|
Colin Falkland Gray
Colin Falkland Gray (ur. 9 listopada 1914 w Christchurch, zm. 1 sierpnia 1995 w Porirua) – nowozelandzki lotnik, czołowy nowozelandzki as myśliwski okresu II wojny światowej. ŻyciorysMłodośćColin Falkland Gray urodził się 9 listopada 1914 w Christchurch w Nowej Zelandii jako syn inżyniera elektryka. Do szkoły uczęszczał na Wyspie Północnej jak i w rodzimym Christchurch. w 1933 zatrudnił się jako magazynier w spółce Dalgety and Company. W 1937 wraz ze swoim bliźniakiem Kenem próbował wstąpić do Royal Air Force. Ken został przyjęty, Colina odrzucono z powodów zdrowotnych[1]. Drugie podejście również zakończyło się niepowodzeniem z tego samego powodu. Aby poprawić kondycję fizyczną zajął się wypasaniem owiec. W końcu, za trzecim razem, na początku 1939 został przyjęty do RAF i wysłany do Anglii. Początkowe szkolenie odbył w Hatfiled, następnie został skierowany do No. 11 Flying Training School. W październiku 1939 został mianowany podporucznikiem (pilot officer). II wojna światowaW listopadzie 1939 otrzymał przydział do 54 dywizjonu wyposażonego w myśliwce Spitfire, stacjonującego w Hornchurch[1]. Podczas dziwnej wojny brał udział w patrolach nad kanałem La Manche. Śmierć jego brata, Kena, 1 maja 1940 wpłynęła na jego morale[1]. 24 maja w swoim pierwszym starciu z wrogiem zgłosił 2 prawdopodobne zestrzelenia, następnego dnia odniósł wspólne zwycięstwo nad Bf 109 niedaleko Gravelines, lecz Niemcy zdołali uszkodzić jego Spitfira. Z wielkim trudem opanował nurkowanie spowodowane uszkodzeniem lotki, zniszczone zostały również: wskaźnik prędkości, klapy, karabiny maszynowe oraz klapy[2]. Mimo tak rozległych uszkodzeń, Gray bezpiecznie wylądował w Hornchurch[1]. 13 lipca, po długim pościgu na niskim pułapie, strącił Bf 109 nad Calais[3]. 54 dywizjon brał udział w bitwie o Anglię z zadaniem obrony Londynu. 24 lipca Gray zestrzelił Bf 109 którego pilot ratował się skokiem ze spadochronem, Gray podał przez radio jego pozycję lecz niemiecki lotnik nie przeżył[4]. 15 sierpnia otrzymał Distinguished Flying Cross, następnego dnia powiększył swoje konto o dwa kolejne messerschmitty. 24 sierpnia jego eskadra została zaatakowana niedaleko Manston przez myśliwce z I./JG 54, Gray zestrzelił oberleutnanta Heinricha Helda[5]. Tydzień później jego ofiarą padł Bf 109 z 6./JG 3[6] lub 9./JG 26[7]. We wrześniu Gray zgłosił 14 zwycięstw a jego dywizjon został przeniesiony na północ na odpoczynek i uzupełnić straty. 23 października otrzymał awans na porucznika (flying officer)[8]. Służył krótko w 43 dywizjonie, następnie powrócił do swojej jednostki. Jego kolejnym przydziałem był 1 dywizjon[9]. W sierpniu 1941 został awansowany do stopnia kapitana (flight lieutenant)[10], po czym pełnił funkcję dowódcy w 616 dywizjonie. W lutym 1942 otrzymał skierowanie do sztabu 9 Grupy Lotniczej[1]. Do latania bojowego wrócił we wrześniu 1942, otrzymał awans na majora (squadron leader) i objął dowództwo nad 64 dywizjonem. Pod koniec roku został wysłany na śródziemnomorski teatr działań[1], najpierw do 333 Grupy[9] a w styczniu 1943 do dowództwa 81 dywizjonu stacjonującego w Algierii, który jako pierwszy w Afryce otrzymał Spitfiry Mk. IX. Podczas służby w osiemdziesiątym pierwszym, Gray zestrzelił 8 samolotów[1] i został odznaczony Distinguished Service Order[9]. 1 czerwca 1943 otrzymał promocję na stopień podpułkownika (wing commander) i został dowódcą 322 skrzydła na Malcie. W swojej nowej jednostce strącił pięć wrogich maszyn, a dwa ostatnie zwycięstwa uzyskał 25 lipca 1943 nad Ju 52[1]. Pod koniec września 1943 powrócił do Anglii na odpoczynek od lotów bojowych[1]. Następnie wrócił do 9 Grupy[9], w sierpniu 1944 został mianowany dowódcą skrzydła w Lympne z którym wykonywał misje nad Francją i Holandią. Po wojniePo zakończeniu działań wojennych Gray wrócił do Nowej Zelandii gdzie, od lipca 1945 do marca 1946, służył w Royal New Zealand Air Force[9]. Odwołany do Anglii, pracował w ministerstwie lotnictwa (Air Ministry) do 1949[9], później został przeniesiony do Waszyngtonu gdzie służył jako oficer łącznikowy z Połączonymi Siłami Stanów Zjednoczonych (Joint Services Mission United States)[1]. W 1954, po przeszkoleniu na odrzutowcach Gloster Meteor, objął na dwa lata, dowództwo bazy RAF w Church Fenton[9]. 1 stycznia 1955 został awansowany do stopnia pułkownika (group captain)[11], jego kolejnym stanowiskiem była służba w sztabie RAF na Dalekim Wschodzie w Singapurze. W 1959 otrzymał swój ostatni przydział, wrócił do pracy w ministerstwie lotnictwa, a w 1961 zakończył służbę w RAF[9]. Gray wrócił do Nowej Zelandii i podjął pracę jako dyrektor personalny w firmie Unilever w której pracował do 1979. Spisał swoje wspomnienia w książce Spitfire Patrol wydanej w 1990. Zmarł 1 sierpnia 1995 w Porirua[1]. Przypisy
Bibliografia
|
||||||||||||||||||||||||
