Dorota Stalińska
Data i miejsce urodzenia
1 czerwca 1953 Gdańsk
Zawód
aktorka
Lata aktywności
od 1974
Odznaczenia
Dorota Janina Stalińska (ur. 1 czerwca 1953 w Gdańsku ) – polska aktorka teatralna i filmowa , samorządowiec .
Życiorys
Jest córką prof. Janusza Stalińskiego , rektora Politechniki Gdańskiej , i Karoliny z domu Bochniewicz (1920–1979)[1] . Absolwentka III Liceum Ogólnokształcącego im. Bohaterów Westerplatte w Gdańsku (rocznik 1972)[2] . W 1976 ukończyła Wydział Aktorski PWST w Warszawie . W latach 1976–1981 grała w „Teatrze na Woli” . Na wielkim ekranie zadebiutowała występem w filmie Człowiek z marmuru (1976), zagrała także główną rolę w Bez miłości (1980). W 2001 odcisnęła dłoń na Promenadzie Gwiazd w Międzyzdrojach . Wydała trzy tomiki wierszy: Pożyczone natchnienie , Niewierny czas i Agape .
Jej zdjęcie w 1984 pojawiło się na okładce wrześniowego wydania tygodnika „Newsweek ”[3] . Fotografia ilustrowała artykuł o światowej popularności fitnessu ; fotoreportaż z Polski przygotował Chris Niedenthal , a jedno ze zdjęć z tej sesji – Doroty Stalińskiej skaczącej na skakance na tle warszawskiego blokowiska – ze względu na walory reporterskie umieszczono na okładce[4] .
Była żoną aktora Krzysztofa Kołbasiuka . Ma syna Pawła (ur. 21 maja 1989 w Warszawie), z którym mieszka w Milanówku .
Działalność polityczna i społeczna
W latach 1994–1998 zasiadała w Radzie Miasta Milanówka, była też radną Sejmiku Samorządowego Województwa Warszawskiego [5] . W 2014 została radną Sejmiku Województwa Mazowieckiego z ramienia Polskiego Stronnictwa Ludowego . W 2015 z listy tej partii bez powodzenia kandydowała do Sejmu . W 2018 nie została ponownie wybrana do sejmiku. W 2019 objęła mandat jako kolejna osoba z listy, zastępując wybraną do Sejmu Bożenę Żelazowską [6] . W 2023 startowała do Sejmu z listy Trzeciej Drogi , nie uzyskując mandatu[7] . W 2024 uzyskała reelekcję w wyborach do Sejmiku Województwa Mazowieckiego[8] . W tym samym roku bez powodzenia kandydowała do Parlamentu Europejskiego [9] .
W 2001 założyła Fundację Doroty Stalińskiej „Nadzieja”, która promuje bezpieczeństwo poparte posiadaniem odblasków. Organizuje i propaguje akcje i inicjatywy związane z szeroko rozumianym bezpieczeństwem w ruchu drogowym[10] .
