Brandenburgia (kraina historyczna)
Brandenburgia (niem. Brandenburg, dolnołuż. Bramborska, górnołuż. Braniborska, cz. Braniborsko) – kraina historyczna[1], położona między Odrą a Łabą. Obszar regionu jest tożsamy z Marchią Brandenburską[2] – państwem, istniejącym w latach 1157–1618. NazwaNazwa Brandenburgia pochodzi od niemieckiej nazwy stolicy słowiańskiego plemienia Stodoran – Brenny[c] (niem. Brandenburg), która została zdobyta w 1157 przez Albrechta Niedźwiedzia[3]. PołożenieRegion ten obecnie znajduje się w granicach dwóch państw:
Podział na regionyTak, jak w przypadku podziału Marchii Brandenburskiej na prowincje, tak Brandenburgia jako kraina historyczna dzieli się na te same mniejsze regiony:
HistoriaBrandenburgia pierwotnie była zasiedlona przez plemiona Słowian połabskich[1]. W X wieku tereny te zostały podbite przez plemiona germańskie[1]. W roku 948 król Otton I Wielki ustanowił niemiecką kontrolę nad, w większości słowiańskimi, mieszkańcami tych ziem i ustanowił biskupstwa w Havelbergu i Brandenburgu[2]. Po śmierci Ottona I wybuchło powstanie Słowian, w wyniku którego Niemcy utracili wtedy znaczną część zdobytych terenów i zmuszeni byli wycofać się za Łabę[2]. W połowie XII w. margrabia Marchii Północnej Albrecht Niedźwiedź z rodu Askańczyków walczył ze słowiańskim plemieniem Stodoran. W 1150 roku, w wyniku wieloletnich wypraw militarnych i innego rodzaju zabiegów, formalnie odziedziczył Brandenburgię po ostatnim władcy połabskim, Przybysławie[2]. W walkach z księciem Jaksą z Kopanicy zdobył w 1157 ostatecznie stolicę Stodoran i utworzył Marchię Brandenburską[2]. Nowo utworzone państwo było do 1320 dziedzicznym władztwem Askańczyków. Po śmierci tej dynastii, Brandenburgia na długo stała się przedmiotem sporów i wojen pomiędzy dynastiami Luksemburgów i Wittelsbachów[4]. W XIII w. margrabiowie brandenburscy, korzystając z rozbicia dzielnicowego Polski, zajęli w latach 1249–1250 ziemię lubuską. Następnie posunęli się wzdłuż dolnej Warty, zajmując ziemie leżące wzdłuż Warty, Noteci, Drawy i Gwdy między Pomorzem Zachodnim a Wielkopolską. Na ziemiach tych założyli Nową Marchię (w odróżnieniu od Marchii Średniej, między Łabą i Odrą, oraz Marchii Starej, za Łabą)[3]. Margrabiowie prowadzili systematyczną kolonizację, zakładając nowe miasta (m.in. Berlin, Frankfurt nad Odrą) i wsie oraz ściągając osadników z Niemiec. W latach 1373–1415 Brandenburgia wchodziła w skład krajów Korony Świętego Wacława[5]. Zobacz teżUwagi
Przypisy
|