Galaktyka Południowy Wiatraczek (zwana inaczej Messier 83, M83 lub NGC 5236) – duża galaktyka spiralna z poprzeczką[5] (SAB(s)c), zwrócona płaszczyzną dysku w naszą stronę[6]. Jej poprzeczka jest utworzona z gwiazd i gazu[7]. Znajduje się w konstelacji Hydry w odległości około 14,7 milionów lat świetlnych. Została odkryta w 1751[8] lub 1752[9] roku przez Nicolasa de Lacaille. Średnica galaktyki wynosi około 40 000 lat świetlnych[10]. Galaktyka ta należy do grupy galaktyk M83 i jest jedną z jej głównych galaktyk.
W Polsce widoczna wiosną i latem. Odnajdziemy ją w końcowym odcinku ogona Hydry, około 5° pod linią łączącą gwiazdy trzeciej wielkości γ i π Hydrae[9] (na granicy z Centaurem)[7].
Jest to galaktyka gwiazdotwórcza[5]. Jej nazwa pochodzi od ramion uformowanych z obłoków gazowych, które kształtem przypominają wiatrak. Jest to jedna z najbliżej położonych i najjaśniejszych galaktyk spiralnych spoza Grupy Lokalnej Galaktyk[6]. Jest na tyle jasna, że można ją zaobserwować przez lornetkę. Ma niewielkie jasne jądro i ślady poprzeczki, podobnie jak nasza Galaktyka. Galaktyka Południowy Wiatraczek została zaobserwowana już w połowie XVIII wieku, lecz dopiero znacznie później zorientowano się, że jest to obiekt bliźniaczo podobny do naszej Drogi Mlecznej (a więc do niej nie należący).
W centrum M83 odkryto intrygujący podwójny pierścień wokół jądra[15]. Jądro galaktyki również jest podwójne – oprócz supermasywnej czarnej dziury znajduje się tu okrążający ją asymetryczny dysk złożony z gwiazd, sprawiający wrażenie drugiego jądra[14].