Filmografia
Seksolatki (1971 ) – dziewczyna
Najważniejszy dzień życia (1974 ) – Jolanta Jordan (odc. 5. Telefon )
Człowiek z marmuru (1976 ) – fotoreporterka
Niedzielne dzieci (1976 ) – koleżanka Jolanty Górki
Ślad na ziemi (serial telewizyjny , 1978 ) – Dzidka (odc. 4. Wysoki komin )
Roman i Magda (1978 ) – Majka, koleżanka Magdy ze studiów
Wesela nie będzie (1978 ) – Krystyna, koleżanka Małgosi
...droga daleka przed nami... (1979 ) – funkcjonariuszka gestapo
Bez miłości (1980 ) – Ewa Bracka
Białe tango (serial telewizyjny, 1981 ) – Teresa (Ewa)[11]
Debiutantka (1981 ) – Ewa Orzechowska
Miłość ci wszystko wybaczy (1981 ) – Hanka Ordonówna
Wahadełko (1981 ) – Laskowska, pani z Komitetu Wojewódzkiego
Krzyk (1982 ) – Marianna „Perełka”
Lata dwudzieste... lata trzydzieste... (1983 ) – Hanka Ordonówna
Seksmisja (1984 ) – reporterka tv
Ga, ga. Chwała bohaterom (1985 ) – dojrzała prostytutka
Dziewczęta z Nowolipek (1985 ) – Helena, kuzynka Mossakowskich
Temida (serial telewizyjny, 1985 ) – prostytutka Rączka (odc. 2. Powrót po śmierć )
07 zgłoś się (serial telewizyjny, 1985 ) – Dorota Stalińska, aktorka[12]
Wyrównanie rachunku /Pay off (1987 )
Dekalog III (1988 ) – pracownica PKP jeżdżąca na deskorolce
Hanna's War (1988 ) – Maritza
Męskie sprawy (1988 ) – prostytutka Róża
Havet Stiger (1990 ) – Wanda
Historia niemoralna (1990 ) – Ewa, aktorka
Ferdydurke (30 Door Key , 1991 ) – Młodziakowa
Bar „Atlantic” (serial telewizyjny, 1996 ) – matka Jacusia (odc. 11. Próba )
Eukaliptus (2001 ) – prostytutka Sheila
Na dobre i na złe (serial telewizyjny, 2002 ) – Lucyna, weterynarz[13]
M jak miłość (serial telewizyjny, 2003 –2004 ) – właścicielka fundacji (odc. 207, 216)
Niania (serial telewizyjny, 2006 ) – nauczycielka Euzebia Trefl (odc. 26)
Ryś (2007 ) – Kura, sprzątaczka w banku
Piksele (2009 ) – tłumaczka
Milczenie jest złotem (2011 ) – choreoterapeutka Zofia
Świat Walerego (2013 ) – Genia
Obywatel (2014 ) – pani poseł
Kolekcja sukienek (2016 ) – Anna
Przystanek do nieba (2016) – Adela, dyrektorka domu spokojnej starości
Kontrola (od 2020 ) – sąsiadka Marysia
Koniec świata, czyli kogel-mogel 4 (2022 ) – mama Marleny
Poskromienie złośnicy (2022) – Maryla
Chłopi (2023 ) - Jagustynka
Moje stare (2023)[14]
Poskromienie złośnicy 2 czyli wiele hałasu o nic (2023) – Maryla
Uwierz w Mikołaja (2023) – Jagoda
Baby boom, czyli kogel-mogel 5 (2024 ) – Honorata, matka Marleny
Stalińska w monodramie Żmija
Spektakle Teatru TV
Hotel pod Poległym Alpinistą (1976) – Brune
Oni (1983) – Spika
Grzechotka (1988) – Diana
Na szkle malowane (1994) – Diabeł
Złoty chłopak (1994) – Lorna
Farsa z ograniczoną odpowiedzialnością (1995) – Maryśka
Gwiazdy i los człowieka (2001) – Biełowa
Polski dubbing
Odznaczenia
Nagrody i wyróżnienia
nagroda rektora PWST w Warszawie za twórcze osiągnięcia w pierwszych dwóch latach pracy w teatrze (1978)
Nagroda na XIII Ogólnopolskim Festiwalu Teatrów Jednego Aktora w Toruniu za monodram Żmija (1978)
Nagroda na XIV Ogólnopolskim Festiwalu Teatrów Jednego Aktora w Toruniu za monodram Utracona cześć Katarzyny Blum według Heinricha Bolla (1979)
I miejsce w Przeglądzie Piosenki Aktorsko-Literackiej we Wrocławiu (1979)
Brązowe Lwy Gdańskie na 7. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdańsku za najlepszą główną rolę kobiecą w filmie Bez miłości w reż. Barbary Sass (1980)
Nagroda im. Zbyszka Cybulskiego za najlepszy debiut (1981)
wyróżnienie CAALA i wyróżnienie CIDALC na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w San Sebastián za rolę w filmie Krzyk (1983)
