მოლდოვის სამთავროს მმართველების სია

მოლდოვის სამთავროს მმართველები — მოიხსენიებიან შუა საუკუნეებიდან (როგორც კარპატების მმართველები) 1862 წელს ვლახეთთან გაერთიანებამდე.

სია

მოლდოვის თავადები

არა დინასტიური

პორტრეტი	მმართველი	დასაწყისი	დასასრული	შენიშვნა
	დრაგოში	1347	1354	მოიხსენიება როგორც მოლდოვის ადრეული მმართველი. ის იყო ლუი I-ის წარმომადგენელი, რომელსაც ევალებოდა შეექმნა დაცვის ზოლი ოქროს ურდოს წინააღმდეგ.
	სასი	1354	1363	დრაგოშის შვილი

ბოგდან-მუშატები

მმართველი	დასაწყისი	დასასრული	შენიშვნა
ბოგდან I	1363	1367	ხელისუფლებაში სასის დამხობით მოვიდა
პეტრუ I	1367	ივლისი, 1368	ბოგდან I-ის შვილიშვილი ^[1]
ლაცკო	ივლისი 1368	1375	ბოგდან I-ის შვილი, ტახტიდან ჩამოაგდო პეტრუ I ^[1]
პეტრუ II	1375	დეკემბერი 1391	სავარაუდოდ კოსტიას შვილი
რომან I	დეკემბერი 1391	მარტი 1394	სავარაუდოდ კოსტიას შვილი
სტეფან I	მარტი 1394	28 ნოემბერი 1399	რომან I-ის შვილი
იუგა (გიორგი I)	28 ნოემბერი 1399	29 ივნისი 1400	რომან I-ის შვილი, ტახტიდან ჩამოაგდო ვლახეთის მმართველმა მირჩა მოხუცებულმა
ალექსანდრე I	29 ივნისი 1400	1 იანვარი 1432	რომან I-ის შვილი, ტახტზე აიყვანა მირჩამ
ილია I	1 იანვარი, 1432	სექტემბერი, 1433	I პერიოდი, ალექსანდრეს შვილი.
შტეფან II	სექტემბერი, 1433	4 აგვისტო, 1435	I პერიოდი, ალექსანდრეს შვილი.
ილია I	4 აგვისტო, 1435	1 აგვისტო, 1442	2-ე პერიოდი, ქვეყანას 1436 წლის 8 მარტამდე მართავდა სტეფან II-სთან ერთად.
შტეფან II	8 მარტი 1436	13 ივლისი 1447	2-ე პერიოდი, 8 მარტი, 1436 – 1 იანვარი, 1442 ილია I-თან ერთად ; 1444–1445 პეტრუ II-სთან ერთად.
პეტრუ III	მაისი, 1444	1445	I პერიოდი, სტეფან II-სთან ერთად.
რომან II	13 ივლისი, 1447	22 აგვისტო, 1447	ილიას შვილი; I პერიოდი.
პეტრუ III	22 აგვისტო, 1447	23 დეკემბერი, 1447	II პერიოდი.
რომან II	23 დეკემბერი, 1447	1448 წლის 23 თებერვლიდან 5 აპრილამდე	II პერიოდი.
პეტრუ III	5 აპრილი, 1448	10 ოქტომბერი, 1448	III პერიოდი.
ჩუბერ ვოდა	10 ოქტომბერი, 1448	დეკემბერი, 1448	არ იყო დინასტიის წარმომადგენელი. ხორვატიაში დაბადებული უნგრელი დიდებული. ის ჯართან ერთად გამოგზავნილი იყო, რათა დახმარებოდა პეტრუ III-ს მისი ძმის რომანის დამარცხებაში. თუმცა პეტრუ გარდაიცვალა და გვირგვინი ჩუბერმა დაიდგა. მას თავის ქრონიკებში მოიხსენიებს გრიგორე ურეკე.
ალექსანდრე II	დეკემბერი, 1448	12 იანვარი, 1449	ილია I-ის შვილი; I პერიოდი.
ბოგდან II	12 იანვარი, 1449	15 ოქტომბერი, 1451	ალექსანდრეს ძმისწული.
პიოტრ არონი	15 ოქტომბერი, 1451	24 თებერვალი, 1452	ალექსანდრეს უკანონო შვილი; I პერიოდი.
ალექსანდრე II	24 თებერვალი, 1452	22 აგვისტო, 1454	II პერიოდი.
პიოტრ არონი	22 აგვისტო, 1454	8 თებერვალი, 1455	II პერიოდი.
ალექსანდრე II	8 თებერვალი, 1455	25 მარტი, 1455	III პერიოდი.
პიოტრ არონი	25 მარტი, 1455	12 აპრილი, 1457	III პერიოდი.
შტეფან III დიდი	12 აპრილი, 1457	2 ივლისი, 1504	ბოგდან II-ს შვილი. მისი მმართველობის დროს მოლდავეთმა მიაღწია მისი განვითარების მაქსიმუმს.
ბოგდან III	2 ივლისი, 1504	22 აპრილი, 1517	შტეფან III დიდის შვილი;
შტეფან IV	22 აპრილი, 1517	14 იანვარი, 1527	ბოგდან III-ის შვილი;
პიოტრ V რარეში	14 იანვარი, 1527	14 სექტემბერი, 1538	შტეფან დიდის უკანონო შვილი, I პერიოდი.
შტეფან V	21 სექტემბერი, 1538	20 დეკემბერი, 1540	შტეფან დიდის შვილიშვილი
ალექსანდრე III	21 დეკემბერი, 1540	9 ან 16 თებერვალი, 1541	ბოგდან III-ის შვილი.
პიოტრ V რარეში	9 ან 16 თებერვალი, 1541	2 ან 3 სექტემბერი, 1546	II პერიოდი.
ილია II რარეში	2 ან 3 სექტემბერი, 1546	30 მაისი, 1551	პიოტრ რარეშის პირველი ვაჟი
შტეფან VI რარეში	30 მაისი, 1551	1 სექტემბერი, 1552	პიოტრ რარეშის მეორე ვაჟი
იოან I ჯოლდეა	4 - 12 სექტემბერი, 1552	4 - 12 სექტემბერი, 1552	არ იყო დინასსტის წარმომადგენელი. მართავდა 1552 წელს 2 ან 3 დღით.
ალექსანდრ ლეპუშნიანუ	4 - 12 სექტემბერი, 1552	30 ნოემბერი, 1561	ბოგდან III-ს შვილი, შტეფან IV-ს ძმა; I პერიოდი.
იოან იაკობ ჰერაკლიდისი	18 ნოემბერი, 1561	9 ნოემბერი, 1563	დესპოტ ვოდა, არ იყო დინასტიის წარმომადგენელი.
შტეფან ტომშა	9 აგვისტო, 1563	20 თებერვალი - 10 მარტი, 1564	არ იყო დინასტიის წარმომადგენელი.
ალექსანდრ ლეპუშნიანუ	20 თებერვალი - 10 მარტი, 1564	9 მარტი, 1568	II პერიოდი.
ბოგდან IV	9 მარტი, 1568	15 თებერვალი, 1572	ალექსანდრ ლეპუშნიანუს შვილი.
იოან ვოდე	15 თებერვალი, 1572	11 ივნისი, 1574	შტეფან IV-ს შვილი; ასევე მოიხსენიება როგორც: იოან მამაცი.

