრატიული[7]	ლინკოლნი
		ვაკანტური		15 აპრილი, 1865	4 მარტი, 1869		ე. ჯონსონი
17		შაილერ კოლფაქსი	ინდიანა	4 მარტი, 1869	4 მარტი, 1873	რესპუბლიკური	გრანტი
18		ჰენრი უილსონი	მასაჩუსეტსი	4 მარტი, 1873	22 ნოემბერი, 1875[3]	რესპუბლიკური	გრანტი
		ვაკანტური		22 ნოემბერი, 1875	4 მარტი, 1877		გრანტი
19		უილიამ უილერი	ნიუ-იორკი	4 მარტი, 1877	4 მარტი, 1881	რესპუბლიკური	ჰეისი
20		ჩესტერ ართური	ნიუ-იორკი	4 მარტი, 1881	19 სექტემბერი, 1881[5]	რესპუბლიკური	გარფილდი
		ვაკანტური		19 სექტემბერი, 1881	4 მარტი, 1885		ართური
21		ტომას ჰენდრიკსი	ინდიანა	4 მარტი, 1885	25 ნოემბერი, 1885[3]	დემოკრატიული	კლივლენდი
		ვაკანტური		25 ნოემბერი, 1885	4 მარტი, 1889		კლივლენდი
22		ლევი მორტონი	ნიუ-იორკი	4 მარტი, 1889	4 მარტი, 1893	რესპუბლიკური	ბ. ჰარისონი
23		ედლაი სტივენსონი	ილინოისი	4 მარტი, 1893	4 მარტი, 1897	დემოკრატიული	კლივლენდი
24		გარეტ ჰობარტი	ნიუ-ჯერსი	4 მარტი, 1897	21 ნოემბერი,1899[3]	რესპუბლიკური	მაკ-კინლი
		ვაკანტური		21 ნოემბერი, 1899	4 მარტი, 1901		მაკ-კინლი
25		თეოდორ რუზველტი	ნიუ-იორკი	4 მარტი, 1901	14 სექტემბერი, 1901[5]	რესპუბლიკური	მაკ-კინლი
		ვაკანტური		14 სექტემბერი, 1901	4 მარტი, 1905		თ. რუზველტი
26		ჩარლზ ფერბენკსი	ინდიანა	4 მარტი, 1905	4 მარტი, 1909	რესპუბლიკური	თ. რუზველტი
27		ჯეიმზ შერმანი	ნიუ-იორკი	4 მარტი, 1909	30 ოქტომბერი, 1912[3]	რესპუბლიკური	ტაფტი
		ვაკანტური		30 ოქტომბერი, 1912	4 მარტი, 1913		ტაფტი
28		ტომას მარშალი	ინდიანა	4 მარტი, 1913	4 მარტი, 1921	დემოკრატიული	უილსონი
29		კალვინ კულიჯი	მასაჩუსეტსი	4 მარტი, 1921	2 აგვისტო, 1923[5]	რესპუბლიკური	ჰარდინგი
		ვაკანტური		2 აგვისტო, 1923	4 მარტი, 1925		კულიჯი
30		ჩარლზ დეივისი	ილინოისი	4 მარტი, 1925	4 მარტი, 1929	რესპუბლიკური	კულიჯი
31		ჩარლზ კურტისი	კანზასი	4 მარტი, 1929	4 მარტი, 1933	რესპუბლიკური	ჰუვერი
32		ჯონ გარნერი	ტეხასი	4 მარტი, 1933	20 იანვარი, 1941	დემოკრატიული	ფ. რუზველტი
33		ჰენრი უოლესი	აიოვა	20 იანვარი, 1941	20 იანვარი, 1945	დემოკრატიული	ფ. რუზველტი
34		ჰარი ტრუმენი	მისური	20 იანვარი, 1945	12 აპრილი, 1945[5]	დემოკრატიული	ფ. რუზველტი
		ვაკანტური		12 აპრილი, 1945	20 იანვარი, 1949		ტრუმენი
35		ალბენ ბარკლი	კენტუკი	20 იანვარი, 1949	20 იანვარი, 1953	დემოკრატიული	ტრუმენი
36		რიჩარდ ნიქსონი	კალიფორნია	20 იანვარი, 1953	20 იანვარი, 1961	რესპუბლიკური	ეიზენჰაუერი
37		ლინდონ ჯონსონი	ტეხასი	20 იანვარი, 1961	22 ნოემბერი, 1963[5]	დემოკრატიული	კენედი
		ვაკანტური		22 ნოემბერი, 1963	20 იანვარი, 1965		ლ. ჯონსონი
38		ჰუბერტ ჰამფრი	მინესოტა	20 იანვარი, 1965	20 იანვარი, 1969	დემოკრატიული	ლ. ჯონსონი
39		სპირო აგნიუ	მერილენდი	20 იანვარი, 1969	10 ოქტომბერი, 1973[4]	რესპუბლიკური	ნიქსონი
		ვაკანტური		10 ოქტომბერი, 1973	6 დეკემბერი, 1973		ნიქსონი
40		ჯერალდ ფორდი	მიჩიგანი	6 დეკემბერი, 1973[8]	9 აგვისტო, 1974[5]	რესპუბლიკური	ნიქსონი
		ვაკანტური		9 აგვისტო, 1974	19 დეკემბერი, 1974		ფორდი
41		ნელსონ როკფელერი	ნიუ-იორკი	19 დეკემბერი, 1974[8]	20 იანვარი, 1977	რესპუბლიკური	ფორდი
42		უოლტერ მონდეილი	მინესოტა	20 იანვარი, 1977	20 იანვარი, 1981	დემოკრატიული	კარტერი
43		ჯორჯ ჰ. ბუში	ტეხასი	20 იანვარი, 1981[9]	20 იანვარი, 1989	რესპუბლიკური	რეიგანი
44		დენ ქუეილი	ინდიანა	20 იანვარი, 1989	20 იანვარი, 1993	რესპუბლიკური	ჯ. ჰ. უ. ბუში
45		ალბერტ გორი	ტენესი	20 იანვარი, 1993	20 იანვარი, 2001	დემოკრატიული	კლინტონი
46		რიჩარდ ჩეინი	ვაიომინგი[10]	20 იანვარი, 2001[11]	20 იანვარი, 2009	რესპუბლიკური	ჯ. უ. ბუში
47		ჯოზეფ ბაიდენი	დელავერი	20 იანვარი, 2009	20 იანვარი, 2017	დემოკრატიული	ობამა
48		მაიკ პენსი	ინდიანა	20 იანვარი, 2017	დღემდე	რესპუბლიკური	ტრამპი

• აშშ-ის ვიცე-პრეზიდენტი
• აშშ-ის პრეზიდენტების სია

ვიკისაწყობში არის გვერდი თემაზე:

აშშ-ის ვიცე-პრეზიდენტი

• ოფიციალური საიტი დაარქივებული 2006-10-24 საიტზე Wayback Machine.