Уништување на слонова коска

Уништувањето на слонова коска — техника што ја користат владите и групите за зачувување за да го спречат ловокрадството на слоновите за нивните бивни и да ја потиснат нелегалната трговија со слонова коска. Во 2016 година, повеќе од 263 тони слонова коска е уништена, обично со горење или дробење во 21 земји низ целиот свет. Кенија го одржала првиот настан во 1989 година, како и најголемиот настан во 2016 година, кога вкупно 105 тони слонова коска биле изгорени.

Конзерватори, влади и невладини организации кои ја одобруваат стратегијата тврдат дека таа ја поддржува јавната поддршка за заштита на слоновите и дека им испраќа порака на ловокрадците дека нивната работа е залудна. Критичарите тврдат дека техниката може да го зголеми ловокрадството со создавање на перцепција за недостиг што ја зголемува вредноста на слонова коска на црниот пазар и дека доказите за делотворноста на техниката се недоволни за да се оправда трошокот за можностите за земјите кои се борат со сиромаштија.

Археолошките наоди покажуваат употреба на слонова коска од страна на луѓето, датирана од повеќе од 35.000 години. Се извезувала во Европа уште од класичната антика, но извозот се забрзал за време на големите географски откритија и колонизација на Африка. На својот врв, на крајот на 19 век и почетокот на 20 век, со порастот на масовното производство, далеку над 1,000 парчиња слонова коска се извезувале годишно во Европа. Во последната четвртина на 19 век, само градот Шефилд, Англија направил увоз од 180 коски кои биле искористени како рачки за прибор за јадење. Во 1970-тите, Јапонија станала најголем потрошувач на слонова коска, сочинувајќи околу 40% од целата трговија низ целиот свет, со Хонгконг како најголем трговски центар.

Ловот на слонова коска е одговорен за значително намалување на популацијата на слонови во неколку делови на Африка. Помеѓу 1979 и 1989 година, популацијата на африканските слонови се намалила во големина од 1,3 милиони до 600.000. Брегот на Слоновата Коска станал пазар вреден милијарда долари, со околу 80% од понудената земена од нелегално убиени слонови. Од 2014 година, според извештајот на Друштвото за зачувување на дивиот свет, околу 96 африкански слонови се убиваат секој ден за нивните бивни.

Во 1986 година, CITES (Конвенција за меѓународна трговија за загрозени видови на дива фауна и флора) вовела систем за контрола врз основа на дозволи, регистрација, залихи и мониторинг. Набргу потоа, Секретаријатот на CITESги ослабел регулативите, ефикасно легализирајќи ги залихите на слонова коска. На пример, земји како Бурунди и Сингапур, кои не биле дом на диви слонови, регистрирале 59,5 тони и 297 парчиња, добиени преку трговија со слонова коска. Како што било откриено од Агенцијата за истражување на животната средина, „системот за контрола“ се покажал како лесен за манипулација, што на крајот ја зголемило вредноста на слонова коска и ги зацврстил шверцерите. На конвенцијата CITES во октомври 1989 година во Женева, претставници од Танзанија предложиле делотворна забрана за меѓународна трговија со слонова коска. По жестоките дебати, забраната била донесена и стапила на сила во јануари 1990 година.

Забраната се покажала делотворна околу една деценија и бележи зголемување на популацијата на слонови, но почнувајќи од 1997 година, CITES започнал да дава исклучоци од забраната за да им се дозволи на земјите како Зимбабве, Боцвана и Намибија да продаваат ограничена количина слонова коска, како и исклучок од Јапонија да купи ограничена сума, заснована на изјавена доверба на секоја земја во нивното делотворно регулирање и контрола. Од 1998 до 2011 година, на други земји им биле дадени исклучоци и илегална трговија барем тројно. Поголемиот дел од слоновата коска во 21 век заминала на растечките азиски пазари, вклучително и Кина, каде што материјалот се смета за статусен симбол понекогаш познат како „бело злато“. Во 2015 година, кинеските власти ја изразиле својата намера да ја отстранат вклученоста на земјата во трговијата со слонова коска. Цените паднале за скоро половина во годината пред извештајот за 2016 година, а на крајот на таа година Државниот совет на Кина објавил дека има намера да ја запре трговијата со слонова коска до крајот на март 2017 година.