ბასარაბების დინასტია (დრაკულეშტების ხაზით) და ბოგდან-მუშატები

მმართველი	დასაწყისი	დასასრული	ოჯახი	შენიშვნა
პიოტრ VI კოჭლი	1574	1577	დრაკულეშტები	I პერიოდი
ივან პოდკოვა	ნოემბერი, 1577	დეკემბერი, 1577		ჰეტმანი (პოლონელთა ან კაზაკთა სამხედრო მეთური). არ იყო დინასტიის წარმომადგენელი.
პიოტრ VI კოჭლი	1578	1579	დრაკულეშტები	II პერიოდი
იანკუ სასული	1579	1582	ბოგდან-მუშატები	პეტრუ რარეშის უკანონო შვილი
პიოტრ VI კოჭლი	1582	1591	დრაკულეშტები	III პერიოდი
აარონ ტირანი	1591	1592	ბოგდან-მუშატები	ალექსანდრე ლაპუშნეანუს შვილი; I პერიოდი
ალექსანდრ ბრაზიანი	1592	1592	ბოგდან-მუშატები	ბოგდან IV-ს შვილი; ასევე იყო ვლახეთის მმართველიც (1592–1593)
პეტრუ კაზაკი	1592	1592	ბოგდან-მუშატები	ალექსანდრე ლაპუშნეანუს შვილი.
აარონ ტირანიt	1592	1595	ბოგდან-მუშატები	II პერიოდი
შტეფან რაზვანი	1595	1595

