Cerkiew św. Michała Archanioła w Ruskim Potoku

Cerkiew św. Michała Archanioła

Pravoslávny chrám svätého archanjela Michala

nr rej. 709-144/1
cerkiew filialna
Państwo	Słowacja
Kraj	preszowski
Miejscowość	Ruský Potok
Wyznanie	prawosławne
Kościół	Kościół Prawosławny Czech i Słowacji
Parafia	Wniebowstąpienia Pańskiego w Ruskim Potoku
Wezwanie	św. Michała Archanioła
Wspomnienie liturgiczne	8/21 listopada
Historia Data zakończenia budowy 1740 Aktualne przeznaczenie czynna świątynia prawosławna – nabożeństwa sporadycznie Poprzednie wyznanie greckokatolickie
Dane świątyni Świątynia • materiał bud. • drewno Wieża kościelna • liczba wież 1 Kopuła • liczba kopuł 2 Liczba ikonostasów 1 Dzwonnica • typ dzwonnicy wolnostojąca
Położenie na mapie kraju preszowskiego Ruský Potok, cerkiew
Położenie na mapie Słowacji Ruský Potok, cerkiew
49°01′44,7″N 22°24′38,8″E/49,029083 22,410778
Multimedia w Wikimedia Commons

Cerkiew św. Michała Archanioła – prawosławna cerkiew filialna w Ruskim Potoku. Należy do parafii Wniebowstąpienia Pańskiego w tejże miejscowości, w archidekanacie dla powiatów: Humenné i Snina^[1] w eparchii preszowskiej Kościoła Prawosławnego Czech i Słowacji.

Cerkiew powstała w unikatowym typie cerkwi karpackich charakterystycznym dla okolic Sniny i razem z dzwonnicą i ogrodzeniem posiadją status Narodowego Zabytku Kultury^[2].

Cerkiew została zbudowana w 1740 jako świątynia greckokatolicka. W latach pięćdziesiątych XX wieku została zamieniona na prawosławną, później wróciła w ręce grekokatolików by ponownie od 2000 r. przejść w użytkowanie prawosławnych. W latach 1933 i 1960 restaurowano ikonostas.

Jest to cerkiew drewniana o konstrukcji zrębowej, orientowana, posadowiona na kamiennych fundamentach. Budowla trójdzielna: do zamkniętego trójbocznie prezbiterium przylega szersza nawa z babińcem. Na zrębie babińca posadowiona słupowa wieża o prostych ścianach zwieńczona cebulastym hełmem z metalowym krzyżem. Dach jednokalenicowy nad prezbiterium zwieńczony cebulastą kopułką. W połowie wysokości ścian cerkiew obiega dodatkowy daszek okapowy wsparty na rzeźbionych rysiach. Obiekt pokryty gontem.

• 
  Widok ogólny
• 
  Wieża nad babińcem
• 
  Widok od strony zachodniej

Wewnątrz nad prezbiterium i nawą niepełne zrębowe przekrycia uzupełnione stropami płaskimi. Stropy płaskie w babińcu. W prezbiterium barokowy ołtarz główny z ikoną Pietá z połowy XVIII wieku z malowanym tabernakulum. Kompletny czteropiętrowy ikonostas barokowy z XVIII wieku z patronalną ikoną Soboru św. Michała Archanioła zajmuje nie tylko całą przestrzeń między prezbiterium i nawą, ale fragment ścian nawy. Zachowały się także księgi liturgiczne z XVII wieku.

Obok cerkwi drewniana dzwonnica zbudowana w 1956 z trzema dzwonami przeniesionymi z wieży świątyni^[3]. Zbudowana na rzucie kwadratu, zwieńczona gontowym dachem namiotowym. Cerkiew otacza ogrodzenie kamienno-drewniane z dwiema bramkami z daszkami gontowymi.

• 
  Elewacja boczna
• 
  Dzwonnica
• 
  Widok od wschodu

Cerkiew jest obiektem szlaku turystycznego:

Szlaki piesze

• Szlak Ikon: Uličské Krivé – Sedlo pod Veżonu (500m) – Ruský Potok (443m) – Sedlo pod Kyćerou (660m) – Topoľa, pomnik Alesandra Duchnovića (393m)^[4].

• Magdalena i Artur Michniewscy, Marta Duda, Cerkwie drewniane Karpat. Polska i Słowacja, Wydawnictwo Rewasz, Pruszków, 2003, str. 285–286 ISBN 83-89188-08-2

• Położenie na słowackiej mapie turystycznej