|
Adam Mahrburg
 Adam Mahrburg (ur. 6 sierpnia 1855 w Czykach, zm. 13 listopada 1913 w Warszawie) – polski filozof, psycholog, teoretyk nauki, pisarz i działacz pedagogiczny. ŻyciorysSyn Konstantego i Emilii z domu Jabłószewskiej. W Mińsku uczęszczał do szkoły średniej, którą ukończył w 1875 roku z odznaczeniem[1]. Od 1875 do 1881 odbywał studia na Wydziale Historyczno-Filozoficznym Uniwersytetu w Sankt Petersburgu, podczas których otrzymał na drugim roku złoty medal za pracę o Arystotelesie[2]. Po ukończeniu studiów pozostał w Sankt Petersburgu, nie mogąc jednak kontynuować pracy naukowej w wyniku sporu naukowego z jednym z profesorów, utrzymywał się z korepetycji oraz dorywczych prac naukowych i publicystycznych[2][3]. Od 1883 roku pracował w redakcji tygodnika „Kraj”. W 1886 roku otrzymał stypendium z Kasy im. Józefa Mianowskiego i w 1887 roku rozpoczął rozprawę doktorską na tamtejszym uniwersytecie pod kierunkiem Wilhelma Wundta[2]. Po ukończeniu uzyskaniu doktoratu i następnie habilitacji miał objąć katedrę psychologii na Uniwersytecie Jagiellońskim[3]. Jednakże spór naukowy ze środowiskiem Stańczyków oraz nie ukończenie rozprawy doktorskiej nie pozwoliły na realizację tych planów[2]. Od 1890 roku przebywał w Warszawie, prowadząc początkowo prywatne wykłady, następnie w ramach Uniwersytetu Latającego, w tym czasie również przekładał dzieła obce na język polski i publikował szkice, polemiki i recenzje w licznych czasopismach[2]. W wyniku denuncjacji przez Michała Radziwiłła, w dniu 23 grudnia 1899 został aresztowany wraz z innymi osobami związanymi z czytelnią Warszawskiego Towarzystwa Dobroczynności i osadzony w Cytadeli Warszawskiej, gdzie przybywał przez trzy miesiące[2]. Od 1905 był wykładowcą na Uniwersytecie dla Wszystkich i nauczycielem w Gimnazjum Chrzanowskiego. W latach 1906–1910 był wykładowcą psychologii na Wydziale Przyrodniczym Towarzystwa Kursów Naukowych w Warszawie[4]. Po 1907 roku trudne warunki życia i przepracowanie doprowadziły do pogorszenia stanu psychicznego[2]. Zmarł w 1913 roku w Warszawie[2]. Z zawartego w 1898 roku małżeństwa ze śpiewaczką Janiną z Wróblewskich (1875–1966) urodzili się syn Adam (1904–1981) oraz córki Jadwiga (1902–1943), Janina Chodorowska (1899–1964) i Wanda (1901–1971)[2]. Pochowany jest na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie w grobie rodzinnym[5] (kwatera 58-2-10)[6]. Dorobek naukowyZajmował się publicystyką popularnonaukową, filozofię sprowadził do teorii poznania nauk. Według Mahrburga pojęcia stworzone przez naukę są narzędziami myśli, które umożliwiają przewidywanie, porządkowanie zjawisk i skuteczne działanie, co określał stworzonym przez siebie terminem empiryzm relatywistyczny[2]. Wybrane prace
Przypisy
Bibliografia
Linki zewnętrzne
|
||||||||||||
.JPG)
.JPG){kind=small}
