Departament Inżynierii Ministerstwa Spraw Wojskowych

Departament Inżynierii Ministerstwa Spraw Wojskowych – organ pracy ministra spraw wojskowych właściwy w sprawach wojsk saperskich Wojska Polskiego II RP.

Po zakończeniu wojny polsko bolszewickiej przystąpiono do demobilizacji armii i przejścia wojska na stopę pokojową. W wyniku nowej organizacji z dotychczasowej Sekcji Inżynierii i Saperów Departamentu II Wojsk Technicznych oraz likwidowanego Departamentu VIII Budownictwa powstał Departament V Inżynierii i Saperów.

Departament zajmował się następującymi zagadnieniami:

• opracowywanie projektów organizacji, etatów oraz dyslokacji wojsk saperskich,
• określanie stanów osobowych, uzbrojenia i zaopatrzenia materiałowo technicznego,
• zagadnienia mobilizacji i demobilizacji,
• wyszkolenie oddziałów saperskich,
• nadzór nad szkolnictwem saperskim,
• opracowanie regulaminów, instrukcji, prowadzeniem badań naukowych i studiów nad rozwojem saperów,
• ewidencja oficerów,
• sporządzanie budżetu.

Skład departamentu

• szef departamentu - płk / gen. bryg. Mieczysław Dąbkowski (1921 - VI 1926)
• zastępca szefa departamentu - płk inż. Wacław Abramowski (cz.p.o. szefa departamentu od I 1925^[1])
• wydział ogólnoorganizacyjny – ppłk Mieczysław Wężyk
• wydział techniczny - urzędnik wojskowy inż. Konstanty Haller
• wydział zaopatrzenia - kpt. Wacław Szwykowski
• inspektor służby inżynierii - płk inż. Maciej Radziukinas (od grudnia 1924 – płk inż. Józef Płoszko^[2])
• inspektor saperów - ppłk Hugon Griebsch, płk Zygmunt Nawratil
• referat budowlany
• referat szkoleniowy

23 czerwca 1925 w wyniku połączenia dotychczasowego Departamentu V Inżynierii i Saperów z Departamentem VI Wojsk Technicznych powstał Departament V Wojsk Technicznych Ministerstwa Spraw Wojskowych.

19 maja 1927 Minister Spraw Wojskowych, marszałek Polski Józef Piłsudski zniósł numerację departamentów, a dla dotychczasowego Departamentu V ustalił nazwę „Departament Inżynierii”^[3].

17 września 1927 generał dywizji Daniel Konarzewski w zastępstwie Ministra Spraw Wojskowych rozkazem B.Og.Org. 8114/Org. zatwierdził tymczasową organizację i składy osobowe Departamentu Inżynierii i centralnych zakładów inżynierii. Reorganizacja departamentu i centralnych zakładów inżynierii miała być przeprowadzona do 15 października 1927.

Skład osobowy Departamentu Inżynierii

• szef departamentu – płk Jan Skoryna
• Wydział Ogólny
• Wydział Fortyfikacyjny
• Wydział Saperów
• Wydział Łączności
• Wydział Broni Pancernej
• Samodzielny Referat Rachunkowo-Budżetowy

Ogółem departament liczył 80 oficerów (3 generałów, 59 oficerów sztabowych broni, 13 oficerów młodszych broni, 5 oficerów administracyjnych), 4 podoficerów zawodowych i nadterminowych, 80 szeregowców (osobistych ordynansów) i 51 urzędników cywilnych^[4].

31 stycznia 1929 na bazie wydziałów utworzono:

• Szefostwo Saperów,
• Szefostwo Łączności,
• Szefostwo Broni Pancernych,
• Departament Zaopatrzenia Inżynierii.

• TadeuszT. Böhm TadeuszT., Z dziejów naczelnych władz wojskowych II Rzeczypospolitej. Organizacja i kompetencje Ministerstwa Spraw Wojskowych w latach 1918-1939, Warszawa: Wydawnictwo „Bellona”, 1994, ISBN 83-11-08368-1, OCLC 749724324 . Brak numerów stron w książce
• Zdzisław Józef. Cutter: Saperzy II Rzeczypospolitej. Warszawa [etc.]: Pat, 2005. ISBN 83-921881-3-6.
• Zdzisław Józef. Cutter: Polskie wojska saperskie w 1939 : organizacja, wyposażenie, mobilizacja i działania wojenne. Częstochowa: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej, 2003. ISBN 83-7098-834-2.
• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2022-01-19].