Во 1989 година Ричард Лики, палеоантрополог и конзервационер од истакнатото семејство Лики, бил именуван за шеф на одделот за зачувување и управување со диви животни во Кенија, претходник на денешната Служба за диви животни во Кенија. Ловот на слонови бил забранет во 1973 година, но трговијата со слонова коска останала легална. До 80-тите години на минатиот век, ловокрадството на слоновите станало широко распространето поради зголемената цена на слонова коска. Во статија од мај 1989 година, Њујорк Тајмс го опишал Националниот парк Цаво како „гробишта на слонови - купишта изветвени бели коски на слонови - наместо живеалиште на слонови“. Кениските власти ја знаеле вредноста на слонот за сафаристичкиот туризам и сакале да го убедат CITES да го вклучи животното на својот глобален список на загрозени видови на неговиот состанок во октомври 1989 година.

Кога Лики ја презел позицијата, организацијата имала 12 тони конфискувани илегални слонови коски, по кое била повикана да го продаде за да ги финансира напорите за зачувување. Наместо тоа, било решено сите коски, во согласност со кенискиот претседател Даниел арап Мои да се запалат. Изборот да се користи оган наместо други средства за уништување на истиот бил намерен бидејќи Лики сакал настанот да создаде моќни слики за глобалните медиуми. За да го направи уништувањето спектакуларно, Лики работел со холивудски специјалист за специјални ефекти за да смисли иновативна пиротехничка техника со користење на гориво од млаз и запаливо лепило.

Тоа претставувало успешен рекламен трик, привлекувајќи меѓународно внимание од печатот додека пожарот горел три дена. Исто така, се покажало како влијателен меѓу заштитниците на природата, охрабрувајќи ги другите да располагаат со своите залихи на сличен начин и да доведат делумно до меѓународната забрана за трговија со слонова коска донесена на CITES. Пол Удото од службата за диви животни во Кенија ја нарекол „очајна мерка со цел да се испрати порака до светот за уништувањето преку ловокрадството на кениските слонови“.

Кенија одржала уште две горења на слонова коска од 1989 година. Втората била само две години подоцна во 1991 година, уништувајќи 6,8 тони. Кенискиот претседател Мваи Кибаки го одржал третиот настан на земјата во 2011 година, уништувајќи уште пет тони слонова коска.

На 30 април 2016 година, кенискиот претседател Ухуру Кенијата го запалил најголемиот куп слонова коска за уништување во Националниот парк Најроби. Купот се состоел од 105 тони слонова коска од околу 8.000 слонови и 1,35 тони рогови од 343 носорози. Проценките за вкупната вредност на црниот пазар на уништената коска се движат од 150 до 220 милиони американски долари. Коските биле пренесени со контејнери за испорака.

Од 2016 година, повеќе од 263 тони слонова коска биле уништени во 21 земји во целиот свет. Голем дел од ова се должи на помошта на Иницијативата за заштита на слоновите (ЕПИ), која им помага на земјите во согорувањето на нивните залихи слонова коска.^[1] ЕПИ бил основан од владите на Боцвана, Чад, Етиопија, Габон и Танзанија во 2014 година.

• Обединети Арапски Емирати и Замбија: Првите земји што го следеле водството на Кенија биле Обединетите Арапски Емирати и Замбија во 1992 година, уништувајќи 12, односно 9,5 тони.
• Габон: Во 2012 година, Габон ги запалил трските и резбаните слонови коска што ги конфискувал од 1985 година, додавајќи околу 4,8 тони.
• Филипини: Филипините, земја која Постојаниот комитет на ЦИТЕС ја забележал како една од најголемите потрошувачи на слонова коска во 2012 година, станала првата ваква нација што ги уништила своите поседи во јуни 2013 година. Одделот за животна средина и природни ресурси, одделот кој го координира уништувањето, планирал да одржи „свечено палење“, но еколошките замерки за идејата за легитимно отворено горење ги натерало наместо да ги скршат сите пет тони, да ги прегазат со патен валјак.

