Józef Klicze

Józef Klicze

podchorąży obserwator
Data i miejsce urodzenia	10 marca 1898 Mchy, Wielkopolska
Data i miejsce śmierci	14 maja 1920 Krupki
Przebieg służby
Siły zbrojne	Armia Cesarstwa Niemieckiego Wojsko Polskie
Formacja	Luftstreitkräfte Armia Wielkopolska Lotnictwo Wojska Polskiego
Jednostki	14 eskadra wywiadowcza
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa Powstanie wielkopolskie Wojna polsko-bolszewicka
Odznaczenia

Józef Klicze (ur. 10 marca 1898 we wsi Mchy^[1], zginął 14 maja 1920) – podchorąży obserwator^[2][3] Wojska Polskiego II RP, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Urodził się w Wielkopolsce, w zaborze pruskim jako syn Roberta i Marii z Tomaszewskich^[4]. Był absolwentem Seminarium Nauczycielskiego w Pile. Powołany w 1917 r. do armii niemieckiej, początkowo przydzielony został do 2 Pułku Artylerii Lekkiej, a w kwietniu 1917 r. został instruktorem w szkole reflektorów w Hanowerze. W październiku 1917 r. został skierowany na front francuski. W 1918 roku przeszedł do lotnictwa i po ukończeniu szkoły lotniczej w Halberstadt, kursu lotników obserwatorów w szkole przygotowawczej w Altenburgu i w Głównej Szkole Lotników Obserwatorów uzyskał dyplom obserwatora. Armię Cesarstwa Niemieckiego opuścił 1 stycznia 1919 r.

Wrócił do Wielkopolski i wziął udział w Powstaniu Wielkopolskim. Po powstaniu jako doświadczony, sprawdzony w polu obserwator został mianowany instruktorem obserwatorem w Szkole Obserwatorów w Ławicy.

20 maja 1920 roku jako ochotnik przybył wraz z 14 eskadrą wywiadowczą na Front Litewsko-Białoruski. Wziął udział we wszystkich akcjach bojowych eskadry. Razem z sierżantem pilotem Władysławem Bartkowiakiem, z którym tworzyli załogę, dokonał wielu bohaterskich czynów. Między innymi: zbombardowania dworca kolejowego w Szepietówce – najważniejszego punktu koncentracyjnego bolszewików na Wołyniu – 90 km za linią frontu czy zbombardowania lotniska bolszewickiego w Krainikach. Wkrótce został dowódcą grupy złożonej z 4 samolotów.

14 maja 1920 roku, pełniąc misję wywiadowczą na samolocie Halberstadt CL.II nad frontem polsko-bolszewickim, stoczył długą walkę powietrzną z samolotem sowieckim pilotowanym przez Aleksieja Szyrynkina. Samolot Klicze i Bartkowiaka został zestrzelony pod Borysowem, grzebiąc załogę. Obaj polscy piloci zostali z honorami pochowani przez lotników bolszewickich.

9 listopada 1920 został pośmiertnie mianowany z dniem 1 sierpnia 1920 podporucznikiem wojsk lotniczych^[5].

Pośmiertnie za wybitne zasługi dla lotnictwa polskiego Józef Klicze został odznaczony:

• Krzyżem Srebrnym Virtuti Militari nr 8130 – 27 lipca 1922^[2],
• Polową Odznaką Obserwatora – 11 listopada 1928 „za loty bojowe nad nieprzyjacielem w czasie wojny 1918-1920”^[6].

• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2019-09-07].
• Marian Romeyko (red.): Ku czci poległych lotników. Księga pamiątkowa. Warszawa: Wydawnictwo Komitetu Budowy Pomnika ku Czci Poległych Lotników, 1933.
• Bogusław Polak (red.): Kawalerowie Virtuti Militari 1792 – 1945. T. 2/1. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Koszalinie, 1991. ISBN 83-900510-0-1.
• Klicze (Klitsche) Józef ppor. obs., dostęp: 2019-02-28