Buck Clayton
Wilbur Dorsey Clayton, ps. „Buck” (ur. 12 listopada 1911 w Parsons, zm. 8 grudnia 1991 w Nowym Jorku)[1] – afroamerykański trębacz, aranżer i bandlider jazzowy. Laureat NEA Jazz Masters Award 1991[2]. ŻyciorysJego ojciec był muzykiem–amatorem związanym z miejscowym kościołem. Uczył sześcioletniego syna gry na fortepianie. Kiedy chłopiec został nastolatkiem, zaczął go uczyć gry na trąbce poprzez ćwiczenie gam. W wieku lat siedemnastu nauczanie przejął Bob Russell, trębacz z orkiestry jazzowej George’a E. Lee. W tym okresie został również absolwentem szkoły średniej. Mając dwadzieścia jeden lat, wyjechał do Los Angeles. Przez krótki czas był członkiem orkiestry Duke’a Ellingtona. Okazjonalnie współpracował też z innymi bandliderami. Jednocześnie wzbogacał warsztat instrumentalny, którego uczył go trębacz Mutt Carey, współinicjator odrodzenia jazzu nowoorleańskiego na Zachodnim Wybrzeżu u schyłku lat 40. Poznał także Louisa Armstronga, swojego pierwszego idola, który pokazał mu jak grać glissando na trąbce. Po pewnym czasie założył i prowadził zespół 14 Gentlemen from Harlem. W 1934 wyjechał na kontrakt do Szanghaju w czangkajszekowskich Chinach[3][1]. Zabrał ze sobą swoją zreorganizowaną orkiestrę pn. Buck Clayton and His Harlem Gentlemen[4]. W 1936 wrócił do Stanów Zjednoczonych i przyjął angaż do orkiestry Counta Basiego, grającej wówczas w Kansas City w stanie Missouri. Miał zastąpić „Hot Lips” Page’a[1]. Po przeniesieniu big-bandu do Nowego Jorku w 1937 jako sideman brał udział w sesjach nagraniowych Billie Holiday, Lestera Younga i Teddy’ego Wilsona[1]. W zespole Basiego pozostał do 1943, kiedy to otrzymał powołanie do U.S. Army[3]. W 1946 odszedł z wojska i zajął się aranżowaniem repertuaru dla orkiestr Basiego, Benny’ego Goodmana i Harry’ego Jamesa[1]. Przyłączył się także do muzyków skupionych wokół Normana Granza, występujących na koncertach Jazz at the Philharmonic. Wziął udział w pierwszym amerykańskim tournée JATP. Od września 1949 przez dziewięć miesięcy występował ze swoim zespołem we Francji. W 1953 powrócił do Europy. Koncertował z klarnecistą Mezzem Mezzrowem. Podczas wizyty we Włoszech ich zespół powiększył Frank Sinatra. W Stanach Zjednoczonych nadal kierował własnym zespołem i współpracował m.in. z pianistą Joe Bushkinem, klarnecistą Tonym Parentim i wokalistą Jimmym Rushingiem. W połowie lat 50. z inicjatywy producenta Johna Hammonda zrealizował dla wytwórni płytowej Columbia serię wybitnych nagrań pn. „Jam Session”[1]. Uczestniczyli w nich m.in. Rushing, trębacz Ruby Braff, puzonista Urbie Green oraz pianista Nat Pierce. W 1955 zagrał epizod w filmie fabularnym Opowieść o Bennym Goodmanie (The Benny Goodman Story), który wszedł na ekrany w lutym następnego roku[5]. W 1956 wystąpił na festiwalu w Newport, prowadząc grupę w składzie z Colemanem Hawkinsem i J.J. Johnsonem. W następnym roku na krótko powrócił do współpracy z Goodmanem, grając w jego big-bandzie w nowojorskim hotelu Waldorf Astoria. W 1958 wraz z Sidneyem Bechetem przybył z koncertami na Wystawę Światową w Brukseli[1]. Później przez ponad dekadę odbywał coroczne tournées po Europie. Jeszcze w 1959 pojawił się w muzycznym filmie dokumentalnym Jazz on a Summer’s Day, który jako „znaczący ze względów kulturalnych, historycznych i estetycznych” został wpisany na listę National Film Registry do przechowywania w Bibliotece Kongresu Stanów Zjednoczonych[6]. Obraz pokazywał fragmenty Newport Jazz Festival 1958. Również w 1959 dołączył do zespołu Eddie’ego Condona. Później nadal koncertował i sporo nagrywał m.in. ze starym kolegą z big-bandu Basiego Buddym Tate’em oraz Pee Wee Russellem. W 1964 powrócił do grupy Condona specjalnie na duże tournée po Japonii, Australii i Nowej Zelandii[1]. Rok później odbył trasę koncertową w Wielkiej Brytanii z puzonistą Vicem Dickersonem i wokalistą bluesowym Big Joe Turnerem. Towarzyszył im angielski trębacz Humphrey Littelton ze swoim zespołem. W Wielkiej Brytanii pojawiał się dość często, występując na festiwalach i nagrywając trzy płyty z Litteltonem[1]. W owym czasie zaczął mieć kłopoty ze zdrowiem. Dodatkowo w 1969 przeszedł operację wargi. Trzy lata później musiał zaprzestać gry na trąbce[2]. W 1977 jednak zagrał incydentalnie na sponsorowanym przez Departament Stanu tournée po Afryce[2]. Nie mogąc grać na trąbce, zajął się aranżowaniem muzyki oraz nauczaniem. W latach 80. wykładał w nowojorskim Hunter College[2]. W 1983 podczas europejskiej trasy koncertowej poprowadził orkiestrę złożoną z dawnych muzyków Counta Basiego[1]. Natomiast w 1987 stanął na czele własnego big-bandu, który wykonywał niemal wyłącznie jego kompozycje i aranżacje. Zmarł we śnie. Miał 80 lat. MałżeństwoW styczniu 1934 ożenił się z Darby, tancerką, z którą tuż po ślubie popłynęli do Chin[4]. Ceremonia odbyła się w The Paramount Studios w Los Angeles z udziałem Duke’a Ellingtona[4]. Wybrana dyskografia
Jako sideman
Zestawienie wg dat wydania płyt Autobiografia
UpamiętnienieW 1990 został wprowadzony do Panteonu Sław Bigbandów i Jazzu (The Big Band and Jazz Hall of Fame)[7]. Przypisy
Bibliografia
Kontrola autorytatywna (osoba): |