High Score: Złota era gier

High Score: Złota era gier (ang. High Score) – amerykański serial dokumentalny stworzony przez France Costrel, opowiadający o twórcach i producentach wczesnych gier komputerowych. Jego premiera miała miejsce 19 sierpnia 2020 roku na Netfliksie.

Serial składa się z serii wywiadów z twórcami i producentami gier komputerowych z lat 80. i początku 90.^[1] Towarzyszą im animowane segmenty stworzone w stylu pixelartowym, podobnym do grafiki gier z tamtego okresu^[2]. W takim samym stylu utrzymana jest również czołówka serialu, zawierająca liczne odniesienia do starszych gier, której towarzyszy utwór australijskiego synthwave’owego zespołu Power Glove^[3]. Narratorem High Score: Złotej ery gier w wersji oryginalnej jest Charles Martinet, udzielający głosu Mariowi w anglojęzycznym dubbingu do gier z tą postacią^[1].

France Costrel – dorastająca we Francji, ale mająca amerykańskich znajomych – stwierdziła, że inspiracją do stworzenia serialu był fakt, że gry komputerowe „stanowią uniwersalny język”^[3]. Wcześniej była showrunnerką innego dokumentu studia Great Big Story poświęconego historii gier, 8-Bit Legacy: The Curious History of Video Games, jednak jej zdaniem historię branży omówiono w nim tylko częściowo. Z pomocą znajomych, Melissy Wood i twórców serialu Dark Net, stworzyła projekt serialu, który przedstawiła Netfliksowi. Jej zamysłem było odejście od schematu większości dokumentów poświęconych grom, koncentrujących się głównie na samych grach, żeby zamiast tego opowiedzieć o producentach, twórcach i graczach oraz ich kreatywności. Postanowiła nie opowiadać pełnej historii gier komputerowych, zamiast tego ograniczając się do nadrzędnych i spójnych opowieści z określonych okresów^[4]. Według Costrel i Wood, najsensowniejszym sposobem było rozpoczęcie serialu w czasach świetności automatów do gier i początkach konsol domowych, a zakończenie go wraz z nastaniem ery gier z grafiką trójwymiarową, co miało „stanowić naturalne zakończenie, nowy rodzaj kamienia milowego w historii gier”^[5].

Według Costrel, kiedy zbierano materiał do serialu, większość firm zajmujących się grami komputerowymi była otwarta na współpracę, zaś część twórców – chociaż nie jest już związana z branżą komputerową – również wyraziła chęć opowiedzenia swoich historii. Na potrzeby serialu nakręcono około dwudziestu godzin materiału, jednak ponieważ umowa z Netfliksem opiewała na sześć odcinków, całość postanowiono skrócić tak, żeby zainteresować wszystkich graczy, a nie tylko najbardziej zatwardziałych^[5].

Jedną z gier omawianych w serialu była GayBlade stworzona przez Ryana Besta, uważana za pierwszą komputerową grę fabularną o tematyce LGBT. Kopie gry i jej kod źródłowy zaginęły na początku lat 90., a Best od pewnego czasu prowadził ich poszukiwania. W dniu premiery serialu poinformowano, że działająca kopia gry odnalazła się w berlińskim Schwules Museum i przekazana twórcy^[6]. Następnie gra została opublikowana w Internet Archive oraz umożliwiono jej pobranie^[7].

Costrel, obok Williama Acksa, Sama LaCroix i Melissy Wood, była reżyserem serialu. Cała czwórka, wraz z Courtney Coupe, pełniła też funkcję producentów wykonawczych^[2].

Serial spotkał się z pozytywnym przyjęciem dziennikarzy powiązanych z branżą gier komputerowych. Serwis GameSpot określił ją mianem „przyśpieszonego kursu wiedzy na temat złotej ery gier, pełnego ciekawych wywiadów, świetnie napisanego i – co najważniejsze – z inspirującym i inkluzyjnym przesłaniem”^[1]. Według recenzenta strony Slashfilm, przedstawiona w High Score: Złotej erze gier historia jest „jedną z najbardziej eleganckich i satysfakcjonujących historycznych relacji na temat pierwszych dziesięcioleci gier komputerowych, nawet jeśli nie stanowi ona ostatecznego i wyczerpującego zestawienia wzlotów i upadków całej branży”^[2]. W recenzji magazynu „The Hollywood Reporter” uznano, że serial „jest daleki od najlepszego czy najbardziej merytorycznego dokumentu Netfliksa – często jest dość powierzchowny i pełny dziur – ale pod względem przyjemności jego pochłaniania, przy sześciu odcinkach, z których żaden nie trwa dłużej niż 47 minut, znajduje się w czołówce. Serial jest lekki, zabawny i pełny interesujących ciekawostek, a do tego nie boi się schodzić z utartej ścieżki”^[8].

Serwis Ars Technica porównał serial do swojej własnej serii filmów dokumentalnych War Stories, uznając go za solidne spojrzenie na tę erę gier komputerowych, stwierdzając jednocześnie, że w High Score: Złotej erze gier pominięto pewne istotne tytuły, takie jak chociażby Tetris^[9]. Strona The A.V. Club była bardziej krytyczna wobec sposobu prowadzenia narracji, który recenzent uznał za chaotyczny, chwaliła jednak przeprowadzenie wywiadów z mniej znanymi twórcami: „Te osobiste i często nieoczekiwane historie są bez wątpienia najjaśniejszymi punktami serialu, a momentami jedynym, co chroni go przed zmianą w historię gier komputerowych przedstawianą w szkołach”^[10]. Slate skrytykowało serial za pominięcie niektórych równie ważnych twórców i serii, np. Wizardry, podczas gdy sporą część odcinka poświęcono Ultimie, jak również za niepowoływanie się na analogie do współczesnej branży, chociażby w postaci obowiązkowych nadgodzin^[11]. Recenzent serwisu The Verge pochwalił serial za przedstawienie postaci niedostatecznie reprezentowanych w branży, takich jak Heineman, Lawson i Best, uznając jednocześnie, że przedstawiono ich jako osoby „przesuwające granice”, nie zaprezentowano jednak realistycznych warunków panujących wtedy w branży gier komputerowych, z których część trapi ją do dzisiaj^[12].