Bujanka czarna
Bujanka czarna[1] (Bombylella atra) – gatunek muchówki z rodziny bujankowatych i podrodziny Bombyliinae. Zamieszkuje krainę palearktyczną od Półwyspu Iberyjskiego po Syberię i Azję Środkową. TaksonomiaGatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1763 roku przez Giovanniego Antonia Scopoliego pod nazwą Bombylius ater. Lokalizacja typowa znajduje się w Słowenii[2]. W 1995 roku David J. Greathead umieścił go w rodzaju Bombylella oraz zsynonimizował z nim gatunek Bombylius lugubris[3]. MorfologiaMuchówka ta osiąga od 6 do 11 mm długości ciała o zwartej budowie[4]. Głowa jest dość mała, znacznie węższa od tułowia, w widoku bocznym mniej więcej trójkątna[5]. Wyposażona jest w długi, smukły, sterczący ku przodowi ryjek i dość krótkie głaszczki[5][4]. Owłosienie głowy jest czarne z białymi lub szarymi włoskami na twarzy i potylicy[4][1], rzadziej całkowicie czarne[4][3]. Oczy złożone u samic są szeroko rozstawione, u samców zaś są silnie zbliżone do siebie[4][1]. Omatidia w górnej połowie oczu samca są powiększone[4]. Czułki są wąsko rozstawione i mniej więcej tak długie jak głowa[5], ich ostatni człon jest u samca wąski, a u samicy nieco rozszerzony[4]. Owłosienie czułków jest bardzo gęste i szczotkowate[1]. Spodnią stronę czułków samicy porastają zwykle włoski czarne i szare[4], rzadziej tylko czarne[4][3]. Tułów jest krótki i szeroki[5], czarny i głównie czarno owłosiony; białe lub białożółte włoski obecne są na śródpleczu, a u samicy także w kępkach na pteropleurach[4]. Skrzydła mają wyraźnie przyciemnioną, jasnobrunatną część nasadową oraz częściowo przednią krawędź; przyciemnienie to obejmuje komórki podstawowe radialną i medialną w całości lub pozostawia ich wierzchołkowe części przejrzystymi[4][3]. Odnóża ubarwione są całkiem czarno[4][1]. Odwłok jest krótki i szeroki[5]. Na wierzchu tergitów od drugiego do piątego występują kępki białych włosków, na ich bokach zaś kępki dłuższych włosków czarnych; kępki te mogą się jednak wycierać[4][1]. U samicy domieszka białych włosków widoczna jest również na sternitach. Pokładełko uzbrojone jest w kolce i porośnięte brunatnożółtymi włoskami[4]. Ekologia i występowanieOwad ciepłolubny[4]. Zasiedla suche i otwarte stanowiska, preferując te o wapiennym podłożu, w tym murawy kserotermiczne[1]. Osobniki dorosłe aktywne są od kwietnia lub maja do lipca. Odwiedzają kwiaty celem żerowania na nektarze[4][1]. Larwy są parazytoidami żądłówek[1]. Gatunek palearktyczny[5]. W Europie znany jest z Hiszpanii, Francji, Belgii, Niemiec, Szwajcarii, Austrii, Włoch, Malty, Estonii, Łotwy, Litwy, Polski, Czech, Słowacji, Węgier, Białorusi, Ukrainy, Rumunii, Bułgarii, Słowenii, Chorwacji, Bośni i Hercegowiny, Serbii, Albanii, Macedonii Północnej, Grecji oraz europejskiej części Rosji. Ponadto podawany jest z Syberii, Turcji, Gruzji, Armenii, Azerbejdżanu, Syrii, Libanu, Izraela, Egiptu, Arabii Saudyjskiej, Kuwejtu, Zjednoczonych Emiratów Arabskich, Omanu, Kazachstanu, Turkmenistanu, Uzbekistanu, Tadżykistanu, Kirgistanu oraz Iranu[2]. W Polsce jest owadem rzadko spotykanym[1]. Przypisy
|