ბასარაბების დინასტია (დრაკულეშტების ხაზით) და მოვილები

მმართველი	დასაწყისი	დასასრული	ოჯახი	შენიშვნა
იერემია მოვილა	1595	1600	მოვილები	პეტრუშ რარეშის შვილიშვილი; I პერიოდი.
მიხაილ I მამაცი	1600	1600	დრაკულეშტები	ასევე მართავდა ვლახეთს (1593–1600 წლებში) და ტრანსილვანიას (1599–1600 წლებში).
იერემია მოვილა	1600	1606	მოვილები	II პერიოდი.
სიმიონ მოვილა	1606	1607	მოვილები	იერემია მოვილას ძმა.
მიხაილ II მოვილა	1607	1607	მოვილები	იერემია მოვილას შვილი; I პერიოდი.
კონსტანტინ I მოვილა	1607	1607	მოვილები	იერემია მოვილას შვილი; დედამისის ელიზაბეტა კსომორტანის რეგენტობის ქვეშ; I პერიოდი.
მიხაილ II მოვილა	1607	1607	მოვილები	II პერიოდი.
კონსტანტინ I მოვილა	1607	1611	მოვილები	დედამისის რეგენტობის ქვეშ; II პერიოდი.
სტეფან IX ტომშა	1611	1615		II პერიოდი.
ალექსანდრუ VI მოვილა	1615	1616	მოვილები
რადუ მიჰნია	1616	1619	დრაკულეშტები	I პერიოდი.
გასპარ გრაციანი	1619	1620

სხვადასხვა დინასტიები

მმართველი	დასაწყისი	დასასრული	ოჯახი	შენიშვნა
ალექსანდრუ VII ილიაში	1620	1621	ბოგდან-მუშატები	პეტრუ VI-ს ძმისწული; I პერიოდი.
შტეფან IX ტომშა	1621	1623		II პერიოდი.
რადუ მიჰნია	1623	1626	დრაკულეშტები	II პერიოდი.
მირონ ბარნოვშჩი-მოვილა	1626	1629	მოვილეშტები	I პერიოდი.
ალექსანდრუ VIII კოკონული (ალექსანდრე ბავშვი-პრინცი)	1626	1629	დრაკულეშტები	I პერიოდი.
მოისე მოვილა	1630	1631	მოვილეშტები	I პერიოდი.
ალექსანდრუ VII ილიაში	1631	1633	ბოგდან-მუშატები	II პერიოდი.
მირონ ბარნოვშჩი-მოვილა	1633	1633	მოვილეშტები	II პერიოდი.
მოისე მოვილა	1633	1634	მოვილეშტები	II პერიოდი.
ვასილი ლუპუ	1634	1653		I პერიოდი.
გეორგი II შტეფანი	1653	1653		I პერიოდი.
ვასილი ლუპუ	1653	1653		II პერიოდი.
გეორგი II შტეფანი	1653	1658		II პერიოდი.
გეორგი III გიკა	1658	1659	გიკები
კონსტანტინ შერბანი	1659	1659		I პერიოდი.
შტეფან X ლუპუ	1659	1661		ასევე უწოდებდნენ პაპურა-ვიოვიდა; I პერიოდი.
კონსტანტინ შერბანი	1661	1661		II პერიოდი.
შტეფან X ლუპუ	1659	1661		II პერიოდი.
ეუსტრატი დაბიჯა	1661	1665
გეორგე IV დუკა	1665	1666		I პერიოდი.
ილიაშ III ალექსანდრუ	1666	1668	ბოგდან-მუშატები	მოლდოვეთის ბოლო მმართველი ბოგდან-მუშატების დინასტიიდან; ალექსანდრუ VII-ს შვილი
გეორგე IV დუკა	1668	1672		II ვადა.
შტეფან XI პეტრიჩეიკუ	1672	1673		I პერიოდი.
დუმიტრაშკუ კანტაკუზენო	1673	1673	კანტაკუზენები	I პერიოდი.
შტეფან XI პეტრიჩეიკუ	1673	1674		II პერიოდი.
დუმიტრაშკუ კანტაკუზენო	1674	1675	კანტაკუზენები	II პერიოდი.
ანტონი როზეტი	1675	1678	როზეტები
გეორგე IV დუკა	1678	1683		III პერიოდი.
შტეფან XI პეტრიჩეიკუ	1683	1684		III პერიოდი.
დუმიტრაშკუ კანტაკუზენო	1684	1685	კანტაკუზენები	III პერიოდი.
კონსტანტინ კანტემირი	1685	1693	კანტემირები
დიმიტრი კანტემირი	1693	1693	კანტემირები	I პერიოდი; ტახტიდან ოტომანებმა ჩამოაგდეს.
კონსტანტინ დუკა	1693	1695		I პერიოდი.
ანტიოჰ კანტემირი	1695	1700	კანტემირები	I პერიოდი.
კონსტანტინ დუკა	1700	1703		II პერიოდი.
კანცლერი იოან ბუჰუსი	1703	1703		I პერიოდი.
მიჰაილ III რაკოვიცე	1703	1705	რაკოვიცები	I პერიოდი.
ანტიოჰ კანტემირი	1705	1707	კანტემირები	II პერიოდი.
მიჰაილ III რაკოვიცე	1707	1709	რაკოვიცები	II პერიოდი.
კანცლერი იოან ბუჰუსი	1709	1710		II პერიოდი.
ნიკოლაი მავროკორდატი	1709	1710	მავროკორდატები	I პერიოდი.
დიმიტრი კანტემირი	1710	1711	კანტემირები	II პერიოდი.