Jantar'83 - nagroda XI Koszalińskich Spotkań Filmowych „Młodzi i Film” - za najlepszą rolę żeńską w filmie Krzyk w reżyserii Barbary Sass (1983)
Brązowe Lwy Gdańskie na 9. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdańsku za najlepszą główną rolę kobiecą w filmie Krzyk (1984)
„Złota Kaczka” - nagoroda miesięcznika „Film” w kategorii: najlepsza aktorka za rok 1983 (1984)
Nominacja do nagrody za najlepszą główną rolę kobiecą na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych za film Historia niemoralna (1990)
„Złota Kaczka” - nagoroda miesięcznika „Film” w kategorii: najlepsza aktorka za rok 1990 (1991)
„Srebrny As” - nagroda za monodram Zgaga przyznana przez Polish Promotion Corporation (1996)
„Wielki Ukłon” - nagroda na Międzynarodowym Festiwalu Kina Autorskiego - Quest Europe w Zielonej Górze (2014)
Nagroda Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury za całokształt pracy artystycznej (2018)[16]
Wyróżnienie Lubuskiego Lata Filmowego w Łagowie za rolę w filmie Moje stare (2023)
Nagroda firmy „dr Irena Eris” na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni za "najodważniejsze spojrzenie" - w filmie Moje stare (2023)
Nagroda aktorska Festiwalu Filmu i Sztuki „Dwa Brzegi” w Kazimierzu Dolnym za rolę w filmie Moje stare (2024)
„Klaps 2024” - nagroda na 10. Festiwalu Filmu, Teatru i Książki „Kozzi Film Festiwal” w Zielonej Górze za wybitne osiągnięcia artystyczne w dziedzinie filmu, ze szczególnym uwzględnieniem roli Jagustynki w filmie Chłopi w reżyserii DK Welchman, Hugh Welchman (2024)[17]
Przypisy
↑ Iwona I. Brandt Iwona I. , Wywiad z Januszem Stefanem Pawłowskim [online], 1944.pl, 27 lipca 2019 [dostęp 2020-07-21] .
↑ Diamentowa lista absolwentów [online], topolowka.pl [dostęp 2024-11-03] [zarchiwizowane z adresu 2017-03-01] .
↑ Dorota Stalińska była gwiazdą kina. Po latach przerwy powróci na ekrany [online], plejada.pl [dostęp 2024-04-23] .
↑ Chris Niedenthal: Zawód: fotograf . Warszawa: Marginesy, 2011, s. 327. ISBN 978-83-928431-9-1 .
↑ Dorota Stalińska , [w:] Kto jest kim w Polsce , edycja IV, Warszawa 2001, s. 884; Sejmik z premierem , „Życie Warszawy ” z 19 lipca 1994, s. 13.
↑ Elżbieta E. Ludwikowska Elżbieta E. , Znana aktorka radną [online], naszamlawa.pl, 20 listopada 2019 [dostęp 2019-11-24] .
↑ Wybory 2023. Pawłowska, Cymański, Korwin-Mikke, Dziambor, Girzyński, Wypij, Gill-Piątek. Długa lista znanych nazwisk poza Sejmem [online], tvn24.pl, 17 października 2023 [dostęp 2023-10-22] (pol. ) .
↑ Wybory Samorządowe 7 kwietnia 2024 [online], wybory.gov.pl [dostęp 2024-05-07] .
↑ Wybory do Parlamentu Europejskiego 9 czerwca 2024 [online], wybory.gov.pl [dostęp 2024-06-10] .
↑ Fundacja Doroty Stalińskiej NADZIEJA [online] [dostęp 2024-12-14] .strona główna serwisu
↑ (odc. 2. Na pół etatu , odc. 3. Klucz , odc. 4. Choroba serca i odc. 8. Oferta )
↑ (odc. 21. Przerwany urlop )
↑ (odc. 126. Ludzki weterynarz )
↑ Moje stare . [dostęp 2024-11-19].
↑ Lista laureatów Medalu Zasłużony Kulturze Gloria Artis [online], Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego [dostęp 2024-12-14] (pol. ) .
↑ Laureaci Nagrody Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury [online], Gdańsk - oficjalny portal miasta [dostęp 2024-12-14] .
↑ Zielona Góra. Klapsy 10(13). KOZZI Film Festiwalu rozdane [online], Encyklopedia teatru polskiego [dostęp 2024-12-14] .
Linki zewnętrzne
1974–1980
1981–1990
1991–2000
2001–2010
2011–2020
2021–2030
Identyfikatory zewnętrzne: