Batalion ON „Żnin”

Żniński Batalion Obrony Narodowej (batalion ON „Żnin”) – pododdział piechoty Wojska Polskiego II RP.

Batalion sformowany został wiosną 1939, w składzie Chełmińskiej Brygady ON, na podstawie etatu batalionu ON typ „S”.

Jednostką administracyjną i mobilizującą dla Żnińskiego batalionu ON był 62 pułk piechoty w Bydgoszczy.

W trakcie organizacji pododdziału zakładano, że wraz z Wągrowieckim i Bydgoskim batalionem ON utworzy Kujawską Brygadę ON. Dotychczasowa 3. kompania Kcyńskiego batalionu ON stacjonująca w Żninie została włączona do Żnińskiego batalionu ON, jako 1 kompania.

W kampanii wrześniowej jednostka walczyła w składzie 26 Dywizji Piechoty, a od 10 września w składzie Zgrupowania płk. Stanisława Siudy (Poznańska Brygada ON).

• dowódca – mjr Stanisław Wultański^[1][2][3]
• adiutant - ppor. rez. Stanisław Kuczkowski^[4]
• dowódca oddziału (plutonu łączności) - NN
• dowódca plutonu ppanc. - NN
• dowódca plutonu broni towarzyszącej - NN
• dowódca drużyny pionierów - NN
• dowódca 1 kompanii km „Żnin” – por. Julian Soleżyński^[5][6]
  • dowódca I plutonu strzeleckiego – ppor. rez. Henryk Kazimierz Lisiak^[5][7][8][9]
  • dowódca II plutonu strzeleckiego – ppor. rez. Marian Edward Ratajski^[10]
  • dowódca I plutonu km – NN
  • dowódca II plutonu km – ppor. rez. Alfons Joachimowski^[5][11]
  • szef kompanii – st. sierż. Marciniak^[5]
• dowódca 2 kompanii km „Rogowo” – por. rez. kontr. Czesław Pluciński^[12]
  • dowódca I plutonu strzeleckiego – NN
  • dowódca II plutonu strzeleckiego - ppor. rez. Leon Śniegocki^[13]
  • dowódca I plutonu km – ppor. rez. Władysław Kokocha^[14][15]
  • dowódca II plutonu km - NN
  • sierżant szef - NN
• dowódca 3 kompanii km „Janowiec” – kpt. Jan Mikołajczak^[16]
  • dowódca I plutonu strzeleckiego – ppor. rez. Walter August Wojciech Kurek^[17]
  • dowódca plutonu - ppor. rez. Bronisław Samulski^[18]
  • dowódca plutonu – ppor. rez. Henryk Woźniak^[19]
  • dowódca plutonu - plut. pchor. rez. Marian Gabriel Grobelny (prawdopodobnie)^[20]
  • sierżant szef - NN

Batalion sformowany jako typu „S” odpowiadał w uproszczeniu częściowo organizacji batalionu km i br. tow. wojska regularnego. Był najsilniejszym typem batalionu formowanym w strukturach ON. Przewidziany był do obrony umocnionego odcinka obrony w oparciu o fortyfikacje stałe lub polowe. Powinien etatowo liczyć: 4 oficerów zawodowych, 16 oficerów rezerwy, 9 podoficerów zawodowych 129 podoficerów rezerwy 386 szeregowców rezerwy. łącznie 545 żołnierzy. Etatowo przewidziano uzbrojenie: 50 pistoletów,264 karabinki, 186 karabinów, 18 ckm, 2 moździerze i 3 armaty ppanc.^[21].

Organizacja batalionu przewidywała:

• dowódca batalionu
• poczet dowódcy batalionu
• drużyna gospodarcza
• oddział (pluton) łączności
• drużyna pionierów,
• pluton broni towarzyszącej
• pluton przeciwpancerny
• trzy kompanie karabinów maszynowych w składzie:
  • dowódca kompanii
  • poczet dowódcy kompanii
  • drużyna gospodarcza
  • dwa plutony strzeleckie
  • dwa plutony karabinów maszynowych^[22].

• 18 ciężkich karabinów maszynowych^[23]
• 3 działka ppanc. 37 mm
• 2 moździerze 81 mm^[23]
• 186 karabinów^[23]
• 264 karabinki^[23]
• 50 pistoletów^[23]
• 10 rakietnic,
• prawdopodobnie też po mobilizacji do każdej kompanii dodano po 4 rkm wz. 15 Chauchat (po 2 na pluton strzelecki)^[24].

• Eligiusz Kwiatkowski: Żniński Batalion Obrony Narodowej 1939. Żnin: KRD s.j. Rajmund Karolak, Dariusz Zieliński, 2014. ISBN 978-83-63779-10-8.
• Tadeusz Böhm: Bataliony Obrony Narodowej w Wielkopolsce w latach 1936-1939 i ich rola w Kampanii Wrześniowej. Poznań: Sorus, 1996. ISBN 83-87133-01-9.
• KazimierzK. Pindel KazimierzK., Obrona narodowa 1937-1939, Warszawa: Wydaw. Ministerstwa Obrony Narodowej, 1979, ISBN 83-11-06301-X, OCLC 69279234 .
• Piotr Bauer, Bogusław Polak: Armia Poznan w wojnie obronnej 1939. Wydawn. Poznanskie, 1982. ISBN 83-210-0385-0.
• Waldemar Rezmer: Armia „Poznań” 1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1992. ISBN 83-11-07753-3.
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935-1939. Wydanie II poszerzone. Warszawa: Wydawnictwo Tetragon, 2021. ISBN 978-83-66687-09-7.