Huta Szklana (województwo świętokrzyskie)

Zobacz też: Huta Szklana w innych znaczeniach tej nazwy.

Huta Szklana

wieś
Osada średniowieczna
Państwo	Polska
Województwo	świętokrzyskie
Powiat	kielecki
Gmina	Bieliny
Liczba ludności (2018)	238[2]
Strefa numeracyjna	41
Kod pocztowy	26-004[3]
Tablice rejestracyjne	TKI
SIMC	0228157[4]
Położenie na mapie gminy Bieliny Huta Szklana
Położenie na mapie Polski Huta Szklana
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego Huta Szklana
Położenie na mapie powiatu kieleckiego Huta Szklana
50°51′29″N 21°01′19″E/50,858056 21,021944[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Huta Szklana – zwana wcześniej Szklaną Hutą wieś w Polsce, położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie kieleckim, w gminie Bieliny^[5][4]. Graniczy z Świętokrzyskim Parkiem Narodowym i drogą w kierunku najstarszego sanktuarium w Polsce na Świętym Krzyżu.^[6]

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.

Przez wieś przechodzi Główny Szlak Świętokrzyski im. Edmunda Massalskiego z Gołoszyc do Kuźniaków.

22 kwietnia 1943 roku oddział żandarmerii niemieckiej dokonał pacyfikacji wsi i mordu jej mieszkańców. W wyniku tego rozstrzelano 10 osób^[7].

• Osada średniowieczna w Hucie Szklanej
• 
• 
• 
• 
• 

Huta (z niem. Hǔte) jest to zwykle budynek urządzony do produkcji bądź metali z odpowiednich rud, bądź szkła. Nazwa wskazuje, iż niemieccy osadnicy rozkrzewili u nas tę gałąź przemysłu. Huty zakładano zawsze śród lasów, by tą drogą ciągnąć dochody z wielkich obszarów leśnych. Obok ogólnej nazwy Huta noszą one zwykle drugą od wsi, na której gruntach powstały a rzadziej od założyciela. Jako sposób użytkowania z lasów przedstawiają one pewien postęp w stosunku do budynków i majdanów. Hucisko natomiast jest to miejsce po zniesionej hucie. (opis etymologii nazwy dał Bronisław Chlebowski w tomie III str.229 Słownika geograficznego Królestwa Polskiego)

Huta Szklana w roku 1819 Szklana Huta, 1827 Huta Szklana – wieś 10 km na północny zachód od Łagowa, nad rzeką Belnianką, pod Przełęczą Hucką; około 3 km na W od klasztoru świętokrzyskiego.
Historycznie osadzona w 1827 w powiecie opatowskim parafii Nowa Słupia^[8].

W wieku XIX wieś stanowiła własność klasztoru świętokrzyskiego, w roku 1819 wieś Szklana Huta z karczmą należy do stołu konwentu świętokrzyskiego^[8] Spis z roku 1827 podaje 12 domów i 73 mieszkańców Dziesięcina w wymiarze 12 florenów należy w roku 1819 do stołu konwentu^[8].

22 kwietnia 1943 wieś spacyfikowali dowodzeni przez Alberta Schustera żandarmi niemieccy z posterunku w Nowej Słupi^[9]. Zamordowali 10 osób^[10].

Nie wiadomo do końca, czy do tej konkretnie osady odnosi się zapis o hucie szkła (officina vitrearia sub Calvo Monte), która w 1529 r. należała do uposażenia konwentu świętokrzyskiego i płaciła mu 3 grzywny czynszu (Liber Retaxationum 350). W tym okresie do stołu konwentu rzeczywiście należały tereny położone u południowych stoków Łysej Góry, na zachód od Wólki Milanowskiej i Paprocic^[11]. Liczba i rozmieszczenie hut szklanych w Małopolsce w XIV–XVII w., łączy zapis z 1529 r. z późniejszą wsią Szklana Huta.

D. Bienias w badaniach nad nowożytnymi hutami szkła w kieleckim^[6] datuje jej powstanie ogólnie na XVI–XVII w.

• Pomnik „Golgota Wschodu” – pomnik upamiętniający ofiary Katynia, Charkowa i Miednoje
• Kapliczka świętej Barbary
• „Osada Średniowieczna” – jeden z obiektów Centrum Tradycji i Turystyki Gór Świętokrzyskich – składająca się z kilkunastu zrekonstruowanych chat wiejskich z wyposażeniem^[12].
• Harmonia - Świętokrzyska Zagroda Kultury, prezentujący dorobek XIX-wiecznej wsi

• Tomasz Trepka, Michał Zawisza: Ocalić od zapomnienia: Kielecczyzna 1939-1945. Warszawa: 2019. ISBN 978-83-8098-799-9.