De dubbelepunt (ook: dubbele punt, dubbelpunt) is een leesteken gevormd door twee boven elkaar geplaatste punten.
Functie als leesteken
- Opsomming
- Het betreft de drie in de trommelholte van het oor aanwezige beentjes: de hamer, het aambeeld en de stijgbeugel.
- Omschrijving of toelichting
- Ondertussen stonden de ontwikkelingen niet stil: nieuwe procesinnovaties, werkloosheid en een oplopende inflatie leidden tot grote onzekerheid.
- Ik ga niet: ik heb wat beters te doen.
- Dat leidt tot een onontkoombare conclusie: hier dient krachtig te worden ingegrepen.
- Voor deze functie kan men soms ook het gebruik van de puntkomma of het gedachtestreepje kiezen, maar niet altijd, zoals duidelijk wordt in de drie hiernavolgende zinnen:
- Kortom: ik ga niet, ik heb wat beters te doen.
- Samengevat: het idee lijkt me niet uitvoerbaar.
- Nu ik er toch aan denk: waar is je puntmuts gebleven?
- Aanhaling van een zogenaamde directe rede
- Zij zei: "Neem ook wat bloemen mee!"
- Hij schreef mij: "Ik moet hier wel aan toevoegen dat ik me de ware toedracht niet precies herinner."
Technische notaties
In de rekenkunde is de dubbelepunt een teken dat voor deling gebruikt wordt.
- 168 : 3 = 56
In de wiskunde, speciaal ook de meetkunde wordt de dubbelepunt gebruikt als teken om verhoudingen aan te geven (in wezen vergelijkbaar met delingen).
- a : b = c : d
Een Bijbelvers wordt aangegeven door een dubbelepunt tussen het hoofdstuk en het nummer van het vers.[1]
- Dit vind je in 1 Korinthe 13:5.
Tijdstippen en ook tijdsduren worden wel genoteerd met een dubbelepunt tussen de uren, de minuten en de eventuele seconden.
- Dit werd om 16:52 uur toegevoegd.
Schrijfwijze en de- of het-woord?
De Nederlandse Taalunie geeft voor het leesteken 'punt', alsook voor 'dubbelepunt' en 'dubbelpunt', aan dat het zowel een de- als een het-woord kan zijn, waarmee zowel de schrijfwijzen 'de dubbelepunt', 'de dubbele punt' en 'de dubbelpunt' als 'het dubbelepunt', 'het dubbele punt' en 'het dubbelpunt' in aanmerking komen.[2][3][4][5]
Zie ook
Taalvirtuositeit
- Drs. P heeft een nummer geschreven waarin hij in zes coupletten het gebruik van dit leesteken zingzeggend bespreekt.
Noten