19 Batalion Saperów Ziemi Lęborskiej

19 Batalion Saperów (19 bsap) – samodzielny pododdział l Wojska Polskiego.

Batalion został sformowany w 1994 roku w Lęborku na bazie 18 batalionu saperów. Batalion 16 kwietnia 1996 roku przyjął nazwę wyróżniającą "Ziemi Lęborskiej" oraz przejął dziedzictwo i kontynuację tradycji: 19 batalionu saperów (1939 i 1944-1994), 58 batalionu saperów (1958-1963 i 1969-1977), 58 kompanii saperów (1963-1969) oraz 18 batalionu saperów (1977-1994)^[2]. 20 kwietnia 1996 roku jednostce został nadany sztandar, matką chrzestną została Jolanta Kwaśniewska, a ojcem chrzestnym wójt gminy Nowa Wieś – Marian Borek. W dniu wręczenia sztandaru po raz pierwszy zostały wręczone odznaki pamiątkowe batalionu^[3]. W ramach kolejnej przemiany w wojsku polskim 19 batalion saperów w 2001 roku został rozwiązany.
19 kwietnia 2016 roku grupa byłych żołnierzy 18 i 19 batalionu ufundowała tablice pamiątkową upamiętniającą istnienie jednostek saperskich w Lęborku.

• ppłk dypl. Henryk Dąbrowski
• ppłk Ireneusz Stosik
• ppłk Lech Zajda

Zastępca dowódcy

• ppłk Kazimierz Kordowski

Szef sztabu

• mjr Roman Wypasek
• mjr Jan Słonka

Żołnierze batalionu

• kpt. Zbigniew Kulczewski – szef służb technicznych
• por. Artur TARNOWSKI – dowódca kompanii drogowo-mostowej
• st. chor. szt. Kazimierz Kłos

Odznaka ma kształt krzyża kawalerskiego o srebrnych krawędziach z kulkami na końcach. Ramiona pokryte są czerwoną i czarną emalią. Na dolnym ramieniu krzyża numer jednostki 19. W centrum odznaki nałożony jest siedzący lew złoty z białą tarczą na piersi. Na tej okrągłej tarczy umieszczono złoty rysunek wybuchającej miny na tle kotwicy. Między ramionami krzyża srebrny wieniec laurowy. Odznaka o wymiarach 44 × 44 mm, wykonana została w pracowni grawerskiej Andrzeja Panasiuka w Warszawie.

• Zdzisław Barszczewski: Przywrócone życiu. Rozminowanie ziem Polski. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona, 1998. ISBN 83-11-08751-2.
• Franciszek Kaczmarski, Stanisław Soroka: Wojska inżynieryjne LWP w latach 1945-1979. Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej – Warszawa 1982. ISBN 83-11-06710-4
• Kazimierz Kozłowski: Pomorze zachodnie w latach 1945 - 20010. T. I. Szczecin: Uniwersytet Szczeciński, 2012. ISBN 978-83-7241-870-8.
• Ryszard Żuchowski: Sylwetki saperów. Następne pokolenie. Koszalin: Stowarzyszenie Saperów Polskich, 2009. ISBN 978-83-929870-0-0. Brak numerów stron w książce