|
Skots
Skots (po Scots, ow styrya "Albanek" y'n yeth hy honan) yw yeth ermanek kewsys yn iseldir Alban ha Kledhbarth Wordhon. Yn lies ranndir, Skots yw kewsys warbarth gans an tavosow Gwydhelek ha Sowsnek. Skots yw an nessa yeth ha Sowsnek; an dhiw yw devedhys a'n rannyethow Anglian ha Hen-Sowsnek kewsys yn howldrevel Breten Veur y'n Oesow Kres a-varr (7ves kansblydhen yn soth-est Alban). An tavosow skandinavek (yn arbennik Norgaghek) ha Frynkek re asas aga remenens y'n yeth Skots ynwedh. Devnydh a Skots avel yeth lyennek re veu gwrys wostalleth yn kres an 14ves kansblydhen; nyns eus lower a dhyffransow yntra Skots ha rannyethow gogledh a Sowsnek y'n eur na. Mes y'n 15ves kansblydhen an dyffransow ma a dava, ha Skotegoryon a dhallathas galow aga thaves 'Scots'. A-dro dhe amser Unyans an Dhiw Gurun (Alban ha Pow Sows) yn 1707, studh Skots o disputys yn treusi gans Sowsnek. Mes Robbie Burns o bardh a vri veur hag a witha bywder an yeth Skots y'n termyn na. Y'n 20ves kansblydhen, yth esa dasserghyans a Skots avel yeth lyennek (Lallans). Y'n jydh ma, yth aswonnir Skots avel taves ranndiryel a Alban; mes nyns eus towlenn leun rag promovya an yeth y'n pow na. Yma'n Boord o Ulster-Scotch (Kesva a Skots a Ulster) ow promovya an yeth ha gonisogeth Skots yn Wordhon (Wordhon Gledh ha Konteth Dún na nGall yn Repoblek Wordhon).
|
||||||||||||||||||||||||
