Gruczoły snu zimowego

Gruczoły snu zimowego, tkanka tłuszczowa brunatna, tłuszcz brunatny – rodzaj silnie unaczynionej i unerwionej tkanki tłuszczowej o brunatnym zabarwieniu, utworzony z wielopęcherzykowych komórek tłuszczowych, zawierającej wiele kropelek tłuszczu o różnej wielkości.

Tkanka tłuszczowa brunatna jest tkanką charakterystyczną dla ssaków. Występuje u prawie wszystkich noworodków. U gatunków hibernujących (stąd nazwa gruczoły snu zimowego) występuje w dużych ilościach i pozostaje przez całe życie. U zwierząt tych jest gromadzona jesienią. U ludzi pojawia się w ostatnich dwóch miesiącach życia płodowego, w rozwiniętej postaci występuje w okresie niemowlęcym, następnie powoli zanika.

Brunatne zabarwienie jest efektem nagromadzenia znacznej liczby mitochondriów^[1]. Główną funkcją gruczołów snu zimowego jest szybkie wytworzenie ciepła podczas przebudzeń ze stanu hibernacji. Tłuszcz brunatny bardzo szybko się spala i dostarcza dużych ilości energii do organizmu, co jest konieczne do szybkiego podniesienia temperatury ciała obniżonej na czas odrętwienia.

• Kazimierz Kowalski: Ssaki, zarys teriologii. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1971. Brak numerów stron w książce
• Knut Schmidt-Nielsen: Fizjologia zwierząt : adaptacja do środowiska. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2008. ISBN 978-83-01-15349-6. Brak numerów stron w książce
• Encyklopedia Biologia. Greg, 2008. ISBN 978-83-7327-756-4. Brak numerów stron w książce