AntypodyAntypody (gr. αντίποδες (antipodes) – „naprzeciw stopy”) – punkt na powierzchni Ziemi, który w stosunku do określonego punktu jest położony dokładnie po drugiej stronie planety[1], tj. na drugim końcu jej średnicy. Potocznie termin ten używany jest w szerszym znaczeniu i używany jest w stosunku do wszystkich obszarów na półkuli południowej. Termin ten pojawił się u Platona w dialogu Timajos 63a: Gdyby nawet była w środku wszechświata jakaś bryła zrównoważona, nie ruszyłaby się w żadnym kierunku ku obwodowi, dlatego że naokoło niej ze wszystkich stron wszystko jest podobne. A gdyby nawet ktoś obiegał naokoło niej po kole, to często by zajmował pozycje przeciwne, jak antypodowie, i tę samą część wszechświata nazywałby raz górą, raz dołem. Bo całość, jak mówimy w tej chwili, przecież jest kulista, więc nikt rozumny nie powie, że pewne jej miejsce to dół, a inne góra. (tłum. Władysław Witwicki) Przez analogię termin antypody jest stosowany również do innych planet. Wzór i przykładyAby ustalić gdzie znajdują się antypody danego miejsca należy najpierw znać jego współrzędne geograficzne. Antypody mają szerokość geograficzną o tej samej wartości liczbowej, ale przeciwnej półkuli (północna – południowa). Z kolei długość geograficzna antypodów ma wartość liczbową dopełniającą do 180°, również przeciwnej półkuli (wschodnia – zachodnia). Np. antypody Krakowa (50°N, 20°E), znajdują się w punkcie o współrzędnych geograficznych 50°S, 160°W – na Oceanie Spokojnym ok. 1400 km na wschód od najbliższego lądu – wyspy Rangatira/South East Island w archipelagu Wysp Chatham. Antypody miast (dokładne lub niemal dokładne) :
Miasta o populacji ≥ 1 mln – antypody w promieniu 100 km od centrum miasta:
FilmAntypodom został poświęcony film dokumentalny Niech żyją antypody! (¡Vivan las antípodas!, 2011, reż. Wiktor Kossakowski), który zawiera porównawcze reportaże z kilku przeciwległych miejsc na Ziemi (Szanghaj – Entre Ríos, Bajkał – Patagonia, Hiszpania – Nowa Zelandia, Botswana – Hawaje)[2]. Zobacz też
Przypisy
Linki zewnętrzne |