|
Léngoa latìnn-a
A léngoa latìnn-a (in latìn: Lingua latīna) a l'é 'na lengoa indeoröpéa do grùppo de lengoe italico-falische. Nasciûa inta region do Lassio into I milenio primma de Cristo, sta lengoa a s’é difûza 'nte l’Eoröpa òcidentâle a ségoito de conquiste di Români. A l’é a moæ de tùtte e lengoe ancheu definîe “romanse” e a l’é stæta pe secoli a lengoa da coltûa eoropêa. Fin a-o Concilio Vatican II a l’é stæta a lengoa litùrgica da Gêxa Catòlica. Scistêma de scritûaE letie de l'alfabêto latin derivan da quello grêco òcidentâle (adêuviòu a Cuma), e son a bâze pe-a ciù parte di alfabêti adêuviæ ancheu in Eoröpa, America e Africa (comme quello italian e quello ligure). I grafi òriginâli son questi:
Dòppo a conquista da Grêcia into I secolo a.C., s'êa iniçiòu a adêuviâ e letie grêghe ⟨Y⟩ e ⟨Z⟩ (insemme ai digrafi ⟨CH⟩, ⟨PH⟩ e ⟨TH⟩) pe poei scrîve e paròlle d'òrigine grêga. Donca l'alfabêto latin clascico conprendeiva 23 letie:
GramaticaO latìn o l'é 'na lengoa flesciva che a l'adêuvia i câxi pe-e fonçioin gramaticâli. I câxi son:
NommiInto latìn gh'é træ categorîe de nommi: mascolin, feminin e neotro. No l'existe l'articolo DeclinaçioinIn latìn existan çinque declinaçioin, e quæ se diferençian pe-e sciortîe do zenitîvo scingolâre:
Prìmma declinaçiónI nómmi feminìn son solitaménte da prìmma declinaçión Declinaçion de rosa (a rêuza):
Seconda declinaçiónI nómmi mascolìn e nêutri son solitaménte da seconda declinaçión Declinaçión de lupus (mascolìn; o lô):
Declinaçión de bellum (nêutro; a guæra):
Bigliografîa
Vóxe correlæÂtri progètti
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
.svg){kind=small}
