Fizyk naukowiec bada i wyjaśnia zjawiska oraz procesy zachodzące we Wszechświecie, od mikroświata po kosmos[2]. Prowadzi badania naukowe, których celem jest poznanie podstawowych praw fizyki i stosowanie wyników tych badań w praktyce, na przykład przy konstruowaniu urządzeń. Fizyk odkrywa związki i zależności między zdarzeniami i zjawiskami fizycznymi oraz opisuje je za pomocą aparatu matematycznego[1][3][4].
Fizyk nauczyciel prowadzi zajęcia z uczniami lub studentami, przekazując im wiedzę z zakresu praw fizyki[1][2].
Fizycy zatrudnieni przez wyższe uczelnie często łączą obie funkcje – naukowca i dydaktyka[2]. Docelowym miejscem pracy fizyka są uczelnie i szkoły, laboratoria i placówki badawcze oraz przemysł[1].
Zróżnicowanie
Główne specjalności fizyków to:
fizyka doświadczalna – domeną fizyki doświadczalnej są głównie obserwacje i eksperymenty. Przed przystąpieniem do eksperymentów fizyk doświadczalny musi skonstruować i zbudować stanowisko pomiarowe. Wyniki doświadczeń mogą inspirować formułowanie teorii fizycznych, które są następnie akceptowane lub nie, w oparciu o obserwacje i eksperymenty[4].
fizyka teoretyczna – domeną fizyki teoretycznej jest twórcze myślenie i wnioskowanie indukcyjne. Fizyk teoretyk poszukuje prawidłowości ukrytych w danych doświadczalnych, formułuje na ich podstawie wnioski, hipotezy, uogólnienia, nowe pojęcia i idee, modele i teorie, prawa i zasady;
fizyka matematyczna – odpowiada na pytania matematyczne postawione przez teorie fizyczne, np. rozwiązuje ich równania.
Niektórzy fizycy działali na więcej niż jednym z tych frontów; przykłady to:
Do pracy w zawodzie fizyka zwykle wymagane jest wykształcenie wyższe w obszarze fizyki. Zdarzają się jednak fizycy bez takiego dyplomu, wykształceni w innych dziedzinach jak Roger Penrose (matematyka) i Michał Heller (filozofia); fizycy z tej grupy również bywają wybitni – w 2020 roku Penrose został noblistą. Studia z fizyki prowadzą zarówno uniwersytety, jak i politechniki[3]; w Polsce w latach 20. XXI wieku było to kilkanaście uczelni:
Najwyższym wyróżnieniem naukowym dla fizyka jest Nagroda Nobla w dziedzinie fizyki[18], przyznawana corocznie od 1901 roku, przez Królewską Szwedzką Akademię Nauk, za „najważniejsze odkrycie lub wynalazek w dziedzinie fizyki”[19]. Istnieją też dziesiątki innych nagrody dla fizyków; między innymi, według daty pierwszego przyznania:
Terminem „fizyk” (z łac. physicus) określano w Polsce i w Niemczech od średniowiecza do drugiej połowy XIX wieku „lekarza miejskiego lub powiatowego” (pol. „fizyk miejski”, niem. Stadtphysicus)[potrzebny przypis].