ფანარიოტები (1711–1821)

პორტრეტი	მმართველი	დასაწყისი	დასასრული	ოჯახი	შენიშვნა
	კაიმაკამი (ოტომანების ადმისტრაციის მმართველი) ლუპუ კოსტაჩი	1711	1711
	იოან მავროკორდატი	1711	1711	მავროკორდატები
	ნიკოლაი მავროკორდატი	1711	1715	მავროკორდატები	II პერიოდი.
	მიჰაი რაკოვიტა	1715	1726	რაკოვიტები	III პერიოდი.
	გრიგორი II გიკა	1726	1733	გიკები	I პერიოდი.
	კონსტანტინ მავროკორდატი	1733	1735	მავროკორდატები	I პერიოდი.
	გრიგორი II გიკა	1735	1739	გიკები	II პერიოდი.
	რუსეთის ოკუპაცია	1739	1739		რუსეთ-ოსმალეთის ომი (1735-1739)
	გრიგორი II გიკა	1739	1741	გიკები	III პერიოდი.
	კონსტანტინ მავროკორდატი	1741	1743	მავროკორდატები	II პერიოდი.
	იოან II მავროკორდატი	1743	1747	მავროკორდატები	ნიკოლაი მავროკორდატის შვილი და კონსტანტინ მავროკორდატი ძმა
	გრიგორი II გიკა	1747	1748	გიკები	III პერიოდი.
	კონსტანტინ მავროკორდატი	1748	1749	მავროკორდატები	III პერიოდი.
	იორდაჩ სტავრაჩი	1749	1749
	კონსტანტინ რაკოვიტა	1749	1753	რაკოვიტა	I პერიოდი.
	მატეი გიკა	1753	1756	გიკები
	კონსტანტინ რაკოვიტა	1756	1757	რაკოვიტა	II პერიოდი.
	სკარლატ გიკა	1757	1758	გიკები
	იოან ტეოდორ კალიმაკი	1758	1761	კალიმაკები
	გრიგორი კალიმაკი	1761	1764	კალიმაკები	I პერიოდი.
	გრიგორი III გიკა	1764	1767	გიკები	I პერიოდი.
	გრიგორი კალიმაკი	1767	1769	კალიმაკები	II პერიოდი.
	კონსტანტინ მავროკორდატი	1769	1769	მავროკორდატები	4th rule
	რუსეთის ოკუპაცია	1769	1774		რუსეთ-ოსმალეთის ომი (1768-1774)
	გრიგორი III გიკა	1774	1777	გიკები	II პერიოდი.
	კონსტანტინ მურუზი	1777	1782	მურუზები	IV პერიოდი.
	ალექსანდრუ მავროკორდატ დელიბეი	1782	1785	მავროკორდატები
	ალექსანდრუ მავროკორდატ ფირარისი	1785	1786	მავროკორდატები
	ალექსანდრე იპსილანტი	1786	1788	იპსილანტები
	ავსტრიული ოკუპაცია	1787	1791		სამხედრო მმართველი: ფრიდრიხ იოსია საქსენ-კობურგელი
	ემანუელ როსეტე	1788	1789	როსეტები	ასევე უწოდებდნენ მანოლეს ან მანოლაჩე
	რუსეთის ოკუპაცია	1788	1791		რუსეთ-ოსმალეთის ომი (1787-1791)
	ალექსანდრუ მურუზი	1792	1792	მურუზები	I პერიოდი.
	მიჰაი სუცუ	1793	1795	სუცუები	ასევე უწოდებდნენ დრაკოს.
	ალექსანდრუ კალიმაკი	1795	1799	კალიმაკები
	კონსტანტინ იპსილანტი	1799	1801	იპსილანტები
	ალექსანდრუ სუცუ	1801	1802	სუცუები
	კანსცლერი იორდაკე კონტა	1802	1802
	ალექსანდრუ მურუზი	1802	1802	მურუზები	II პერიოდი.
	სკარლატ კალიმაკი (ჰოსპოდარი)	1806	1806	კალიმაკები	I პერიოდი.
	ალექსანდრუ მურუზი	1806	1807	მურუზები	III პერიოდი.
	რუსეთის ოკუპაცია	1806	1812		რუსეთ-ოსმალეთის ომი (1806-1812)
ბესარაბია 1812 წელს მოექცა რუსეთის იმპერიის მმართველობაში.)
	ალექსანდრე ჰანგერლი	1807	1807
	სკარლატ კალიმაკი	1807	1807	კალიმაკები	რუსებმა ჩამოაგდეს ტახტიდან; II პერიოდი.
	კაიმაკამი იორდაკ რუსეტ-როზნოვანუ	1807	1807	როსეტები
	კაიმაკამი მიტროპოლიტი ვენიამინ კოსტაკი	1807	1812		II პერიოდი.
	სკარლატ კალიმაკი	1812	1819	კალიმაკი	III პერიოდი.
	მიჰაილ სუცუ	1819	1821	სუცები
	სტოლნიჩი რუმინელი თავადების წოდება	1819	1819
	კაიმაკამი მიტროპოლიტი ვენიამინ კოსტაკი ვენიამინ კოსტაკი	1821	1821		II პერიოდი.
	ფილიკი ეტერიას ოკუპაცია	1821	1821		სამხედრო მმართველი: ალექსანდრე იპსილანტისი
	კაიმაკამი სტეფან ვოგორიდე	1821	1822
	იოან სტურდზა	1822	1828
	რუსეთის ოკუპაცია	1828	1834		სამხედრო მეთაურები: ფიოდორ პალენი, პიოტრ ჟელტუხინი, და პაველ კისილიოვი
ორგანული აქტის მთავრობა (1832–1856)
	მიჰაილ სტურდზა	1834	1849
	გრიგორი ალექსანდრე გიკა	1849	1853	გიკები	I პერიოდი.
	რუსეთის ოკუპაცია	1853	1854		ყირიმის ომი
	გრიგორი ალექსანდრე გიკა	1854	1856	გიკები	II პერიოდი.
პარიზის 1856 წლის ხელშეკრულებით შექმნილი პროტექტორატი (1856–1859)
	საგანგებო ადმინისტრაციული საბჭო	1856	1856
	კაიმაკამი ტეოდორ ბალში	1856	1857
	კაიმაკამი ნიკოლა ვოგორიდი	1857	1858
	კაიმაკამები	1858	1859		შტეფან კატარგიუ, ვასილი სტურდზა და ანასტასიე პანუ
	ალექსანდრუ იოან კუზა	1859	1862		ასევე მართავდა ვლახეთსაც გაერთიანების შემდეგ.