• Соединети Американски Држави: Во ноември 2013 година, САД нзнајмиле камени кршачи за да скршат шест тони натрупана слонова коска. Иако САД не ја забрануваат домашната продажба на слонова коска, нелегално е да се внесува слонова коска во земјата. Нејзиниот интерес за уништување на слонова коска исто така бил поврзан со истражување кое открива врски помеѓу трговијата со слонова коска и заканите за националната безбедност преку тероризам и организиран криминал. Американската влада и американските невладини организации се вклучени во повеќе форми на мерки против ловокрадството, главно во Африка, а американските дипломати активно ангажираат други влади да учествуваат во еродирање на пазарот на слонова коска со уништување на залихите. Уште едно уништвуање на слонова коска се случило на Тајмс Сквер во јуни 2015 година.
• Кина: Кина е најголем потрошувач на слонова коска во светот, со 70% од глобалната побарувачка од 2014 година. Многу од земјите што ја уништиле слоновата коска ги собрале залихите заради нивната местоположба на трговскиот пат помеѓу Африка и Кина. Со оглед на нејзината истакната улога на пазарот, одлуката на Кина да уништи 6,1 тон слонова коска во јануари 2014 година била главна причина за славење кај конзерватористите.
• Франција: Франција била првата европска земја што ги уништила своите три тони запленета илегална слонова коска во февруари 2014 година.
• Хонгконг: Во мај 2014 година, Хонгконг започнал систематско уништување на своите залихи од 28 тони, што требало да се случи во текот на две години. Во својата најава за уништување, претседателот на Советодавниот комитет на загрозени видови во Хонгконг, Вонг Кам-синг, објаснил дека, движејќи се напред, „какво било идно одземање на слонова коска, слично ќе се отстранува редовно“. Иако продажбата на слонова коска не е целосно забранета во Хонгконг, обврската и дејствијата што ги презела се значајни не само затоа што досега биле најголемите залихи уништени, туку и затоа што тоа бил најголемиот пазар на слонова коска во светот.

• Чад: 1,1 тон уништени слонова коска во 2014 година.
• Белгија: Уништени 1,5 тони слонова коска во 2014 година.
• Етиопија: Во Етиопија, каде што големината на популацијата на слонови е намалена за 90% од 1980-тите, официјалните лица издале Национален акционен план за слонова коска за решавање на ловокрадството и трговијата со слонова коска. Меѓу другите стратегии, Планот вклучува публицирано уништување на запленетата слонова коска. Првиот ваков настан се случил во март 2015 година, во Адис Абеба, каде биле изгорени залихите на Етиопија за зачувување на дивиот свет на 6,1 тони.
• Република Конго: Уништени 4,7 тони слонова коска во 2015 година.
• Обединети Арапски Емирати: 11 тони слонова коска уништени во 2015 година.
• Мозамбик: 2,4 тони слонова коска во 2015 година.
• Шри Ланка: Во јануари 2016 година, Шри Ланка станала првата јужноазиска земја што уништила слонова коска (1,5 тони одземени во 2012 година) и исто така прва што издала официјално извинување за својата улога во трговијата со слонова коска.
• Италија: Во март 2016 година, италијанската влада соработувала со Лигата на акции на слонови за да изгори еден тон слонова коска, во вредност од околу 3,6 милиони фунти.
• Виетнам: На 12 ноември 2016 година, Виетнам уништил скоро 2,2 тони запленета слонова коска и 70 кг рогови на носорог.

Уништувањето на слонова коска со какви било практични средства е тешко. Горењето е најчестиот метод за уништување на слонова коска од големи размери. Кога Кенија изгорела 12 тони од тоа во 1989 година, создала голем медиумски спектакл и инспирирала слични акции низ целиот свет. Во поново време се користат и методи на дробење, како и комбинации на дробење и горење.

Кога кениските власти решиле да ги уништат своите залихи во 1989 година, морале да најдат начин да направат тоа што ќе создаде моќни слики. Лики се обратил до колегата за заштита на природата Куки Галман, која ги опишала нивните дискусии и експерименти во своите мемоари „Сонував за Африка“. Таа го прашала холивудскиот професионалец за специјални ефекти Робин Холистер што тој ќе препорачи и го запознал со Лики. Холистер ја разбрал намерата на Лики да создаде спектакл и важноста да се создаде непосредно драматично разгорување. Тој предложил комбинација на запаливо лепило за премачкување на душлините и скриен систем на цевки за прскање со гориво. Неговите планови биле усвоени и претседателот на Кенија пред пламенот изјавил, „Пламенот се разгоре во врел пожар. […] Слоновата коска се оцрни и започна да гори, крцка“. Заглушувачки аплауз избувнал од толпата, додека телевизиските екипи од целиот свет им го покажале настанот.

