|
Douglas Haig
Douglas Haig (ur. 19 czerwca 1861 w Edynburgu, zm. 29 stycznia 1928 w Londynie) – pierwszy hrabia (earl) Haig, generał brytyjski, później marszałek polny, dowódca Brytyjskich Sił Ekspedycyjnych w trakcie I wojny światowej, realizator kontrowersyjnego sposobu prowadzenia wojny, oskarżany m.in. o nadmierne szafowanie życiem żołnierzy i szukanie przełamania frontu za wszelką cenę, co kończyło się dla Ententy ogromnymi stratami. ŻyciorysUrodził się w zamożnej rodzinie producentów whisky[2]. W 1895 ukończył z wyróżnieniem Królewską Akademię Wojskową w Sandhurst i został żołnierzem 7. pułku huzarów. Uczestniczył w wyprawie brytyjskiej 1898 do Sudanu pod dowództwem Horatio Kitchenera mającej na celu stłumienie powstania Mahdiego. Walczył m.in. w bitwie pod Omdurmanem, która doprowadziła do upadku powstania. W 1899 dostał stanowisko szefa sztabu generała Johna Frencha w Afryce Południowej, osobiście dowodził również w wielu bitwach II wojnie burskiej toczonej w latach 1899–1902. W jej ostatnim okresie kierował akcjami antypartyzanckimi. Potem odbywał służbę w Indiach i powołano go do Ministerstwa Wojny w Londynie, gdzie został szefem szkolenia wojskowego i współpracownikiem ministra wojny Richarda Haldane’a w sprawach reorganizacji i reformy wyposażenia wojsk, które niebawem musiały wziąć udział w I wojnie światowej. Po wybuchu wojny Haig w 1914 przybył do Francji na stanowisku dowódcy I Korpusu, który w 1915 przeobraził się w I Armię. Podczas I wojny światowej, w grudniu 1915 r. zastąpił Johna Frencha na stanowisku dowódcy Brytyjskiego Korpusu Ekspedycyjnego. Poprzedzone to było wysłaniem do króla Jerzego V listu z obawami, że John French ma zbyt wielkie problemy z dowodzeniem Brytyjskimi Siłami Ekspedycyjnymi. Haig był wieloletnim przyjacielem Jerzego V[2], jednocześnie pozostając w stałym konflikcie z ministrem wojny i premierem Davidem Lloydem George'em. O ile Haig widział wygraną I wojny jedynie na Zachodzie, to George optował za przeprowadzeniem oskrzydlającego natarcia z Bliskiego Wschodu ze względu na zastój w Europie. Haig wzbudzał wówczas kontrowersje sprzeciwiając się prowadzeniu wojny pozycyjnej. Jego taktyka opierała się na wyeliminowaniu jak największej liczby Niemców[2], mimo że również straty armii brytyjskiej były ogromne. Douglas Haig uczestniczył w bitwie nad Sommą w 1916 i bitwie pod Passchendaele w 1917 (znanej także jako „trzecia bitwa pod Ypres”). Ta pierwsza przyniosła pyrrusowe zwycięstwo aliantom, z kolei po tej drugiej zarówno alianci, jak i Niemcy ogłosili zwycięstwo, chociaż de facto pozostała ona nierozstrzygnięta. Straty po stronie aliantów wynosiły w obu tych bitwach w sumie prawie 950 000, jednak mimo to premier David Lloyd George nie potrafił zastąpić Haiga innym głównodowodzącym[3]. Zdecydował się jednak wstrzymać wysyłkę nowych oddziałów na front, przez co wiosną 1918 rozpoczęła się ostateczna niemiecka ofensywa dowodzona przez Ericha Ludendorffa usiłującego rozdzielić armie Wielkiej Brytanii i Francji w marcu 1918. Tym razem Haig i Lloyd George podjęli współpracę[3], doprowadzając do uzyskania stanowiska dowódcy naczelnych wojsk sprzymierzonych przez Ferdinanda Focha, obawiali się bowiem, że szef armii francuskiej – marszałek Philippe Pétain – skupi się na obronie francuskiej stolicy – Paryża. Ten czynnik oraz wsparcie ze strony oddziałów amerykańskich i dużej liczby czołgów brytyjskich sprawiły, że linia frontu nie przesunęła się, a alianci odnieśli zwycięstwo. Po zakończeniu I wojny został w 1919 uhonorowany tytułem szlacheckim. Założył organizację kombatancką Legion Brytyjski i doprowadził do inauguracji zbiórki finansowej w każdą rocznicę zawieszenia broni na fundusz charytatywny własnego imienia, który istnieje do dziś[3]. Awanse
Przypisy
Bibliografia
Kontrola autorytatywna (osoba):
|
||||||||||||||||||||||||||
