Frank Marshall (szachista)
Frank James Marshall (ur. 10 sierpnia 1877 w Nowym Jorku, zm. 9 września 1944 w Jersey City) – amerykański szachista, wieloletni mistrz USA w szachach (w latach 1909 – 1936), uczestnik meczu o mistrzostwo świata z Emanuelem Laskerem[1]. ŻyciorysMarshall od ósmego roku życia mieszkał w Montrealu. Poznał zasady gry w szachy w wieku dziesięciu lat, jako trzynastolatek był jednym z najlepszych szachistów w Montrealu. W 1904 roku wygrał turniej o mistrzostwo Stanów Zjednoczonych, lecz nie przyjął tytułu mistrza, ponieważ ówczesny mistrz USA Harry Pillsbury nie brał udziału w turnieju. Nie przyjął tytułu również po śmierci Pillsbury'ego w 1906 roku, został mistrzem USA po wygraniu turnieju w 1909 roku. Od początku dwudziestego wieku Marshall był zapraszany do udziału w prestiżowych turniejach szachowej elity. W 1904 roku odniósł pierwszy wielki sukces, wygrywając w doskonałym stylu turniej Cambridge Springs w Pensylwanii. Wyprzedził wówczas Dawida Janowskiego i mistrza świata Emanuela Laskera aż o dwa punkty, zremisował tylko cztery partie, wygrywając jedenaście pozostałych[2]. W 1907 roku rozegrał mecz o tytuł mistrza świata z Laskerem. Mecz trwał ponad trzy miesiące. Rywale jeździli po USA i grali po kilka partii w Nowym Jorku, Filadelfii, Waszyngtonie, Baltimore, Chicago i Memphis. Lasker pokonał młodszego amerykańskiego mistrza bez porażki, wygrywając osiem i remisując siedem partii[3]. W 1909 roku Marshall zgodził się rozegrać mecz z młodym kubańskim szachistą José Raúlem Capablanką. Mecz w Nowym Jorku nieoczekiwanie zakończył się klęską Marshalla (+1 -8 =14). Marshall został promotorem Capablanki, starając się usilnie o udział Kubańczyka w prestiżowym turnieju w San Sebastian, do którego zaproszono wyłącznie uznanych mistrzów. Capablanka zaproszenie otrzymał, głównie dzięki staraniom Marshalla. Turniej, który odbył się w 1911 roku, był jednym z najsilniejszych w historii i zakończył się spektakularnym zwycięstwem Capablanki. Marshall zajął czwarte miejsce, wyprzedzony także przez Akibę Rubinsteina i Milana Vidmara[4]. W późniejszych turniejach Marshall wielokrotnie spotykał się z Capablanką, lecz tylko raz wygrał turniej z jego udziałem, w Hawanie w 1913 roku. W 1914 roku brał udział w słynnym turnieju w Petersburgu i wraz z Laskerem, Capablanką, Aleksandrem Alechinem i Siegbertem Tarraschem został uhonorowany przez cara Mikołaja II tytułem arcymistrza. W latach 1930–1937 Marshall uczestniczył w pięciu olimpiadach szachowych, czterokrotnie zajmując pierwsze miejsce w klasyfikacji drużynowej[5]. W 1933 roku zdobył złoty medal w klasyfikacji indywidualnej na drugiej szachownicy. Marshall pozostał niepokonanym mistrzem USA przez 29 lat, aż do 1936 roku[6], kiedy to Amerykańska Federacja Szachowa zorganizowała mistrzowski turniej, wygrany przez Samuela Reshevsky'ego. Według retrospektywnego systemu rankingowego Chessmetrics, najwyżej sklasyfikowany był w sierpniu 1913, zajmował wówczas 2. miejsce (za Akibą Rubinsteinem) na świecie[7]. W 1915 Marshall ze swoimi przyjaciółmi szachistami założył w Nowym Jorku Marshall Chess Club, który działa do dziś[8]. Kilka wariantów otwarć szachowych nosi nazwę pochodzącą od nazwiska Marshalla. Najbardziej znanym wariantem jest atak Marshalla w partii hiszpańskiej: Marshall pracował nad tym wariantem głównie w celu pokonania Capablanki w partii hiszpańskiej. Tak zwana obrona Marshalla (1.d4 d5 2.c4 Sf6) spotykana jest rzadko. Przypisy
Bibliografia
Linki zewnętrzne
|