Dokos

Dokos
	; Położenie Dokos
Kontynent	Europa
Państwo	Grecja
Akwen	Morze Egejskie
Populacja (2011); • liczba ludności	; 18
	Położenie na mapie Grecji Dokos
	37°19′59″N 23°19′16″E/37,333056 23,321111
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Informacje w Wikipodróżach

Dokos (gr. Δοκός, tłum. na pol. „promień”^[2]) – niewielka grecka wyspa położona w archipelagu Wysp Sarońskich; niedaleko Hydry, oddzielona a od Peloponezu cieśniną. Jedyne zabudowania na wyspie to latarnia morska i ruiny bizantyjskiej fortecy.

Leży w administracji zdecentralizowanej Attyka, w regionie Attyka, w jednostce regionalnej Wyspy, w gminie Hydra.

W 2011 roku wyspę zamieszkiwało 18 osób.

Geografia

Dokos należy do archipelagu Wysp Sarońskich. Wyspa położona jest niedaleko Hydry a od Peloponezu oddziela ją cieśnina. Wyspa jest skalista, z ograniczoną liczbą źródeł wody pitnej^[3]. Na wyspie znajduje się latarnia morska^[2] oraz ruiny bizantyjskiej fortecy z VII wieku^[4]^[5].

Na Dokos można dostać się promem z wyspy Spetses.

Historia

Nazwa wyspy Dokos pochodzi od nazwiska armatorów z Hydry, do których wyspa należała pod koniec XVIII wieku^[3]. W okresie antyku wyspa nazywana była „Aperopia”^[3].

Wyspa była zamieszkana od końca neolitu, a liczba mieszkańców zwiększyła się w okresie kultury helladzkiej wraz z rozwojem handlu morskiego^[3]. Z uwagi na swoje strategiczne położenie geograficzne – u wejścia do Zatoki Argolidzkiej, przy szlaku do wybrzeży Argolidy i Lakonii – w czasach wojny wyspa służyła jako forteca^[3]. Podczas wojny narodowo-wyzwoleńczej w 1821 roku wyspa wykorzystywana była jako baza morska dla floty hydryckiej^[3]. Po odzyskaniu niepodległości przez Grecję w 1830 roku wyspa kilkakrotnie przechodziła w posiadanie różnych rodzin hydryckich^[3]. Współcześnie wyspa wykorzystywana jest do wypasu owiec^[3].

Podczas gdy w 2001 roku wyspę zamieszkiwały 43 osoby, głównie prawosławni mnisi oraz pasterze owiec^[2], w 2011 wyspa miała 18 mieszkańców^[1].

Latarnia morska

Kamienna latarnia morska została wzniesiona na zachodnim brzegu Dokos w 1923 roku^[2].

Dane techniczne

Wysokość wieży: 9 m^[2]
Charakterystyka światła: przerywane, co 12 sekund światło czerwone i białe^[2]
Zasięg nominalny światła białego: 9,7 km^[2]
Zasięg nominalny światła czerwonego: 6,5 km^[2]
Zmieniacz dwupozycyjny z dwoma żarówkami zasilany jest energią z czterech paneli słonecznych^[2]

Archeologia podmorska

W 1975 roku u zachodnich wybrzeży Dokos Peter Throckmorton (1929–1990) odkrył na dnie morza pozostałości cargo antycznego statku^[2]^[6]^[7]. Podwodne badania archeologiczne znaleziska były prowadzone przez Grecki Instytut Archeologii Podwodnej (gr. Ινστιτούτο Εναλίων Αρχαιολογικών Ερευνών) w latach 1989–92 pod kierownictwem Jeorjosa Papatanasopulosa^[8]^[3].

Pozostałości cargo statku znajdują się na głębokości od 8 do 26 metrów^[6] a ich wiek szacowany jest na ok. 2200 rok p.n.e.^[2] Statek przewoził różnorodne naczynia ceramiczne, najprawdopodobniej z warsztatów w Argolidzie z przeznaczeniem dla mieszkańców okolicznych wysp^[3]. Znalezisko obejmuje ponad 500 rozmaitych naczyń^[3], m.in. dzbanów, amfor, mis, kubków czy naczyń typu askos^[6].

