GR 8
GR 8 (czyli Gibson Reaves 8, znana też jako UGC 8091, DDO 155 lub Galaktyka Odcisk Stopy) – karłowata galaktyka nieregularna w gwiazdozbiorze Panny. Prawdopodobnie należy do Grupy Lokalnej. Galaktyka po raz pierwszy została sfotografowana w wyniku przeglądu nieba w poszukiwaniu supernowych prowadzonego w latach 1946-1947 i 1951 pod przewodnictwem C. D. Shane'a w Obserwatorium Licka. Shane zauważył kilka obiektów mgławicowych o anormalnie niskich jasnościach powierzchniowych. Podejrzewał, że mogą to być galaktyki karłowate podobne do znanych już obiektów z Grupy Lokalnej. Gibson Reaves zbadał zdjęcia i odkrył kilka galaktyk należących do Gromady w Pannie. Utworzył też ich katalog, nazwany od jego nazwiska Gibson Reaves, w skrócie GR[5]. Kilka lat później inny astronom z Obserwatorium Licka przy użyciu 120-calowego teleskopu ku własnemu zdumieniu zaobserwował pojedyncze gwiazdy GR 8. Wynikało z tego, że galaktyka musi znajdować się stosunkowo blisko Ziemi, w odległości mniejszej nawet niż sąsiadująca z Grupą Lokalną grupa galaktyk M81. Było więc bardzo prawdopodobne, że GR 8 jest członkiem Grupy Lokalnej. Przez wiele lat bezskutecznie poszukiwano w niej cefeid. Ostatecznie przynależność do Grupy Lokalnej została ustalona poprzez pomiar jej prędkości radialnej. Paul Hodge obliczył, że wynosi ona około +181 km/s. Oszacował też odległość galaktyki na 1,5 – 5 milionów lat świetlnych[6]. Późniejsze badania zawęziły ten przedział do 3 – 5 mln. Pomimo tego w The Sky Catalog 2000.0 znajduje się przypuszczenie, że GR 8 jest członkiem Gromady w Pannie o osobliwie niskim przesunięciu ku czerwieni. Nowsze katalogi (jak np. Katalog Pobliskich Galaktyk Brenta Tully'ego) przyjmują jednak, że galaktyka należy do Grupy Lokalnej. Ostatecznie w 1995 Eline Tolstoy odkryła w galaktyce pojedynczą cefeidę wraz z pięcioma czerwonymi, długookresowymi gwiazdami zmiennymi (najprawdopodobniej mirydami). Dzięki cefeidzie udało się wyznaczyć dokładniej odległość GR 8. Wyniosła ona około 7,3 mln lat świetlnych[7]. Wartość ta zwiększyła się nieco po pomiarach satelity Hipparcos z 1997 (do 7,9 mln ly). GR 8 umiejscawia się obecnie na granicy Grupy Lokalnej, a kwestia jej do niej przynależności pozostaje otwarta. Przypisy
Linki zewnętrzne
|