|
5 złotych wzór 1934 Józef Piłsudski
5 złotych wzór 1934 Józef Piłsudski – moneta pięciozłotowa, bita w srebrze, wprowadzona do obiegu 5 grudnia 1934 r. rozporządzeniem Ministra Skarbu z dnia 24 listopada 1934 r. (Dz.U. z 1934 r. nr 105, poz. 939)[1], wycofana na podstawie rozporządzenia ministrów gospodarki, finansów i spraw wewnętrznych Rzeszy wydanego 22 listopada 1939 r. w okresie Generalnego Gubernatorstwa, według którego monety bite w srebrze w okresie II Rzeczypospolitej należało obowiązkowo wymieniać na pieniądze papierowe[2]. W niektórych opracowaniach z początku XXI w. jako data wprowadzenia pięciozłotówki do obiegu podawany był 14 grudnia 1934 r[3], jednak w późniejszych tego samego autora – 5 grudnia 1934 r[4]. Monetę bito z datami rocznymi: 1934–1936 oraz 1938[5]. AwersW centralnym punkcie umieszczono godło – orła w koronie, poniżej rok bicia, dookoła napis „RZECZPOSPOLITA POLSKA”, a na dole napis „5 ZŁOTYCH 5”[5]. RewersNa tej stronie monety umieszczono lewy profil marszałka Józefa Piłsudskiego, u dołu, z lewej strony, poniżej brody, herb Kościesza – znak Mennicy Państwowej w Warszawie, a wzdłuż obrzeża pod profilem słabo widoczne, niemal nieczytelne nazwisko projektanta[5]. NakładMonetę bito w srebrze próby 750, na krążku o średnicy 28 mm, masie 11 gramów, z rantem ząbkowanym, według projektu Stanisława Ostrowskiego w mennicy w Warszawie[5]. Nakłady monety w poszczególnych rocznikach przedstawiały się następująco[6]:
Nakład rocznika 1934 cytowany za literaturą tematu w rzeczywistości może być jednak mniejszy. W sprawozdaniach Mennicy Państwowej podano jedynie, że w roku 1934 wybito 7 060 000 sztuk trzech typów pięciozłotówek:
Częstość występowania na rynku kolekcjonerskim pięciozłotówki Polonia z 1934 roku może sugerować, że została ona wybita w większej liczbie egzemplarzy niż opisywane jest to dotychczas w katalogach, a to w konsekwencji oznaczałoby mniejszy nakład monety 5 złotych 1934 Józef Piłsudski[6]. OpisMoneta została wprowadzona do obiegu w sześćdziesiątą siódmą rocznicę urodzin marszałka Józefa Piłsudskiego[7]. Pięciozłotówkę bito na podstawie rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z 27 sierpnia 1932 r. o zmianie niektórych postanowień rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 5 listopada 1927 r., definiującego parametry monet: 2, 5, 10 złotych bitych w srebrze próby 750 i masie 2,2 grama przypadających na 1 złoty (Dz.U. z 1932 r. nr 74, poz. 668)[6]. Godło na monecie jest zgodne ze wzorem Godła Rzeczypospolitej Polskiej wprowadzonym 13 grudnia 1927 r. (Dz.U. z 1927 r. nr 115, poz. 980)[6]. Według identycznego wzoru były bite monety obiegowe 2 i 10 złotych[5]. W Mennicy Państwowej w Warszawie w 1988 r., z okazji 70. rocznicy odzyskania niepodległości, wybito, kwadratowe klipy pamiątkowe z monetą 5 złotych 1934 Józef Piłsudski, stylizowane w znacznym stopniu na przedwojennej klipie 10 złotych 1934 Józef Piłsudski-Orzeł Strzelecki. Klipy te wybito w srebrze próby 999 w dwóch wersjach, ze znakiem mennicy (MW) na rewersie i bez znaku, w nakładach 1250 oraz 2100 sztuk odpowiednio[8]. Wersje próbneWedług niektórych katalogów dla pięciozłotówki wzór 1934 nie istnieją żadne wersje próbne monety[9]. Nieliczne prace podają istnienie monety 5 złotych wzór 1934 Józef Piłsudski wybitej w nakładzie 100 sztuk stemplem polerowanym (lustrzanym)[6]. Zobacz też
Przypisy
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
