Grzegorz Rossoliński-Liebe

Grzegorz Rossoliński-Liebe

Data i miejsce urodzenia	1979 Zabrze
Zawód, zajęcie	historyk
Miejsce zamieszkania	Berlin
Edukacja	Uniwersytet Europejski Viadrina we Frankfurcie nad Odrą, Uniwersytet w Hamburgu

Grzegorz Rossoliński-Liebe (ur. jako Grzegorz Rossoliński w 1979 w Zabrzu)^[1] – polsko-niemiecki historyk mieszkający w Berlinie i związany z Friedrich-Meinecke-Institut należącym do Wolnego Uniwersytetu Berlińskiego^[2]. Autor publikacji historycznych, poświęconych kwestiom: Holocaustu, Europy Środkowo-Wschodniej, faszyzmu, nacjonalizmu, antysemityzmu, ZSRR oraz polityki pamięci.

W latach 1999–2005 studiował historię kultury i Europy Wschodniej na Europejskim Uniwersytecie Viadrina we Frankfurcie nad Odrą. Od 2002 do 2005 r. był stypendystą Fundacji im. Friedricha Eberta. W latach 2007–2012 współpracował z Uniwersytetem Alberty i Uniwersytetem w Hamburgu, gdzie przygotowywał rozprawę doktorską poświęconą Stepanowi Banderze, Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów i kultowi otaczającemu osobę Stepana Bandery. Doktorat obronił na Uniwersytecie w Hamburgu w 2012 roku. Badania finansowane były m.in. przez Gerda Henkel Stiftung i Niemiecki Instytut Historyczny w Warszawie^[2]. W latach 2012–2014 Rossoliński-Liebe zaangażowany był w projekt dotyczący problematyki Holocaustu w pamięci diaspory ukraińskiej, w okresie zimnej wojny. Projekt finansowany był przez Fritz Thyssen Stiftung^[2]. Pracował również jako badacz naukowy w Fundacji Pomnik Pomordowanych Żydów Europy i w Wiener Wiesenthal Institut für Holocaust-Studien^[3]. W latach 2014–2018 Rossoliński-Liebe zajmował się badaniami nad kolaboracją Polaków z III Rzeszą podczas II wojny światowej. W tym czasie był stypendystą Claims Conference, United States Holocaust Memorial Museum, Harry Frank Guggenheim Foundation, Fondation pour la Mémoire de la Shoah, Niemieckiego Instytutu Historycznego w Warszawie i International Institute for Holocaust Research należącego do Jad Waszem^[2].

Jest autorem licznych publikacji w pismach naukowych (m.in.: Pamięć i Sprawiedliwość, Vierteljahrshefte für Zeitgeschichte, Jahrbuch für Antisemitismusforschung, East European Jewish Affairs, Kritika: Explorations in Russian and Eurasian History i Jahrbücher für Geschichte Osteuropas) i biografii Stepana Bandery, wydanej w grudniu 2014 roku przez ibidem-Verlag w Stuttgarcie i rozprowadzanej przez Columbia University Press.

Badania, publikacje i wykłady Rossolińskiego-Liebe wywoływały polityczne reakcje wśród ukraińskich środowisk prawicowych, a także innych osób propagujących kult Stepana Bandery. W ramach programu poświęconego nowym badaniom nad historią Ukrainy i organizowanego przez Fundację im. Heinricha Bölla, Niemiecką Centralę Wymiany Akademickiej i niemiecką ambasadę w Kijowie, na przełomie lutego i marca 2012 roku Rossoliński-Liebe miał wygłosić we Lwowie, Kijowie i Dniepropetrowsku serię wykładów o Stepanie Banderze i masowej przemocy Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów w latach 1939–1950. Z sześciu prelekcji odbyła się tylko jedna – w niemieckiej ambasadzie w Kijowie. Inne były odwoływane, zazwyczaj na krótko przed planowanym rozpoczęciem. Wykład w niemieckiej ambasadzie próbowała zakłócić grupa około stu osób zgromadzonych przed budynkiem. Demonstranci wykrzykiwali, że Rossoliński-Liebe „jest wnukiem Josepha Goebbelsa” oraz „liberalnym faszystą z Berlina”^[4]. Reakcją na te wydarzenia była petycja w obronie wolności słowa na Ukrainie i przeciw szykanowaniu osoby Rossolińskiego-Liebe. Podpisało ją 97 osób, m.in.: Étienne François, Aleksandr Krugłow, Gertrud Pickhan, Susanne Heim, Alexander Wöll, Dovid Katz, Delphine Bechtel, Per Anders Rudling i Mark von Hagen^[5].

