Łyna

Ten artykuł dotyczy rzeki. Zobacz też: wieś Łyna w województwie warmińsko-mazurskim.

Łyna

Łyna na granicy polsko-rosyjskiej
Kontynent	Europa
Państwo	Polska  Rosja
Rzeka
Długość	264 km
Spadek	śr. 1,2‰[1]
Powierzchnia zlewni	7126 km²
Średni przepływ	25,5 m³/s w Sępopolu[1]
Źródło
Miejsce	Łyna
Wysokość	155 m n.p.m.[1]
Współrzędne	53°26′28,4″N 20°24′48,6″E/53,441222 20,413500
Ujście
Recypient	Pregoła
Miejsce	Znamiensk
Wysokość	3 m n.p.m.
Współrzędne	54°37′14,8″N 21°13′35,6″E/54,620778 21,226556
Szlak 264 Łyna 155 m n.p.m.[1] Marózka Kwiela Kortówka Elma Wadąg Kirsna Symsarna Pisa Północna Guber 0 → Znamiensk
Położenie na mapie Polski źródło ujście
Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku

Zobacz w indeksie Słownika geograficznego Królestwa Polskiego hasło Łyna

Łyna (ros. Лава, Ława, niem. Alle, prus. Alna) – rzeka w północno-wschodniej Polsce (województwo warmińsko-mazurskie) i Rosji (obwód królewiecki). Lewy dopływ Pregoły. Płynie przez Pojezierze Olsztyńskie i Nizinę Sępopolską.

Rzeka Łyna wypływa z piasków sandrowych na północ od Nidzicy, źródła rzeki znajdują się w okolicy wsi Łyna, na terenie rezerwatu przyrody Źródła Rzeki Łyny^[2]. Jest to rezerwat krajobrazowo-geomorfologiczny z występującym tu zjawiskiem erozji wstecznej, zjawiska bardzo rzadkiego na niżu.

Rzeka Łyna przepływa przez szereg jezior rynnowych (Brzeźno Duże, Kiernoz Mały, Kiernoz Wielki, Jezioro Łańskie, Ustrych), wśród których największym i najgłębszym jest Jezioro Łańskie. Łyna kilkakrotnie zmienia swój kierunek, przecina kilka ciągów moren czołowych, co wpływa na różnorodny charakter poszczególnych odcinków doliny^[3].

• W górnym biegu rzeka przepływa przez rezerwat przyrody Las Warmiński.
• Na rzece znajdują się elektrownie wodne.

Nazwę Łyna wprowadzono urzędowo w 1949 roku, zastępując poprzednią niemiecką nazwę rzeki – Alle^[4].

• Marózka
• Kwiela
• Kortówka
• Elma

• Wadąg
• Kirsna
• Symsarna
• Pisa Północna
• Guber
• Omet

• Olsztyn  Polska
• Dobre Miasto  Polska
• Lidzbark Warmiński  Polska
• Bartoszyce  Polska
• Sępopol  Polska
• Prawdinsk (Frydland)  Rosja
• Znamiensk (Welawa)  Rosja^[5]

• Rzeki w Polsce

• W. Kujawski: Łyna – Wadag;ilustrowany przewodnik po dawnej Warmii; Wydawnictwo QmiKa;Olsztyn ; 2013r; ISBN 978-83-92390-38-1.
• R. Trzmielewski: Szlak kajakowy Łyny i jej dopływów;Przewodnik;Wyd. Kartograficzne „Compas”, Olsztyn; 2011r; ISBN 978-83-76051-80-2.

• Łyna, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. V: Kutowa Wola – Malczyce, Warszawa 1884, s. 850 .