Истражувањето спроведено од Службата за риби и диви животни на САД (FWS) во 2008 година, открило дека горењето е неефикасен и многу предизвикувачки начин за уништување на слонова коска во споредба со дробење. Исто како и човечките заби, и оние на слоновите се отпорни на горење. Едноставно горење обично само ја карактеризира надворешноста; потребни се екстремни услови за подолг временски период за делотворно уништување на слонова коска. Користење на специјализирана опрема за палење во 1,800 °F (1,000 °C), неговата тежина се намалува за само 0.25 ounces (7 g) секоја минута. За секое горење во Кенија, организаторите користеле млазно масло за да ја зголемат температурата.

Кога е засегната само надворешноста, внатрешноста на слоновата коска е сè уште комерцијално одржлива. Бидејќи сè уште нема проверени техники за идентификување на слонова коска што претходно била изгорена, некои изразиле загриженост во врска со можната употреба на некои од запалените залихи.

Од Холистер, оригиналниот „архитект на горење“, кој ја измислил техниката во 1989 година, било побарано да го предводи процесот во 2016 година.

Дробењето исто така може да биде предизвик. Во 2013 година, Филипините решиле да ги уништат своите залихи од пет тони, делумно поради замерки на животната средина за голем отворен оган. Тие најпрво се обиделе да употребат валјаци. Кога тоа не вродило со плод, парчињата постојано биле кршени рачно. Остатоците биле однесени во крематориум. Кога САД одржале сличен настан неколку месеци подоцна, тие се одлучиле да користат голема дробилка за карпи; кратко време подоцна, Франција употребила пулватор за да ја претвори својата нелегална слонова коска во прав.

Уништувањето на слонова коска е тактика што ја одобруваат неколку влади, активисти и невладини организации.

Ричард Лики, кој бил одговорен за првото големо уништување на слонова коска во Кенија во 1989 година, тврди дека овие акти се првенствено за испраќање порака за поттикнување на јавноста која ја гледа вредноста во самиот див свет и со тоа влијае врз страната на побарувачката. Објаснувајќи го „огромното влијание“ што го предизвикал по настанот во 1989 година, Лики изјавил дека „до тоа време губевме околу три и пол илјади до четири илјади слонови годишно, а една година подоцна губевме најмногу шеесет“. Истражувањата на потрошувачите во Кина, најголемиот потрошувач на слонова коска во светот, покажале дека многу потенцијални купувачи имаат малку разбирање за поврзаноста помеѓу трговијата со слонова коска и стрмниот пад на популациите на слонови. Владините настани со висок профил го довеле проблемот до голем број луѓе. Настаните, исто така, имаат за цел да сигнализираат за намалување на прифатеноста и популарноста на слонова коска, што ги прави помалку пожелни со намалување на нивниот статус и срамота на поединци, организации и институции кои купуваат, продаваат или поседуваат добра. Во Кина, цените паднаале за скоро половина помеѓу 2015 и 2016 година, по најавата на владата дека ќе започне со постепено укинување на домашната трговија со слонова коска.

Адвокатите исто така веруваат дека уништувањето на слонова коска може да влијае на страната на снабдување со слонова коска со испраќање на силна, високо видлива и рекламирана порака дека пазарот на слонова коска е опасен и залуден. Слично на тоа, оние кои инаку би ја разгледале слонова коска како можност за инвестирање, може да размислат двапати ако пазарот е толку постојан нарушен. Францускиот министер за екологија Филип Мартин го нарекол уништувањето на слонова коска „незаменливо во борбата против трговијата со загрозени видови“ и изјавил дека тоа испраќа „цврста порака“.

Во Боцвана, каде живеат речиси половина слонови во Африка, официјалните лица се против уништување на залихите Во 2016 година претседателот јавно го бојкотирал горењето во Кенија во 2016 година. Официјални лица од Боцвана веруваат дека согорувањето зборува дека животното нема вредност. Наместо тоа, конфискуваната стока како рогови од слонова коска и носорог се прикажува за да ја симболизира вредноста на зачувувањето на дивиот свет. Пример за ова било откривањето на статуата на слон во 2015 година, направена целосно од слонови коски, на главниот меѓународен аеродром во земјата во Габороне.

