Anna z Działyńskich Potocka
Anna z Działyńskich Potocka, (ur. 2 listopada 1846 w Kórniku, zm. 2 czerwca 1926 w Ociece) – polska właścicielka dóbr, działaczka społeczna i oświatowa. ŻyciorysNajmłodsza córka powstańca listopadowego i posła, właściciela Kórnika Adama Tytusa Działyńskiego (1796-1861) i Gryzeldy Celestyny z Zamoyskich h. Jelita (1804-1883), siostra powstańca styczniowego Jana Kantego (1828-1880) i Cecylii. Anna i Stanisław Potocki poznali się w Dreźnie. W lecie 1865 r. odbyły się ich zaręczyny, a 6 lutego 1866 r. ślub w Kórniku. Działaczka społeczna, współzałożycielka wraz z mężem hr. Stanisławem Potockim uzdrowiska Rymanów-Zdrój, które miało wziąć początek 16 sierpnia 1876 r., kiedy to podczas spaceru Anny Potockiej z dziećmi, jeden z synków Józef Marian Potocki, odkrył źródło lecznicze wody. Wspólnie z mężem założyła szkółkę rzeźbiarską dla chłopców (uczył się w niej m.in. późniejszy rzeźbiarz Stanisław Piątkiewicz), a następnie szkółkę koronkarską dla dziewcząt. Na jej prośbę został mianowany proboszczem w Miejscu Piastowym bł. ks. Bronisław Markiewicz. Wiosną 1874, w czasie epidemii cholery, Anna i Stanisław Potoccy opiekowali się chorymi. Była propagatorką zaprzestania importu do Galicji zagranicznych roślin i ziół leczniczych oraz umożliwienia zarobku w tej dziedzinie wytwórcom z polskiej wsi (prócz niej lobbował także dr Jan Stella-Sawicki)[1]. W 1869 otrzymała tytuł członka honorowego Polskiego Towarzystwa Pedagogicznego we Lwowie[2]. Autorka wydanych już po jej śmierci (w 1927) wspomnień pt. Mój pamiętnik, powtórnie wydanych przez Wydawnictwo Pax w latach 70. i krośnieńskie wydawnictwo „Ruthenus” w 1998. Pod koniec XIX wieku była właścicielką tabularną dóbr Polany, Posada Niżna, Rudawka Rymanowska, Rymanów, Tarnawka, Wulka[3], Posada Górna, Posada Dolna, Deszno, Wołtuszowa, Zawoje, Wisłoczek, Bidar, Bałucianka[4]. Ponadto posiadała Oleszyce (które otrzymała w dziale rodzinnym jako najmłodsza córka Tytusa Działyńskiego) oraz Rymanów (kontrakt kupna Rymanowa podpisała w 1872 r.). Przed 1880 r. Potoccy sprzedali klucz oleszycki Kazimierzowi Potulickiemu (1820-1880). Dzieci Anny Potockiej:
Mąż Anny – Stanisław Potocki ciężko zachorował i zmarł w Krakowie 21 stycznia 1884 w wieku 47 lat. Anna zmarła 2 czerwca 1926 w Ociece. W 2001 roku została obrana patronką Zespołu Szkół Publicznych w Posadzie Górnej[5]. W 2014 roku Parkowi Podworskiemu w Rymanowie nadano nazwę „Park im. Anny i Stanisława Potockich”[6]. Przypisy
Bibliografia
Linki zewnętrzne
|