ISO 31000

ISO 31000 – rodzina standardów dotyczących zarządzania ryzykiem opracowanych przez Międzynarodową Organizację Normalizacyjną (ang. ISO – International Organization for Standardization). Celem ISO 31000:2018 jest dostarczenie zasad oraz ogólnych wytycznych dotyczących zarządzania ryzykiem. ISO 31000 dostarcza uniwersalny model dla specjalistów oraz firm wdrażających procesy zarządzania ryzykiem i ma na celu zastąpienie obecnych standardów, metodologii i modeli, które różnią się między sobą w zależności od branży, rodzaju działalności czy regionu.

Obecnie rodzina ISO 31000 zawiera:

• ISO 31000:2018-08 – Zarządzanie ryzykiem – Wytyczne (Risk management – Guidelines)^[1]
• ISO/IEC 31010:2009 – Zarządzanie ryzykiem – Metody szacowania ryzyka (Risk management – Risk assessment techniques)
• ISO Guide 73:2009 – Zarządzanie ryzykiem – Słownictwo – wytyczne dla standardów (Risk management- Vocabulary – Guidelines for use in standards)

ISO 31000 opublikowano w lutym 2018 r. i jest drugą edycją tej normy (pierwsza pochodzi z 2012 r. i została wycofana). Jest to standard dotyczący wdrażania procesów zarządzania ryzykiem. W roku 2009 opublikowano zrewidowany przewodnik (ISO/IEC Guide 73) zawierający słownik pojęć dotyczących zarządzania ryzykiem. Założeniem ISO 31000:2018 jest możliwość zastosowania standardu zarówno w sektorze publicznym, jak i prywatnym, wspólnotach, organizacjach, grupach lub przez jednostkę. Standardy ISO 31000 nie są przeznaczone dla konkretnej branży, stylu zarządzania czy tematu. Standard ma na celu dostarczenie zasad dobrych praktyk i wskazówek dotyczących wszelkich operacji związanych z zarządzaniem ryzykiem.

ISO 31000:2018 zapewnia ogólne wytyczne dla projektowania, wdrażania i podtrzymywania procesów zarządzających ryzykiem w organizacji. To podejście do zarządzania ryzykiem ma na celu dostosowanie wszelkich strategicznych, zarządczych i operacyjnych zadań w tym zarówno projektów, funkcji, jak i procesów do zbioru założeń dotyczących zarządzania ryzykiem.

Proces zarządzania ryzykiem:

• komunikacja i konsultacja,
• definiowanie kontekstu,
• szacowanie ryzyka (identyfikacja, analiza, ocena)
• traktowanie ryzyka,
• monitoring i przegląd ryzyka.

ISO 31000:2018 podaje listę metod postępowania z ryzykiem (im bardziej preferowana metoda, tym wyżej na liście):

• unikanie ryzyka poprzez nie podjęcie działań lub zaprzestanie kontynuacji działań, które powodują ryzyko,
• podjęcie lub zwiększenie ryzyka aby wykorzystać okazję,
• usunięcie źródła ryzyka,
• zmiana prawdopodobieństwa wystąpienia ryzyka,
• zmiana konsekwencji,
• dzielenie się ryzykiem z inną stroną bądź stronami,
• świadome zachowanie ryzyka.

ISO 31000 nie został opracowany z myślą o certyfikacji^[2].

Poprzednia wersja normy została przetłumaczona przez Polski Komitet Normalizacyjny i opublikowana w 5 marca 2012^[3].

Aktualna polska wersja normy ISO 31000:2018 może być przetłumaczona przez Polski Komitet Normalizacyjny na wniosek zainteresowanych środowisk - decyzję w tej sprawie podejmuje Komitet Techniczny Polskiego Komitetu Normalizacyjnego.

Wersja polska normy ISO Guide 73:2009 została opublikowana w 2012^[4].

Inne standardy zarządzania ryzykiem:

• COSO
• Basel III
• FERMA
• HACCP
• IT Risk Management Framework