Het NAVO-spellingsalfabet, NAVO-alfabet, ICAO-alfabet of International Radiotelephony Spelling Alphabet is een spelalfabet. De functie van een spelalfabet is om belangrijke delen van gesproken boodschappen foutloos te kunnen spellen en verstaan, ook bij slechtere radio- of telefoonverbindingen, en ook als gesprekspartners niet dezelfde tongval of hetzelfde dialect hebben. Het NAVO-alfabet maakt het zelfs mogelijk om gesproken boodschappen uit te wisselen tussen mensen die niet dezelfde uitspraak hebben, bijvoorbeeld omdat ze elkaars taal slecht of niet spreken.[1] Het NAVO-alfabet heeft niet alleen woorden voor letters, maar ook voor cijfers.
Het is geen fonetisch alfabet, ook al wordt het wel zo genoemd.[2] Het doel van het alfabet is niet dat de letter- en cijferwoorden door iedereen op exact dezelfde manier uitgesproken worden. Het doel gaat niet verder dan het voorkomen van verwarring over de gespelde letters en cijfers.[1]
Ontwikkeling
Na de Tweede Wereldoorlog ontstond behoefte aan standaardisatie van internationale spelalfabetten. De Noord-Atlantische Verdragsorganisatie (NAVO) en de Internationale Burgerluchtvaartorganisatie (ICAO) waren daarbij de voornaamste belanghebbenden. De 'N' was de laatste letter waarover men het eens werd. Ten koste van 'Nectar' werd het 'November'. Vanaf 1 maart 1956 is deze standaard van kracht.[3]
In deze tabel de cijfers en het woord waarmee ze worden aangeduid, en de aanwijzing voor de uitspraak van de NAVO.[7] Getallen worden cijfer na cijfer uitgesproken, zoals het getal ‘35’ dat men uitspreekt als ‘tree fife’ en niet als ‘thirty five’.
↑ ab(en) The NATO phonetic alphabet, codes en signals. NATO (19 januari 2018). Gearchiveerd op 13 augustus 2020. “The NATO phonetic alphabet is useful to prevent spelling mistakes or miscommunication, especially when people from different countries with different accents and pronunciations work together.”
↑(en) The NATO phonetic alphabet – Alfa, Bravo, Charlie.... NATO (21 oktober 2016). Gearchiveerd op 8 augustus 2021. “A proposal changing the words for the letters C, M, N, U, and X only was submitted to the International Civil Aviation Organization (IACO) although debate continued over the code word for the letter N (Nectar versus November). (...) the ICAO approved the alphabet, with November as the code word for the letter N. On 21 February 1956, Member States were advised “that the new Phonetic Alphabet is to be made effective in NATO 1 March 1956”
↑Nico wordt november. Nieuws. ProRail (20 augustus 2013). Gearchiveerd op 16 juni 2018. Geraadpleegd op 5 oktober 2019. “Vanaf 1 januari 2013 is de N op het spoor officieel geen 'N van Nico of Norbert' meer, maar de 'N van November'. Bovendien wordt ieder gesprek afgesloten met 'over en sluiten' en moeten getallen per cijfer (één drie) worden uitgesproken. Deze aangescherpte gespreksregels voor treindienstleiders en machinisten - het NATO-alfabet - zijn ingevoerd om iedere mogelijke verwarring in communicatie te voorkomen. Zo willen we de veiligheid op het spoor nog beter kunnen garanderen.”
↑Regeling communicatieprocedures veiligheidsberichten (pdf) bladzijde 4. ProRail (24 mei 2012). Gearchiveerd op 18 oktober 2017. Geraadpleegd op 5 oktober 2019. “Gebruik bij het spellen en losse letters het NATO-spelalfabet; Treinnummers / sein- en wisselnummers / getallen worden cijfer voor cijfer uitgesproken”
↑DIN 5009:2022-06, Anhang B: Buchstabiertafel der ICAO („Radiotelephony Spelling Alphabet“)