ლიტერატურა

Constantin Rezachevici - Cronologia critică a domnilor din Țara Românească și Moldova a. 1324 - 1881, Volumul I, Editura Enciclopedică, 2001,

რესურსები ინტერნეტში

Rulers of Moldavia დაარქივებული 2014-08-01 საიტზე Wayback Machine.

სქოლიო

↑ ^1.0 ^1.1 Constantin Rezachevici - Cronologia critică a domnilor din Țara Românească și Moldova a. 1324 - 1881, Volumul I, Editura Enciclopedică, 2001

[Rez-1] 1.0 ^1.1 Constantin Rezachevici - Cronologia critică a domnilor din Țara Românească și Moldova a. 1324 - 1881, Volumul I, Editura Enciclopedică, 2001

[1]

მოლდოვის სამთავროს მმართველების სია

სია

მოლდოვის თავადები

არა დინასტიური

ბოგდან-მუშატები

ბასარაბების დინასტია (დრაკულეშტების ხაზით) და ბოგდან-მუშატები

ბასარაბების დინასტია (დრაკულეშტების ხაზით) და მოვილები

სხვადასხვა დინასტიები

ფანარიოტები (1711–1821)

ლიტერატურა

რესურსები ინტერნეტში

სქოლიო

Portal di Ensiklopedia Dunia