Jest to najstarszy znany „wrak” statku na Morzu Egejskim^[2], a według Greckiego Instytutu Archeologii Podwodnej najstarszy znany „wrak” statku na świecie^[3]. Ponieważ do dziś nie odnaleziono żadnego drewna, występują wątpliwości czy znalezisko można w ogóle określać mianem wraku^[6].

Przypisy

↑ ^a ^b ELSTAT: Απογραφή Πληθυσμού - Κατοικιών 2011. ΜΟΝΙΜΟΣ Πληθυσμός. [dostęp 2015-09-05]. (gr.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l Elinor De Wire, Dolores Reyes-Pergioudakis: The Lighthouses of Greece. Pineapple Press Inc, 2010, s. 76. ISBN 978-1-56164-452-0. [dostęp 2015-09-05]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l Hellenic Institute of Marine Archaeology: Dokos, The oldest shipwreck in the World, 2200 BC. [dostęp 2015-09-05]. (ang.).
↑ Dana Facaros, Michael Pauls: The Greek Islands. New Holland Publishers, 2007, s. 117. ISBN 978-1-86011-325-3. [dostęp 2015-09-05]. (ang.).
↑ Florin Curta: The Edinburgh History of the Greeks, C. 500 to 1050: The Early Middle Ages. Edinburgh University Press, 2011, s. 97-98. ISBN 978-0-7486-3809-3. [dostęp 2015-09-05]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d Shelley Wachsmann: Seagoing Ships and Seamanship in the Bronze Age Levant. Texas A&M University Press, 2008, s. 205. ISBN 978-1-60344-080-6. [dostęp 2015-09-05]. (ang.).
↑ Glenn Fowler. Peter Throckmorton, Archeologist Of Ancient Shipwrecks, Dies at 61. „The New York Times”, 1990-06-11. (ang.).
↑ Hellenic Institute of Marine Archaeology: H.I.M.A. Hellenic Institute of Marine Archaeology. [dostęp 2015-09-05]. (ang.).

[excel-1] ELSTAT: Απογραφή Πληθυσμού - Κατοικιών 2011. ΜΟΝΙΜΟΣ Πληθυσμός. [dostęp 2015-09-05]. (gr.).

[Wire76-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l Elinor De Wire, Dolores Reyes-Pergioudakis: The Lighthouses of Greece. Pineapple Press Inc, 2010, s. 76. ISBN 978-1-56164-452-0. [dostęp 2015-09-05]. (ang.).

[ienae-3] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l Hellenic Institute of Marine Archaeology: Dokos, The oldest shipwreck in the World, 2200 BC. [dostęp 2015-09-05]. (ang.).

[Facaros117-4] Dana Facaros, Michael Pauls: The Greek Islands. New Holland Publishers, 2007, s. 117. ISBN 978-1-86011-325-3. [dostęp 2015-09-05]. (ang.).

[Curta97-5] Florin Curta: The Edinburgh History of the Greeks, C. 500 to 1050: The Early Middle Ages. Edinburgh University Press, 2011, s. 97-98. ISBN 978-0-7486-3809-3. [dostęp 2015-09-05]. (ang.).

[Wachsmann205-6] Shelley Wachsmann: Seagoing Ships and Seamanship in the Bronze Age Levant. Texas A&M University Press, 2008, s. 205. ISBN 978-1-60344-080-6. [dostęp 2015-09-05]. (ang.).

[NYT-7] Glenn Fowler. Peter Throckmorton, Archeologist Of Ancient Shipwrecks, Dies at 61. „The New York Times”, 1990-06-11. (ang.).

[ienae2-8] Hellenic Institute of Marine Archaeology: H.I.M.A. Hellenic Institute of Marine Archaeology. [dostęp 2015-09-05]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]