|
Doruchów
Doruchów – wieś w Polsce, położona w województwie wielkopolskim, w powiecie ostrzeszowskim, w gminie Doruchów[4][5], przy drodze wojewódzkiej nr 450 między Grabowem nad Prosną a Wieruszowem. Siedziba gminy Doruchów. W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Doruchów. Położona jest w Kotlinie Grabowskiej, ok. 11 km na wschód od Ostrzeszowa i ok. 35 km na południe od Ostrowa Wielkopolskiego. Druga pod względem liczby mieszkańców miejscowość powiatu ostrzeszowskiego. Nie posiada praw miejskich Integralne części wsi
NazwaW 1295 w kronice łacińskiej Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis miejscowość wymieniona jest jako villa Doruchowo[6]. Miejscowość historycznie należy do ziemi wieluńskiej. Ma metrykę średniowieczną i istniała od przełomu XIII I XIV wieku. Wymieniona została w 1305 w dokumencie zapisanym w języku łacińskim jako Doruchowo[7]. HistoriaPierwsza wzmianka o Doruchowie pochodzi z 1213. Była wsią szlachecką. W 1415 odnotowana jako własność Mikołaja z Kępna. W XV i XIV wieku istniały tutaj huty żelaza, do których dostarczano rudę żelaza wydobywaną m.in. w okolicznym Wyszanowie[7]. Do XIX wieku znajdował się tu ośrodek hutnictwa żelaza na lokalną skalę, a do 1852 we wsi czynna była kopalnia wapienia. Podczas Powstania wielkopolskiego we wsi przebywał sztab Frontu Południowego, w ramach którego walczył 11 Pułk Strzelców Wielkopolskich, dowodzony przez Stanisława Thiela. W Doruchowie urodził się Teofil Wolicki, arcybiskup poznańsko-gnieźnieński, a w sąsiednim Tokarzewie jeden z najznamienitszych polskich geografów, profesor Zbyszko Chojnicki. Proces czarownicW odległości ok. 1 km od miejscowości znajduje się wzgórze zwane „Wzgórzem Czarownic”. Według anonimowej relacji, podpisanej X.A.R., a opublikowanej w roku 1835[8], na tym wzgórzu w roku 1775, miano spalić na stosie 11 kobiet, a 3 dalsze miały wcześniej zginąć w trakcie tortur. Kobiety te zostały oskarżone o rzucanie czarów na dziedziczkę i utrzymywanie kontaktów z diabłami[9]. Janusz Tazbir uważa, że opis procesu i kaźni mógł być literackim dziełem Konstantego Majeranowskiego.
Według artykułu B. Szymańskiego w Archiwum Akt Dawnych w Ostrzeszowie miano znaleźć dokument z roku 1783, według którego wójt i ławnicy z Grabowa nad Prosną zostali usunięci z urzędów za to, że wezwani przez dziedzica z Doruchowa skazali na spalenie na stosie 6 kobiet uznanych za czarownice[9]. Szymański nie podaje jednak źródła tej wiadomości. Ewa Danowska miała podać, że w Bibliotece Naukowej PAU i PAN w Krakowie wśród materiałów po Kazimierzu Dobrowolskim znaleziono dokument liczący kilka kart. Dokument, a dokładnie ekstrakt (wypis) z ksiąg miejskich ostrzeszowskich, pierwotnie miał się znajdować w krakowskim Archiwum Akt Dawnych w zbiorze rodziny Skórzewskich. Opisuje on sam proces domniemanych czarownic, przeprowadzony w 1762 w Ostrzeszowie. Dotyczył czterech kobiet: Marianny Przybyłowej, Łucji Malchrowej, Elżbiety Bartkowej i Agnieszki Pierdoliny, oskarżonych o szkodzienie na zdrowiu miejscowym dziedzicom. Sprawę do sądu wnieśli właściciele wsi Doruchów, Wiktoria z Wiesiołowskich i Eustachy Skórzewscy. Przesłuchanie podejrzanych kobiet lub wydanie na nie wyroku nastąpiło 24 marca 1762. Na śmierć na stosie (ustawionym na granicy dóbr Doruchowa) skazano trzy z nich[11]. W roku 1776 Sejm znosząc karę śmierci za uprawianie czarów[12] nie wspomniał w uchwale o tym rzekomo głośnym wydarzeniu, brak też o nim wzmianki w ówczesnej prasie czy pamiętnikach[13]. Zabytki
Ludzie związani z DoruchowemW latach 1914-18 administrował majątkiem Doruchów Leon Prebisz – polski historyk sztuki, prawnik[14]. Zobacz teżPrzypisy
Bibliografia
Linki zewnętrzne
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
_2016_ID_653855.jpg)