Неколку новинари и конзерватористи ја оспориле логиката на стратегијата, тврдејќи дека уништувањето на слонова коска ја прави поситна, што треба да ги зголеми цените на црниот пазар и да доведе до зголемување на ловокрадството, наместо до намалување. Карл Матисен го оспорува ова тврдење од основна гледна точка на економијата, посочувајќи дека тоа е заплена на слонова коска, а не уништување, што го вади од пазарот и влијае на неговиот недостаток, па затоа цената не треба да биде значително засегната врз основа на тоа дали е запленетата слонова коска треба да се чува складирана или треба да биде уништена. Иако уништувањето на запленетата слонова коска не треба да влијае на совршено рационален пазар, Даниел Стајлс сугерира дека она што овие настани ефикасно им го соопштуваат на ловокрадците и на илегалните трговци е перцепцијата на недостиг, ако не и реална недостиг, за која тој тврди дека може да доведе и до зголемување на ловокрадството.

Пример на кој посочуваат неколку коментатори е студија од 2014 година, финансирана од „ Спаси ги слоновите“, според која цената на слонова коска е зголемена за трипати во Кина во текот на четири години по 2011 година. Истражувањето објавено од Националното биро за економски истражувања нуди алтернативна теорија: дека зголемувањето на цената и побарувачката „најверојатно потекнува“ од експерименталниот додаток на CITES за легална продажба на голема количина слонова коска во 2008 година. Во поново време, сепак, „Спас за слоновите“ објавил дека цената на слонова коска во Кина е намалена за скоро половина, по објавата на кинеската влада дека ќе ја укине домашната трговија. Во Јапонија, побарувачката за слонова коска е намалена од 2012 година, како резултат на новата свест на потрошувачите преку едукација за поврзаноста помеѓу купувањето слонова коска и убиството на слонови.

На крајот на краиштата, Матизен ја опишува дебатата како „карактеризирана со недостаток на податоци“, додека Том Миликен заклучил во 2014 година дека стратегијата треба внимателно да се следи за делотворноста и дека треба да се соберат повеќе податоци, бидејќи од 2014 година, не постоел доволен „доказ дека уништувањето на понудата доведува до пад на побарувачката“.

Поврзаната загриженост изразена од Стајлс е дека согледуваниот недостиг може да ги натера земјите кои сè уште се активни во трговијата со слонова коска да создадат свои залихи, поради „бесмислениот систем што сега работи“ во земји како САД, Тајланд и Кина, при што меѓународните трговијата со слонова коска се смета за незаконска, но домашната трговија е дозволена, обезбедувајќи барем одредена континуирана побарувачка и, според мислењето на Стајлс, „гарантира истребување на слонот“.

Наместо да уништува одземена слонова коска, владата може да избере да ја продаде и да ги искористи средствата на еден или повеќе начини. Неколку земји вклучени во трговија со слонова коска, особено оние од страната на снабдување во Африка, исто така се дел од нациите кои најмногу се борат со сиромаштијата. Уништување на слонова коска во тие земји е често контроверзна одлука за внатрешните заинтересирани страни, како и за надворешните коментатори, бидејќи средствата стекнати со продажба на материјалот може да се искористат за подобрување на квалитетот на животот на човечките граѓани.

Конфискуваната слонова коска исто така може да се продаде за да се плати за напорите за зачувување. На пример, Зимбабве, кој долго време се спротивставувал на забраната за трговија со слонова коска, јавно одбива да ги уништи своите залихи од 70 тони. Од 2016 година, земјата е дом на 83.000 слонови, но со сегашната економска состојба не може да си дозволи продолжување на напорите за зачувување. Според министерот за животна средина, „За нас, горењето не е опција, потребни ни се ресурси за одржливо зачувување на дивиот свет“.

Економското истражување објавено во 2016 година ја анализирало ефикасноста на еднократната легална продажба на залихи од слонова коска на Кина и Јапонија, дозволена од CITES во 2008 година. Идејата била да се обиде да го преплави пазарот, цените и профитабилноста, но резултатот бил „катастрофален“ според еден истражувач, кој му припишува значително, долгорочно зголемување на ловокрадството како резултат на фактори како намалување на социјалната стигма слонова коска и обезбедување механизам за затскривање на шверцерски активности. Кристофер Алден, кој ја поддржал идејата, но не учествувал во оваа анализа, конкретно ги критикувал барањата од земји како Зимбабве и Намибија да дозволат ограничена продажба, поради веројатноста тие да имаат сличен контрапродуктивен исход.

Иако уништувањето на слонова коска е насочено кон зачувување, постојат и други размислувања кои влијаат на одлуките на институциите во врска со ова прашање.

Кога Хонгконг објавил уништување на своите залихи, тој забележал „управувачки товар и безбедносен ризик“ својствен за поседување на големи количини вреден материјал. На пример, кога Филипините решиле да ги запалат своите залихи, останал само мал дел од она што го конфискувал со текот на годините, со најмалку шест тони „изгубени“ или украдени само во текот на 2000-тите. Залихите на слонова коска честопати биле поврзани со кражби и корупција, со повеќе земји, вклучително и Замбија, Мозамбик, Боцвана и Филипини, кои претрпеле „загуби“ од неколку тони. Чувањето на недозволена стока може исто така да сигнализира владини планови или активно вклучување во трговијата со слонова коска. Неговото уништување ја отстранува можноста за корупција, како и трошоците поврзани со работењето на безбедно место за складирање.

За Пола Кахумбу, извршен директор на WildlifeDirect за Кенија, одржувањето на залихите прави премногу за да се овозможи нелегална трговија за да се оправда чувањето наместо да се уништува. Таа за НПР изјавила дека кога дилер од слонова коска сака да добие слонова коска, најразумен начин да го стори тоа не е да оди на лов, кој носи многу ризици, туку „да изврши напад во залихите со поткуп на момчето што го има клучот“.

Во САД, истражувањето што ја поврзува трговијата со слонова коска со тероризмот и организираниот криминал го врза уништувањето на залихите од слонова коска со националната безбедност, а не само со зачувувањето.

{{reflist|30em|refs= ^{[1] [2] [3] [4] [5] [6] [7] [8] [9] [10] [11] [12] [13] [14] [15] [16] [17] [18] [19] [20] [21] [22] [23] [24] [25] [26] [27] [28] [29] [30] [31] [32] [33] [34] [35] [36] [37] [38] [39] [40] [41] [42] [43] [44] [45] [46] [47] [48] [49] [50] [51] [52] [53] [54] [55] [56] [57] [58] [59] [60]}