• Der polnisch-ukrainische Konflikt im Historikerdiskurs: Perspektiven, Interpretationen und Aufarbeitung. Wien: New Academic Press, 2017, ISBN 978-3-7003-1988-7.
• z Arndem Bauerkämperem: Fascism without Borders. Transnational Connections and Cooperation between Movements and Regimes in Europe 1918 to 1945. Oxford, Berghahn 2017, ISBN 978-1-78533-468-9.
• z Reginą Fritz i Janą Starek: Alma mater antisemitica. Akademisches Milieu, Juden und Antisemitismus an den Universitäten Europas zwischen 1918 und 1939. Wien: New Academic Press, 2016, ISBN 978-3-7003-1922-1.
• “Ukraińska policja, nacjonalizm i zagłada Żydów w Galicji Wschodniej i na Wołyniu,” Zagłada Żydów. Studia i Materiały 13 (2017): 57-79.
• “Holocaust Amnesia. The Ukrainian Diaspora and the Genocide of the Jews,” German Yearbook of Contemporary History 1 (2016): 107-144.
• “Remembering and Forgetting the Past: Jewish and Ukrainian Memories of the Holocaust in western Ukraine,” Yad Vashem Studies vol. 43, no. 2 (2015): 13-50.
• The Fascist Kernel of Ukrainian Genocidal Nationalism, The Carl Beck Papers in Russian & East European Studies, Number 2402. Pittsburgh: The Center for Russian and East European Studies, 2015.
• Stepan Bandera: The Life and Afterlife of a Ukrainian Nationalist. Fascism, Genocide, and Cult, Stuttgart 2014, Ibidem Verlag, ISBN 978-3-8382-0604-2.
• Erinnerungslücke Holocaust. Die ukrainische Diaspora und der Genozid an den Juden, Vierteljahrshefte für Zeitgeschichte vol. 62, no. 2 (2014): 397–430.
• Der Verlauf und die Täter des Lemberger Pogroms vom Sommer 1941. Zum aktuellen Stand der Forschung, Jahrbuch für Antisemitismusforschung 22 (2013): 207–243.
• Debating, Obfuscating and Disciplining the Holocaust: Post-Soviet Historical Discourses on the OUN-UPA and other Nationalist Movements, East European Jewish Affairs vol. 42, no. 3, (2012): 199–241.
• The ‘Ukrainian National Revolution’ of 1941. Discourse and Practice of a Fascist Movement, in Kritika: Explorations in Russian and Eurasian History vol. 12, no. 1 (2011): 83–114.
• Celebrating Fascism and War Criminality in Edmonton. The Political Myth and Cult of Stepan Bandera in Multicultural Canada, Kakanien Revisited, 12 (2010): 1–16.
• Der polnisch-ukrainische Historikerdiskurs über den polnisch-ukrainischen Konflikt 1943-1947, Jahrbücher für Geschichte Osteuropas 57 (2009): 54–85.
• Die Stadt Lemberg in den Schichten ihrer politischen Denkmäler, ece-urban (The Online Publications Series of the Center for Urban History of East Central Europe), No. 6, Lviv, October 2009. (Ukrainian translation).
• Umbenennungen in der Ziemia Lubuska nach 1945, in Terra Transoderana: zwischen Neumark und Ziemia Lubuska, ed. Bernd Vogenbeck (Berlin: Bebra 2008): 59–68.
• Der Raum der Stadt Lemberg in den Schichten seiner politischen Denkmäler, Kakanien Revisited 12 (2009): 1–21.
• Bandera und Nikifor – zwei Modernen in einer Stadt. Die ‘nationalbürgerliche‘ und die ‘weltbürgerliche‘ Moderne in Lemberg, in Eine neue Gesellschaft in einer alten Stadt, ed. Lutz Henke, Grzegorz Rossoliński, Philipp Ther (Wrocław: ATUT, 2007): 109–124.

• Strona G. Rossolińskiego-Liebe na Friedrich-Meinecke-Institut. geschkult.fu-berlin.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-05-18)].
• Strona G. Rossolińskiego-Liebe na Academia.edu
• Strona G. Rossolińskiego-Liebe w serwisie katedry profesora Arnda Bauerkämpera. geschkult.fu-berlin.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-12-10)].
• Strona G. Rossolińskiego-Liebe na Clio-online