Grand opéra

Grand opéra (fr. "wielka opera"), opera heroiczna – odmiana gatunkowa opery, która wykształciła się we Francji i była efektem połączenia doświadczeń dwóch dominujących w XVIII wieku szkół operowych: francuskiej (tragédie lyrique) oraz włoskiej (opera seria). Pierwszym artystą, który umiał je skutecznie zsyntetyzować był Wolfgang Amadeus Mozart^[1].

Charakteryzowała się wystawnością i sensacyjnością historyczną. Związana była z mentalnością mieszczańską, z bezpośredniością. Charakteryzują ją malownicze sceny, zaskakujące zwroty akcji, jaskrawe kontrasty w zestawieniach scen zbiorowych, pojawiają się hasła narodowe.

Cała akcja opery, wątki i konsekwencje znajdują się w tragicznym rozwiązaniu.

Bohaterów nie można sklasyfikować. Postać jest najpierw opisywana, umieszczana w środowisku, w którym działa.

Grand opéra była rozumiana jako sztuka integralna, w duchu syntezy sztuk. Stosowano układ 5-aktowy. Środki muzyczne: recytatywy accompagnato, arie, cavatiny, medytacje, modlitwy (odpowiednik monologu w dramacie romantycznym), romanse, ballady, liczne partie chóralne.

Pisana była na wielkie zespoły z użyciem nowych instrumentów. Kompozytorzy stosowali motywy przewodnie, charakterystyczne tematy scalające dzieło. W każdej operze pojawiała się wstawka baletowa.

Jej najwybitniejszymi twórcami byli Giacomo Meyerbeer, Daniel Auber, Jacques Fromental Halévy.