1. ↑ Schwartz, Michael (8 August 2014). „America's ongoing debate over the trade in ivory“. Africa Geographic Magazine. Архивирано од изворникот на 2020-03-05. Посетено на 1 May 2016.
2. ↑ „Elephant ivory sculpture unveiled at Botswana airport“. Africa Geographic. Government of Botswana. 17 July 2015. Архивирано од изворникот на 2017-06-02. Посетено на 2 May 2016.
3. ↑ Narula, Svati Kirsten (27 January 2014). „Crush and Burn: A History of the Global Crackdown on Ivoary“. The Atlantic.
4. ↑ Zane, Damian (23 September 2015). „Ivory inferno: Does burning tusks destroy them?“. BBC.
5. ↑ Zane, Damian (29 April 2016). „Kenya's ivory inferno: Does burning elephant tusks destroy them?“. BBC News. Посетено на 30 April 2016.
6. ↑ „Elephant summit: Kenya sets fire to huge ivory stockpile“. BBC News. 30 April 2016. Посетено на 30 April 2016.
7. ↑ „Ivory“. Encyclopædia Britannica. Посетено на 5 March 2016.
8. ↑ Chaiklin, Martha (June 2010). „Ivory in World History – Early Modern Trade in Context“. History Compass. 8 (6): 530–542. doi:10.1111/j.1478-0542.2010.00680.x.
9. ↑ Brown, Sophie; Wang, Susan (6 January 2014). „China crushes tons of illegal ivory“. CNN.
10. ↑ Hunt, Katie (24 January 2014). „Hong Kong to burn stockpile of contraband ivory“. CNN.
11. ↑ Khullar, Arshiya (16 May 2014). „Hong Kong holds world's largest ivory burn“. CNN.
12. ↑ Duggan, Briana; Kriel, Robyn (29 April 2016). „Up in smoke: Kenya to torch millions of dollars worth of ivory“. CNN. Посетено на 30 April 2016.
13. ↑ Duggan, Briana; Kriel, Robyn; Cuevas, Mayra. „Historic ivory burn covers the sky in smoke and ash at Nairobi National Park“. CNN. Посетено на 30 April 2016.
14. ↑ Kiruga, Morris (30 April 2016). „The burning questions on ivory destruction and jumbo conservation“. Daily Nation. Посетено на 2 May 2016.
15. ↑ Scigliano, Eric (5 June 2005). „Tusk Tales“. Discover Magazine. Посетено на 5 March 2016.
16. ↑ Reuters (30 April 2016). „Kenya Burns Largest Ever Ivory Stockpile“. Fortune. Посетено на 1 May 2016.
17. ↑ „U.S. Ivory Crush“ (PDF). U.S. Fish & Wildlife Service. November 2013. Архивирано од изворникот (PDF) на 2021-03-23. Посетено на 2021-04-24.
18. ↑ Gallmann, Kuki (2012). „The Ivory Fire“. I Dreamed of Africa. Penguin UK. стр. 311–312. ISBN 9780141966403. Посетено на 2 May 2016.
19. ↑ „Ivory Trade“. Geographical. November 2006. Архивирано од изворникот на 13 August 2011.
20. ↑ Goldenberg, Suzanne (12 December 2012). „Illegal wildlife trade 'threatening national security', says WWF“. The Guardian.
21. ↑ Goldenberg, Suzanne (11 November 2013). „Ivory stockpile to be publicly destroyed as Obama seeks to end illegal trade“. The Guardian.
22. ↑ Stiles, Daniel (13 November 2013). „US ivory crush sends the wrong message to elephant poachers“. The Guardian. Архивирано од изворникот на 5 March 2016.
23. ↑ Vaughan, Adam (6 January 2014). „China crushes six tons of ivory“. The Guardian.
24. ↑ Willsher, Kim (6 February 2014). „France destroys illegal ivory stocks“. The Guardian.
25. ↑ Mathiesen, Karl (6 February 2014). „Does destroying ivory save elephants?“. The Guardian.
26. ↑ „Hong Kong burns ivory stockpile“. The Guardian. AFP. 15 May 2014.
27. ↑ France-Presse, Agence (8 December 2015). „Ivory price drop in China signals fall in demand, report says“. The Guardian.
28. ↑ Smith, Dominic (30 April 2016). „Kenya burns largest ever ivory stockpile to highlight elephants' fate“. The Guardian. Посетено на 30 April 2016.
29. ↑ Carrington, Damian (13 June 2016). „Legal ivory sale drove dramatic increase in elephant poaching, study shows“. The Guardian.
30. ↑ Doshi, Vidhi (23 January 2014). „Hong Kong to destroy 28 tonnes of ivory“. Independent.
31. ↑ Khama, Tshekedi (25 April 2016). „Why Botswana won't burn illegal ivory“. The Independent. Посетено на 30 April 2016.
32. ↑ Andrade, Jeannette I. (16 June 2013). „DENR to crush seized elephant tusks, drops ceremonial burning“. Philippine Daily Inquirer.
33. ↑ Dell'Amore, Christine (29 June 2012). „Massive Pile of Elephant Ivory Burned in Gabon—A First“. National Geographic.
