Żółwik malowany

Żółwik malowany

Chrysemys picta[1]
(Schneider, 1783)
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	zauropsydy
Rząd	żółwie
Podrząd	żółwie skrytoszyjne
Rodzina	żółwie błotne
Rodzaj	Chrysemys
Gatunek	żółwik malowany
Synonimy
Testudo picta Schneider, 1783[2] Hydrochelys picta — Wagler, 1821[2] Emys Picta — Duméril & Bibron, 1835[2] Trachemys picta — Lever, 2003[2]
Podgatunki[2]
Ch. p. picta (Schneider, 1783) Ch. p. bellii (Gray, 1831) Ch. p. marginata Agassiz, 1857
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]
najmniejszej troski
Zasięg występowania
czerwony: Ch. p. bellii pomarańczowy: Ch. p. marginata żółty: Ch. p. picta niebieski: Chrysemys dorsalis
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Żółwik malowany^[4][5][6], żółw malowany^[4] (Chrysemys picta) – gatunek gada z podrzędu żółwi skrytoszyjnych z rodziny żółwi błotnych (Emydidae).

Spotykany od południowej Kanady do północnego Meksyku^[7] (stan Chihuahua)^[2].

Obecnie zazwyczaj wymienia się trzy podgatunki żółwika malowanego^[2][8]:

• Ch. picta picta (Schneider, 1783)
• Ch. picta bellii (Gray, 1831)
• Ch. picta marginata Agassiz, 1857

Takson dorsalis, uznawany przez wielu autorów za czwarty podgatunek żółwika malowanego^[9], jest obecnie zwykle uznawany za osobny gatunek Chrysemys dorsalis^[8][10].

W zależności od podgatunku żółw ten osiąga od 18 do 25 cm długości. Pancerz ma raczej płaski, barwy zielonooliwkowej lub oliwkowej w różnych odcieniach (aż do czarnego). Na tym tle na karapaksie i głowie występują żółte lub pomarańczowe plamy. Rozróżnia się cztery układy tych plam.

Występuje w wodach stojących (jeziorach, stawach), a także w rzekach o powolnym nurcie. Preferuje spokojne zbiorniki wodne obficie porośnięte roślinnością. Podejmuje niedalekie wędrówki w okolicach zbiornika, często wygrzewa się na słońcu. Na północnych krańcach swojego zasięgu zimuje na dnie (zagrzebany w mule), co trwa 4–6 miesięcy. Jest odporny na zimowe spadki temperatury – może przeżyć nawet wtedy, gdy zamarznie ponad 50% wody pozakomórkowej w jego organizmie^[11].

Handel tym gatunkiem żółwia został zakazany na terenie Unii Europejskiej. Chrysemys picta został wymieniony w aneksie B Rozporządzenia Rady (WE) Nr 338/97 o handlu dzikimi zwierzętami, ponieważ masowo był sprowadzany na teren Unii Europejskiej w celach hodowlanych, co spowodowało zagrożenie dla rodzimych gatunków zamieszkujących teren Unii Europejskiej.

Gatunek uznany za inwazyjny na terenie Polski. Ujęty w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 9 września 2011 r. w sprawie listy roślin i zwierząt gatunków obcych, które w przypadku uwolnienia do środowiska przyrodniczego mogą zagrozić gatunkom rodzimym lub siedliskom przyrodniczym^[12]. W związku z tym, wwiezienie do Polski żółwia z tego gatunku wymaga zgody Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska, natomiast przetrzymywanie, hodowla, rozmnażanie, oferowanie do sprzedaży i zbywanie wymaga zgody Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska^[13].

• Darrell Senneke: Differentiating Painted Turtles (Chrysemys picta ssp). World Chelonian Trust. [dostęp 2008-10-19]. (ang.).