34. ↑ Christy, Bryan (19 June 2013). „In Global First, Philippines to Destroy Its Ivory Stock“. National Geographic.
35. ↑ Neme, Laurel (2 August 2013). „Destroying Elephant Ivory Stockpiles: No Easy Matter“. Voices: Saving Elephants. Архивирано од изворникот на 2017-07-01. Посетено на 2021-04-24.
36. ↑ Christy, Bryan (12 November 2013). „Opinion: U.S. Ivory Crush Should Be Just a First Step“. National Geographic.
37. ↑ Christy, Bryan. „Historic U.S. Ivory Crush a Call to Global Action“. National Geographic.
38. ↑ Dell'Amore, Christine (25 January 2014). „Hong Kong Announces World's Biggest Ivory Burn“. National Geographic.
39. ↑ Neme, Laurel (20 March 2015). „Ethiopia Burns Entire 6.1-Ton Ivory Stockpile“. Voices: Saving Elephants. Архивирано од изворникот на 2017-07-01. Посетено на 2021-04-24.
40. ↑ Neme, Laurel (28 October 2015). „Hong Kong 'Open-Minded' to Banning its Ivory Trade“. National Geographic.
41. ↑ Neme, Laurel (25 January 2016). „One Country Will Destroy Its Ivory—and Pray for Elephants“. National Geographic.
42. ↑ „Tanzania's Ivory Stockpile“. National Geographic. Архивирано од изворникот на 21 April 2016. Посетено на 3 February 2016.
43. ↑ Biggs, Duan (2016). „Elephant poaching: Track the impact of Kenya's ivory burn“ (PDF). Nature. 534 (7606): 179. doi:10.1038/534179a. PMID 27279202.
44. ↑ Gaffey, Conor (1 June 2016). „Zimbabwe Wants to Trade Elephant Ivory, Not Burn It“. Newsweek.
45. ↑ Hsiang, Solomon; Sekar, Nitin (June 2016). „Does Legalization Reduce Black Market Activity? Evidence from a Global Ivory Experiment and Elephant Poaching Data“. NBER Working Paper No. 22314. doi:10.3386/w22314.
46. ↑ Perlez, Jane (12 May 1989). „Kenya to Seek Ban on Trade of Ivory“. The New York Times. Посетено на 5 May 2016.
47. ↑ Perlez, Jane (19 July 1989). „Kenya, in gesture, burns ivory tusks“. The New York Times.
48. ↑ Simon Adler (7 September 2015). „The Rhino Hunter“ (Podcast). Radiolab. Случено во 40:52-43:27.
49. ↑ „'Kenya's wildlife – Predictions for the next decade' with Dr Richard Leakey“. Royal African Society. Архивирано од изворникот на 11 November 2019. Посетено на November 5, 2016.
50. ↑ Dzirutwe, MacDonald (1 June 2016). „Zimbabwe lobbies neighbours on ivory trade, will not burn stocks“. Reuters. Архивирано од изворникот на 2018-11-23. Посетено на 2021-04-24.
51. ↑ Hudson, Dale (13 November 2016). „Vietnam destroys mass rhino horns and elephant ivory“. Reuters.
52. ↑ Shin, Paul. „Speech by SEN at Destruction of Confiscated Ivory Launching Ceremony (English only)“. Government Information Centre. Government of the Hong Kong Special Administrative Region of the People's Republic of China. Архивирано од изворникот на 1 September 2019. Посетено на 3 February 2016.
53. ↑ Boddington, Craig. „Africa's Elephant Explosion: The "ivory trail" is getting easier to follow“. Sports Afield. Архивирано од изворникот на 10 мај 2016. Посетено на 5 мај 2016.
54. ↑ „A System of Extinction – the African Elephant Disaster“ (PDF). Environmental Investigation Agency. 1989. Архивирано од изворникот (PDF) на 2 June 2016. Посетено на 7 May 2016. ... Chris Huxley, from the Secretariat staff "registered" some 270 tonnes of poached ivory... 26 tonnes of ivory were flown from Burundi to Dubai...^:6–8,42
55. ↑ Thornton, Allan; Currey, Dave (1991). To Save An Elephant. Doubleday. ISBN 978-0-385-40111-1.
56. ↑ Schreck, Adam (29 April 2015). „United Arab Emirates crushes tons of contraband ivory in message against elephant poaching“. US News & World Report. Associated Press.
57. ↑ Bryant, Ben (29 April 2016). „Kenya Is About to Stage the Largest Ivory Burn in History“. Vice. Посетено на 2 May 2016.
58. ↑ Welch, Megan. „Crush and Burn: Destroying Illegal Ivory“. WWF. Архивирано од изворникот на 14 January 2020. Посетено на 3 February 2016.
59. ↑ Warner, Gregory (30 April 2016). „Up In Flames: Kenya Burns More Than 100 Tons Of Ivory“. Weekend Edition Sunday. National Public Radio.
60. ↑ „China announces ban on ivory trade by end of 2017“. BBC. 30 December 2016.